اختلافات مرزي ايران و عراق به دوران حكومت سلسله صفوي در ايران و دولت عثماني كه عراق بخشي از خاك آن بوده است، باز مي‌گردد. سلطان محمد دوم پادشاه عثماني در سال 1453 ميلادي با فتح قسطنطنيه، به حيات هزار ساله امپراتوري روم شرقي (بيزانس) خاتمه داد و با تأسيس امپراتوري نيرومند عثماني در صدد كشورگشايي برآمد، كه ايران از جمله اهداف آن بوده است.
سلسله صفوي را نيز در سال (1502 ميلادي) شاه اسماعيل صفوي در ايران تأسيس كرد، كه هدف اصلي آن حفظ تماميت ارضي ايران از خطر هجوم تركان عثماني بود.
صفويان براي مقابله با تفوق مذهبي عثمانيها، مذهب شيعه را به عنوان دين رسمي مردم ايران ترويج كردند كه در حل اختلافات داخلي و تحكيم وحدت، نقش بسزايي داشته است تا حدودي كه مانع استيلاي عثمانيها بر ايران شد، امّا مطالعه تاريخ روابط سياسي ايران و عثماني نشان مي‌دهد كه نبردهاي خونين بين دو كشور طي 400 سال ادامه داشته است، البته نقش كشورهاي اروپايي را كه قصد جهانگشايي داشته‌اند، نبايد در تشديد جنگها بين ايران و عثماني ناديده گرفت. كشورهاي اروپايي از زماني كه دولت قدرتمند صفويه در قبال عثماني قد علم كرد، همواره با تحريك و توطئه سعي كردند قدرت عظيم امپراتوري عثماني را متوجه ايران كنند تا مانع توسعه فتوحات آنان در اروپا شوند، جنگهاي طولاني و بعضاً خطرناك بين ايران و عثماني، به اروپاييان فرصتي داد تا نه‌تنها وضعيت مطلوبي در داخل پيدا كنند، بلكه به فكر جهانگشايي و توسعه تجارت و بازرگاني در ديگر قاره‌ها باشند. هرگاه نيز از ناحيه عثمانيها احساس خطر مي‌:ردند، با طرح نقشه‌هاي شوم مجدداً آتش جنگ بين ايران و عثماني را روشن مي‌كردند، بي‌دليل نيست كه «جرج وسترن» مي‌گويند:

«امپراتوري صوفي (صفوي) در اين زمان افساري به تركها زده و مانع از آن شده بود كه دنياي مسيحيت بيش از اين متحمل زيان شود.»
سرزمين عراق قبل از تأسيس امپراتوري عثماني، بخشي از خاك ايران بود و خاندان آق‌قويونلو بر آن حكمروايي داشت، كه به وسيله سلطان مراد چهارم در سال 1638 براي هميشه از خاك ايران جدا شد.
از سال 1555 ميلادي كه عهدنامه معروف به «آماسيه» بين ايران و عثماني امضا شد تا عهدنامه مرزي 1375، يعني در طول بيش از 420 سال، حدود 18 عهدنامه بين دو كشور به امضا رسيد كه اين امر نشان‌دهنده عمق اختلافات و منازعات بين ايران و عثماني است و در هر بار توسعه‌طلبي عثمانيها، اختلافات ناشي از شيعي بودن ايرانيان و سني بودن عثمانيها موجب نقض عهدنامه‌هاي منعقده مي‌شد. از قرن 19 به بعد دولتهاي روس و انگليس در انعقاد عهدنامه‌ها بين دو كشور ايران و عثماني نقش مستقيم داشتند و در تهيه و تنظيم عهدنامه‌ها هميشه منافع ملت ايران را ناديده مي‌گرفتند و با تهديد و جوسازي، مواد عهدنامه را به ايران تحميل مي‌كردند. چون تعداد عهدنامه‌هاي منعقده بين ايران و عثماني زياد است در اين مقال به مهم‌ترين آنها اشاره‌اي خواهيم داشت تا ريشه اختلافات، مخصوصاً اختلافات مرزي بين دو كشور ايران و عراق كاملاً روشن شود.

دیده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب«‌تاريخ دفاع مقدس»

خطابه دوم در مسجد خیف در منی
پس از خطابه اول دومین مورد خطابه ی حضرت در مسجد «خیف» در منی بود. در روز سوم از توقف در منی، حضرت فرمان دادند تا مردم در مسجد خیف اجتماع کنند. در آنجا نیز خطابه ای ایراد فرمودند که ضمن آن صریحاً از مردم خواستند گفته های او را به خاطر بسپارند و به غائبان برسانند.

در این خطبه به اخلاص عمل و دلسوزی برای امام مسلمین و تفرقه نینداختن سفارش فرمودند و تساوی همه ی مسلمانان در برابر حقوق و قوانین الهی را اعلام کردند. بعد از آن متعرض مسئله ی خلافت شدند و حدیث ثقلین بر لسان حضرت جاری شد، و بار دیگر زمینه را برای غدیر آماده کردند.

در این مقطع، منافقین کاملاً احساس خطر کردند و قضیه را جدی گرفتند و پیمان نامه نوشتند و هم قسم شدند و برنامه های خود را آغاز کردند.

بحارالأنوار: ج 37 ص 114.

دیده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب«‌اسرار غدیر»،ص39

پیامبر صلی اللَّه علیه و آله قبل از غدیر، در دو موقعیت حساس برای مردم خطابه ایراد کردند که در واقع زمینه سازی برای خطبه ی غدیر بود.

اولین خطابه ی آن حضرت در منی بود. در این خطبه ابتدا اشاره به امنیت اجتماعی مسلمین از نظر جان و مال و آبروی مردم نمودند، و سپس خونهای به ناحق ریخته و اموال به ناحق گرفته در جاهلیت را رسماً مورد عفو قرار دادند تا کینه توزیها از میان برداشته شود و جو اجتماع برای تأمین امنیت کامل آماده شود. سپس مردم را بر حذر داشتند از اینکه بعد از او اختلاف کنند و بر روی یکدیگر شمشیر بکشند.

در اینجا تصریح فرمودند که:

«اگر من نباشم علی بن ابی طالب در مقابل متخلفین خواهد ایستاد».

سپس حدیث ثقلین بر لسان مبارک حضرت جاری شد و فرمودند:

«من دو چیز گرانبها در میان شما باقی می گذارم که اگر به این دو تمسک کنید هرگز گمراه نمی شوید: کتاب خدا و عترتم یعنی اهل بیتم».

اشاره ای هم داشتند به اینکه عده ای از همین اصحاب من روز قیامت به جهنم برده می شوند.

نکته ی جالب توجه اینکه در این خطابه، امیرالمؤمنین علیه السلام سخنان حضرت را برای مردم تکرار می کردند تا آنان که دورتر بودند بشنوند. 

دومین مورد خطابه ی حضرت در مسجد «خیف» در منی بود.

بحارالأنوار: ج 37 ص 113، ج 21 ص 380.

دیده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب«‌اسرار غدیر»،ص39

سفر امیرالمؤمنین از مدینه به یمن و از یمن به مکه
 امیرالمؤمنین علیه السلام با لشکری از طرف پیامبر صلی اللَّه علیه و آله به نجران و سپس یمن رفته بودند که هدف آن جمع آوری خمس و زکات و جزیه و نیز دعوت به اسلام بود.

پیامبر صلی اللَّه علیه و آله هنگام حرکت از مدینه نامه ای برای امیرالمؤمنین علیه السلام فرستادند و دستور دادند آن حضرت نیز از یمن برای سفر حج حرکت کند. لذا پس از پایان کارهای محوله در نجران و یمن حضرت با لشکر همراه و نیز عده ای از اهل یمن- که دوازده هزار نفر بودند- پس از احرام در میقات عازم مکه شدند. با نزدیک شدن پیامبر صلی اللَّه علیه و آله به مکه از طرف مدینه، امیرالمؤمنین علیه السلام هم از طرف یمن به این شهر نزدیک شدند. حضرت جانشینی در لشکر برای خود تعیین کردند و خود پیشتر به ملاقات پیامبر صلی اللَّه علیه و آله شتافتند و در نزدیکی مکه خدمت حضرت رسیدند و گزارش سفر را دادند.

پیامبر صلی اللَّه علیه و آله بسیار مسرور شدند و دستور دادند هر چه زودتر لشکر همراه را به مکه بیاورد.

امیرالمؤمنین علیه السلام به محل لشکر بازگشتند و همراه آنان- همزمان با قافله ی پیامبر صلی اللَّه علیه و آله- روز سه شنبه پنجم ذی حجه وارد مکه شدند.

با رسیدن ایام حج در روز نهم ذی حجه، حضرت به موقف عرفات و سپس به مشعر و منی رفتند. بعد از آن اعمال حج را یکی پس از دیگری انجام دادند، ودر هر مورد واجبات و مستحبات آن را برای مردم بیان فرمودند. 

دیده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب«‌اسرار غدیر»،ص38

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم روز شنبه بیست و پنجم ماه ذی قعده غسل کرده و دو لباس احرام همراه برداشتند و از مدینه خارج شدند. اهل بیت حضرت که فاطمه زهرا و امام حسن و امام حسین علیهم السلام و سایرفرزندان آن حضرت بودند، و نیز همسران آن حضرت همگی سوار بر هودج های شتران همراه حضرت بودند. با احرام از «مسجد شجره» - که در نزدیکی مدینه است- راهی مکه شدند و مردم سواره و پیاده همراه آن حضرت به حرکت درآمدند.

صبح روز بعد به «عِرْق الظَبْیَه» رسیدند و سپس در «رَوْحاء» توقف مختصری کردند.

از آنجا برای نماز عصر به «مُنصرَف» رسیدند. هنگام نماز مغرب و عشا در «مُتَعَشّی» پیاده شدند و شام را همانجا صرف کردند. برای نماز صبح به «أثایه» رسیدند، و صبح روز سه شنبه در «عَرْج» بودند، و روز چهارشنبه به «سَقْیاء» رسیدند.

در بین راه، پیاده ها سختیِ راه را مطرح کردند و از حضرت سواری درخواست نمودند. حضرت به آنان فرمود که فعلاً سواری در اختیار ندارد، و دستور دادند تا برای آسانی سیر کمرهای خود را ببندند و راه رفتنشان را ترکیبی از تند رفتن و دویدن قرار دهند. این دستور را عمل کردند و کمی راحت شدند.

روز پنجشنبه به «اَبْواء» رسیدند- که قبر حضرت آمنه مادر پیامبر صلی اللَّه علیه و آله آنجا بود- و حضرت قبر مادر را زیارت کردند. روز جمعه با عبور از «جحفه» و «غدیر خم» عازم «قُدَیْد» شدند و شنبه آنجا بودند. روز یکشنبه به «عسفان» آمدند و روز دوشنبه به «مَرّ الظهران» رسیدند و تا شب آنجا ماندند. شب به سوی «سَیْرَف» حرکت کردند و به آنجا رسیدند که منزل بعدی مکه معظمه بود. بعد از ده روز طی مسافت در روز سه شنبه پنجم ذی الحجه وارد مکه شدند.

دیده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب«‌اسرار غدیر»،ص37

پس از دستور الهی، پیامبر صلی اللَّه علیه و آله منادیانی را در مدینه و اطراف آن فرستادند تا تصمیم حضرت برای این سفر را به

اطلاع همه برسانند و اعلان کنند که هرکس بخواهد می تواند همراه حضرت باشد.

پس از اعلان عمومی، عده ی بسیاری از اطراف مدینه به شهر آمدند تا همراه حضرت و مهاجرین و انصار به سوی مکه حرکت کنند. با حرکت کاروان پیامبر صلی اللَّه علیه و آله در بین راه مدینه تا مکه افراد قبایل به جمعیت اضافه می شدند. با رسیدن این خبر مهم به مناطق دورتر، مردم اطراف مکه و شهرهای یمن و غیر آن نیز بسوی مکه سرازیر شدند تا جزئیات احکام حج را شخصاً از پیامبرشان بیاموزند و در این اولین سفر رسمیِ حضرت به عنوان حج شرکت داشته باشند. اضافه بر آنکه حضرت اشاراتی فرموده بودند که امسال سال آخر عمر من است واین می توانست باعث شرکت همه جانبه ی مردم باشد.

جمعیتی حدود یکصد و بیست هزار نفر  در مراسم حج شرکت کردند که فقط هفتاد هزار نفر آنان از مدینه به همراه حضرت حرکت کرده بودند، بطوری که لبّیک گویان از مدینه تا مکه متصل بودند. 

عوالم العلوم: ج 3: 15 ص 167 و 297. الغدیر: ج 1 ص 9 و 10. بحار الأنوار: ج 21 ص 360و 383 و 384 و 390 و ج 28 ص 95.

دیده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب«‌اسرار غدیر»،ص36

هجرت پیامبر اکرم صلی اللَّه علیه و آله و خروج آن حضرت از مکه ی معظمه نقطه ی عطفی در تاریخ اسلام بشمار می آید و بعد از این هجرت، حضرت سه بار به مکه سفر کرده اند. بار اول در سال هشتم پس از صلح حدیبیه به عنوان «عمره» وارد مکه شدند و طبق قرار دادی که با مشرکین بسته بودند فوراً بازگشتند.

بار دوم در سال نهم به عنوان «فتح مکه» وارد این شهر شدند، و پس از پایان برنامه ها و برچیدن بساط کفر و شرک و بت پرستی به طائف رفتند و هنگام بازگشت، به مکه آمده و عمره بجا آوردند و سپس به مدینه بازگشتند.

سومین و آخرین بار بعد از هجرت که پیامبر صلی اللَّه علیه و آله وارد مکه شدند در سال دهم هجری به عنوان «حجه الوداع» بود، که حضرت برای اولین بار بطور رسمی اعلان حج دادند تا همه ی مردم در حد امکان حاضر شوند.

در این سفر دو مقصد اساسی در نظر بود، وآن عبارت بود از بیان دو حکم مهم از قوانین اسلام که هنوز برای مردم بطور کامل و رسمی تبیین نشده بود: یکی حج، و دیگری مسئله ی خلافت و ولایت و جانشینی بعد از پیامبر صلی اللَّه علیه و آله.

بحارالأنوار: ج 37 ص 201.

دیده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب«‌اسرار غدیر»،ص36