قرآن مجید از سخن چین به عنوان زنیم یعنی کسی که اصل و نسب روشنی ندارد نام می برد واین دلیل بر عظمت این گناه است. راغب اصفهانی می گوید: زنیم به کسی گفته می شود که به طایفه ای منسوب شده ولی در واقع از آنها نیست . [ سپس می گوید: ] ریشه این لغت از زنمه به معنی زائده و آویزه گوش و حلق گوسفند گرفته شـده است . گویی شـخص سخن چین در میان قوم خود مثل یک موجود زیادی و وصله ناهمرنگی است که بدون دلیل به آنها منتسب شـده و گویی مانند کسی است که اصل و نسب روشن و درستی ندارد .مرحوم فیض کاشـانی نیز در محجّة البیضاء از عبد اللّه بن مبارک نقل می کند : زنیم کسی است که از زنا متولد شده و همه چیز را در همه جا بازگو می کند . سپس می گوید : عبد اللّه بن مبارک این تفسیر را از آیه شریفه عُتُلٍّ بَعْدَ ذ لِکَ زَنیمٍ برداشت کرده است .خلاصه اینکه سخن چین و نمّام مانند کسی است که نطفه اش از طریق مشروع بسته نشده است .
قرآن مجید به کسانی که با نمّامی و سخن چینی آتش کینه و عداوت را میان مردم بر می افروزند هشـدار می دهد و آنان را به عذاب دوزخ تهدید می کند ، چنانکه در باره یکی از همسران ابی لهب به نام امّ جمیل می فرماید :
وَامْرأتُهُ حَمّالَةَ الْحَطَبِ
زن او : [ ابی لهب ] آن هیزم کش آتش افروز نیز اهل جهنم است .
امّ جمیل ـ دختر حرب ، خواهر أبو سفیان و عمه معاویه ـ یکی از زنان ابی لهب بود که از دشمنان سرسخت رسولخدا «صلّی اللّه علیه و آله و سلم» به شمار می رفت. به هر حال ، چون أبو لهب خود آتش افروز بود ، زن او نیز فتنه انگیز بود و در این راه کوشش بسیار می کرد و تا آنجا که قدرت و توان داشت از پیامبر اکرم «صلّی اللّه علیه و آله و سلم» و اصحاب ایشـان اخباری کسب می کرد و آن را به مشرکان و بت پرستان گزارش می داد و به همین جهت خدای متعال این گونه از وی به بدی نام می برد و او را مستحق آتش می داند و به طور کلی سرنوشت هر کس که نمّامی کند آتش دوزخ است .
و سخن چين در بريدن رشته‏اى كه خداوند به پيوستن آن امر كرده مى‏كوشد و در زمين فساد مى‏كند. خداوند مى‏فرمايد:
«انَّمَا السَّبيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَ يَبْغُونَ فِى الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ»
«راه [نكوهش و تعرض‏] بر كسانى است كه به مردم ستم كنند و در زمين به ناحق سركشى نمايند». و سخن چين از اين‏هاست.
وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَة
وای بر هر عیب جوی سخن چین
مَشّاءٍ بِنَمیمٍ هَمّازٍ
از کسانی که بسیار عیب جو و سخن چین هستند پیروی مکن
و فرمود:«شرّ النّاس من اتّقاه النّاس لشرّه»
«بدترين مردم كسى است كه مردم از شرّ و گزند او بترسند و پروا كنند». و سخن چين از اين‏هاست، و شرّ و گزند سخن چين از هر كسى بيشتر است.
پس بر هر كسى لازم است كه سخن نمّام را باور و تصديق نكند، زيرا سخن چين فاسق است، و شهادت فاسق مردود است به دليل قول خداى تعالى:
«إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ بِنَبَاءٍ فَتَبَيَّنُوا» «اگر فاسقى خبرى نزد شما آورد به تحقيق پردازيد».

آثار سخن‌چینی

آثار اخروی سخن‌چینی

عذاب‌های اخروی

در این قسمت به برخی روایات اشاره می‌شود که خود گویای عذاب‌هایی هستند که بر سخن‌چینی وارد می‌شود. از پیامبر اکرم«صلی الله علیه و آله وسلم» روایت شده که فرمودند: «کسی که بین دو نفر برای سخن‌چینی رفت و آمد کند… وقتی که از قبر بیرون می‌آید، یک مار بزرگ سیاه مسلطش می‌کند که گوشت او را نیش می‌زند و می‌خورد تا اینکه داخل آتش شود.»1

1. حر عاملی، محمد بن الحسن؛ وسائل الشیعه، ج 8، ص 618

آثار  سخن‌چینی

آثار اخروی سخن‌چینی

عذاب قبر

انسان بعد از عمری که در این دنیا زندگی می‌کند، به عالم قبر می‌رود تا پاداش اعمال خویش را مشاهده کند. در احادیث زیادی ائمه‌ معصومین به عذاب‌هایی که سخن‌چین به آن گرفتاراست اشاره فرموده‌اند. پیامبر اکرم«صلی الله علیه و آله وسلم» می‌فرماید: «کسی که بین دو نفر برای سخن‌چینی رفت و آمد کند خداوند بر او در قبرش تا روز قیامت آتش مسلط کند.»1

1.حر عاملی، محمد بن الحسن؛ وسائل الشیعه، بیروت، دارالصباح، چ پنجم، 1419، ج 8، ص 618

آثار سخن چینی

آثار دنیوی سخن‌چینی

اختلاف و دشمنی

یکی از مواردی که اسلام از آن نهی کرده سخن‌چینی است. چرا که روشن‌ترین زیان‌ِ سخن‌چینی از بین بردن وحدت و دوستی و صمیمیت مردم و پدید آوردن تفرقه، کینه، دشمنی و بدبینی و حس انتقام جوئی و در برخی موارد جنگ و خونریزی در میان مردم است.
لذا در اسلام از سخن‌چینی به بدترین مردمان یاد شده است. پیامبر اکرم«صلی الله علیه و آله وسلم» می‌فرماید: «بدترین افراد کسانی هستند که سخن‌چینی می‌کنند، کسانی که میان دوستان جدایی می‌افکنند، کسانی که برای افراد پاک و بی‌گناه عیب می‌تراشند.1

1.محمدی ری شهری، محمد؛ میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، 1379، ج13، ص 6479.

آثار سخن چینی

آثار دنیوی سخن‌چینی

منفوریت نزد خدا و خلق

سخن‌چینی علاوه بر اینکه مغفور درگاه الهی است در نظر مردم هم منفور است؛ چرا که همه‌ افراد جامعه، صلح و صفا و اتحاد را دوست دارند و از اختلاف، آتش‌افروزی و تفرقه، متنفر و منزجر هستند. حضرت علی«علیه السلام» ‌ فرمود: «هرکس کارش سخن‌چینی باشد خویشش با وی بجنگد و بیگانه دشمنش گردد».

آثار سخن چینی

آثار دنیوی سخن‌چینی

دوری از رحمت الهی

برای این صفت رذیله، ‌وعده‌های عذاب بسیاری داده شده است. پس مسلماً چنین شخصی از رحمت بیکران الهی به دور است.

آثار سخن چینی

آثار دنیوی سخن‌چینی

آلودگی گناه

یکی از پیامدهای غیر قابل انکار سخن‌چینی آلوده شدن به گناهان بزرگ مانند دروغ، غیبت، تهمت، خیانت، فساد، مکروه… می‌باشد.