أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيامِ الرَّفَثُ إِلى نِسائِكُمْ هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَ …. بقره (2) 187
براى شما در شب و روز زنانتان حلال شد، آنها لباسند براى شما و شما لباسيد براى آنها (هر يك زينت ديگرى هستيد و پوشاننده عيوب و حافظ از گناه او).
خصوصیات لباس
1) لباس از يك سو انسان را از سرما و گرما و خطر برخورد اشياء به بدن حفظ مىكند،
2) و از سوى ديگر عيوب او را مىپوشاند،
3) و از سوى سوم زينتى است براى تن آدمى، اين تشبيه كه در آيه فوق آمده اشاره به همه اين نكات است.
خصوصیات زن و شوهر
1) دو همسر يكديگر را از انحرافات حفظ مىكنند،
2) عيوب هم را مىپوشانند
3) وسيله راحت و آرامش يكديگرند،
4) و هر يك زينت ديگرى محسوب مىشود.
5) اين تعبير نهايت ارتباط معنوى مرد و زن
6) و نزديكى آنها را به يكديگر و
7) نيز مساوات آنها را در اين زمينه كاملا روشن مىسازد، زيرا همان تعبير كه در باره مردان آمده در باره زنان هم آمده است بدون هيچ تغيير.[1]
8) [رعايت ادب در قرآن و استعارهاى لطيف در باره زوجين]هر يك از زن و شوهر طرف ديگر خود را از رفتن به دنبال فسق و فجور و اشاعه دادن آن در بين افراد نوع جلوگيرى مىكند، پس در حقيقت مرد لباس و ساتر زن است، و زن ساتر مرد است.
9) و اين خود استعارهاى است لطيف كه با انضمامش به جمله:” أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيامِ الرَّفَثُ إِلى نِسائِكُمْ …"، لطافت بيشترى به خود مىگيرد، چون انسان با جامه عورت خود را از ديگران مىپوشاند، و اما خود جامه از نظر ديگران پوشيده نيست، همسر نيز همين طور است، يعنى هر يك ديگرى را از رفث به غير مىپوشاند، ولى رفث خودش به او ديگر پوشيده نيست، چون لباسى است متصل به خودش، و چسبيده به بدنش.[2]
10) * لباس بايد در طرح و رنگ و جنس مناسب انسان باشد، همسر نيز بايد كفو انسان و متناسب با فكر و فرهنگ و شخصيّت انسان باشد.
11) * لباس انسان را از سرما و گرما حفظ مىكند، وجود همسر نيز كانون خانواده را گرم و زندگى را از سردى مىرهاند.
12) دورى از لباس، مايهى رسوايى است، دورى از ازدواج و همسر نيز گاهى سبب انحراف و رسوايى انسان مى گردد.
13) * در هواى سرد لباس ضخيم و در هواى گرم لباس نازك استفاده مىشود، هر يك از دو همسر نيز بايد اخلاق و رفتار خود را متناسب با نياز روحى طرف مقابل تنظيم كند؛ اگر مرد عصبانى است، زن با لطافت با او برخورد كند و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا كند.
14) * انسان بايد لباس خود را از آلودگى حفظ كند، هر يك از دو همسر نيز بايد ديگرى را از آلوده شدن به گناه حفظ نمايد
15) نياز زن و مرد به يكديگر، دو طرفه است و هريك براى پوشش نيازهاى طبيعى خود به ديگرى نيازمند است. «هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ»[3]
دکتر علی حق شناس(استاد مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)
[1] - تفسير نمونه، ج1، ص: 650
[2] - ترجمه تفسير الميزان، ج2، ص: 64
[3] - تفسير نور ج1 292