خانواده:
خانواده واحدِ بنیادیِ جامعه اسلامی است، اما نه در فقه و نه در قانون مدنی ایران برای خانواده تعریف روشنی ارائه نشده است. در عین حال، با توجه به قواعدو مقررات حقوق مدنی، می‌توان آن را گروهی دانست که اعضای آن، به دلیل قرابت یا زوجیت، همبستگی حقوقی و اجتماعی یافته‌اند. این گروه شامل زن، شوهرو فرزندان آن‌ها می‌شود که با ریاست شوهر در کنار هم زندگی می‌کنند.
هر چند در منابع فقهی، حقوق و تکالیف زن و شوهر و مادرو پدرو فرزندان در برابر یکدیگر، در ابواب متعدد (از جمله نکاح، طلاق و احکام اولاد)، مطرح شده است، اما کاربرد اصطلاح حقوق خانواده، به عنوان یکی از مهم‌‌ترین مباحث حقوق خصوصی، در کشورهای اسلامی پیشینه چندانی ندارد و مقررات آن در این کشورها معمولا در قالب مبحث «اَحوال شخصیه» مطرح می‌گرددولیکن مبحث حقوق خانواده صرفآ جنبه حقوقی ندارد و به دلایل گوناگون با مسائل دینی، اخلاقی و اجتماعی آمیخته است.
ماهیت خانواده به‌گونه‌ای است که تنظیم روابط میان اعضای آن بسیار بیش‌تر از قوانین حقوقی، در گرو آموزه‌های دینی و اخلاقی است و از این‌رو دخالتِ بیش از حد دولت و قوانین موضوعه را برنمی‌تابد. اهمیت نهاد خانواده در اسلام، موجب حمایت قانون‌گذاران کشورهای اسلامی از آن شده است .موضوع حقوق خانواده در منابع فقهی و، به تبع آن، قانون مدنی ایران، شامل مباحث مهمی چون نکاح، انحلال نکاح، قرابتو نَسَب است.

برگرفته از پایان نامه خانم رضوان اكبري(طالبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)