می توان گفت روز ظهور امام زمان(ع) نوروز خواهد بود و روزی نو، روزی که تمام طراوت بهاری به همه عالمیان هدیه داده می شود، جهان را عدل و داد فراخواهد گرفت، همان گونه که از جور و ستم پر گشته بود.

واژه عید در اصل از فعل عاد (عود) یعود است و براى آن معانى مختلفى گفته اند: از جمله خوى گرفته، روزفراهم آمدن قوم و هر روز که در آن، انجمن یا تذکار فضیلت مند یا حادثه بزرگى باشد.
“گویند از آن رو به این نام خوانده شده است که هر سال شادى نوینى باز آرد” [1].
در لغتنامه تاج العروس درباره عید آمده است: عید در نزد عرب، زمانى است که در آن شادی ها و یا اندوه ها، باز مى گردد و تکرار مى شود.

عید در قرآن و اسلام
واژه عید در قران یک بار ذکر شده است. قالَ عیسَى ابْنُ مَرْیَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنا أَنْزِلْ عَلَیْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ تَکُونُ لَنا عیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا وَ آیَةً مِنْکَ وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَیْرُ الرَّازِقینَ [2]. “عیسی بن مریم عرض کرد: خداوندا! پروردگارا ! از آسمان مائده ای بر ما بفرست ! تا برای اول ما و آخر ما ، عیدی باشد، و نشانه ای از تو ؛ و به ما روزی ده؛ و تو بهترین روزی دهندگانی!".
در تفسیر این آیه آمده است: «عید در لغت از ماده عود به معنى بازگشت است؛.بازگشت به روزهایى که مشکلات از قوم و جمعیتى برطرف مى شود و بازگشت به پیروزی ها و راحتى هاى نخستین ، عید گفته مى شود. و از آنجا که روز نزول مائده، روز بازگشت به پیروزى و پاکى و ایمان به خدا بوده است؛ حضرت مسیح(ع) آن را «عید» نامیده است. [3]
مرحوم میبدی در کتاب کشف الاسرار خود می‌گوید:
عید‌، بدین سبب عید نامیده شد که خداوند متعال با رحمت خود به سوی بنده‌اش بر می‌گردد و بنده با فرمانبری به سوی پروردگارش باز می‌گردد.
در اسلام از چندین مناسبت به عنوان عید نام برده شده است. امام صادق(ع) می‌فرماید: «در روز قیامت چهار روز است که از امتیاز خاصی برخوردارند وآن روز عید فطر، عید قربان، عید جمعه و عید غدیرخم است، اما عید غدیر نسبت به عید فطر، قربان و جمعه، نسبت ماه به ستارگان است. [4] در اعیاد اسلامى به مناسبت این که در پرتو اطاعت یک ماه مبارک رمضان و یا انجام فریضه بزرگ حج، صفا و پاکى فطرى نخستین به روح و جان باز مى گردد و آلودگى ها که برخلاف فطرت است از میان مى رود «عید» گفته شده است. امام علی(ع) در این باره می فرماید :« ُ وَ کُلُّ یَوْمٍ لَا یُعْصَى اللَّهُ فِیهِ فَهُوَ یَوْمُ عِیدٍ ؛هر روزی که در آن انسان گناهی نکند عید است » [5]. امام علی(ع) با این بیان، موضوع ترک گناه را روز بازگشت به فطرت نخستین می داند و ما را به آن دعوت می کند همان گونه که در فصل بهار، طبیعت به شکوه و طراوت خود برمی گردد؛ شکوهی که زمستان آن را از او گرفته بود؛ فصل بهار ما انسان ها نیز بازگشت به فطرت است و بهار ما انسانها در بازگشت به فطرت پاکی است که خداوند در ما به ودیعه گذاشته ؛ و به تعبیر امام علی(ع) همان گناه نکردن و دوری از گناه میباشد.

بزرگترین عید
در روایات آمده است که، عید غدیر خم، بزرگترین عید می باشد . در روایتی چنین آمده: “یَوْمُ غَدِیرِ خُمٍّ أَفْضَلُ الْأَعْیَادِ ؛ [6] روز غدیر خم با فضیلت ترین عیدها است ». وآن روزی بود که حضرت محمد(ص) علی(ع) را به عنوان جانشین و وصی بعد از خود معرفی می-کند. «هو یَوْمُ نُصِبَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ سَلَامُهُ عَلَیْهِ فِیهِ عَلَماً لِلنَّاسِ» [7].روزی که درآن پیامبر(ص) دست علی(ع) را می گیرد و او را به عنوان جانشین بعد از خود معرفی می کند ، و مهر قبولی رسالت پیامبر ، منوط به رساندن این پیغام می باشد یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَه‏ [8]؛ “ای رسول خدا هر آنچه از ناحیه خداوند، بر تو آمده را به گوش مردم برسان که اگر نرسانی رسالت خود را انجام نداده ای[رسالتت ناقص می ماند]». این چه پیغامی است که قبولی رسالت پیامبر، وابسته به آن است؛ رساندن خبر ولایت امام علی(ع) به مردم مُهر قبولی رسالت پیامبر(ص) بود که اگر پیامبر(ص) این پیام را نمی رساند، رسالت او ناتمام بود. در این روز پیامبر(ص)، علی(ع) و فرزندان او را به عنوان ائمه هدی و جانشینان خود به همه معرفی می کند ؛ و این دوازده نور ولایت و امامت ، از امام علی(ع) تا امام مهدی(عج) را به زبان می آورد و می فرمائید « نور از طرف خداوند درمن ، سپس علی(ع) و نسل او تا مهدی قائم (عج) قرار داده شده است» [9]
آری عید غدیر بزرگترین عید است، عید غدیر بزرگترین ، حادثه تاریخ است ، که قبولی عظیم ترین رسالت آخرین پیامبر و 23 سال زحمت و کوشش او در گرو آن است.
از غدیر تا غدیر
غدیر بزرگترین عید است و عید الله اکبر است، چون روز معرفی امامت و ولایت است. لذا نهم ربیع الاول، روز امامت امام زمان(عج)، نیز عیدی بزرگ و مهم است. چرا که امام علی(ع) و امام مهدی(عج) از یک نور هستند. امام علی(ع)، نهم ربیع را « َ یَوْمُ الْغَدِیرِ الثَّانِی‏؛ روز غدیر دوم » [10] می نامد.
و این بزرگی و عظمت نه تنها در غدیر، که ولایت امام علی(ع) در آن اعلام می شود، بلکه در تمام روزهایی که ائمه ولایت و امامت خود را آغاز می کنند، وجود دارد.
پس نهم ربیع و آغاز امامت و ولایت امام زمان، تالی تلو غدیر، و جریان واحد است که از غدیر آغاز می-شود و با مهدی ، پایان می یابد.
عید واقعی
وقتی که امام مهدی(ع) ظهور می کند، آن روز عید واقعی خواهد چرا که در اعیاد دیگر به تعبیر امام صادق(ع) حزن و اندوه اهل بیت(ع) تازه می شود. « مَا مِنْ عِیدٍ لِلْمُسْلِمِینَ أَضْحًى وَ لَا فِطْرٍ إِلَّا وَ هُوَ یُجَدَّدُ فِیهِ لآِلِ مُحَمَّدٍ حُزْنٌ قِیلَ وَ لِمَ ذَلِکَ قَالَ لِأَنَّهُمْ یَرَوْنَ حَقَّهُمْ فِی یَدِ غَیْرِهِمْ [11] ؛هیچ عیدی نیست ،مگر آن که درآن حزن و اندوه ال محمد تازه می شود ،از امام علت آن را پرسیدند؟ امام فرمودند: چون حق اهل بیت(ع) در دستان دیگران است» .
روز ظهور، عید واقعی خواهد بود چرا که تمام حزن و اندوه اهل بیت(ع) تمام شود ، و تمام شکوه و عظمت اهل بیت دوباره برمی گردد . زیرا که امام مهدی(عج) حق اهل بیت را می گیرد و به آن ها برمی گرداند . پیامبر(ص) در این زمینه می فرماید «مهدی حق خداوند و هر حقی را که برای ماست خوهد گرفت» [12]
آری با ظهور حضرت مهدی(عج) تمام ناعدالتی ها رخت خواهد بست و عید واقعی انسانیت همان روز خواهد بود، روزی که امام مهدی(عج) نه تنها حق اهل بیت(ع)، بلکه حقوق تمام انسان ها را خواهد گرفت . و روزی که جادوی فرعونیان، و ستم طاغوتیان، با برق ظهور مهدی خواهد رفت، آن روز، روز عید خواهد بود.
نوروز روز ظهور
در روایتی آمده که ظهور امام زمان(عج) در روز نوروز خواهد بود [13]. (این روایت چه درست باشد یا نباشد) می توان این را گفت که روز ظهور امام زمان(ع) نوروز خواهد بود و روزی نو ، روزی که تمام طراوت نوروزی و بهاری به همه عالمیان هدیه داده می شود، و از ظلم و ستم خبری نخواهد بود، جهان را سراسر عدل و داد فرا خواهد گرفت ، همان گونه که از جور و ستم پر گشته بود [14].
آن روز ، روز برگشت به همة پاکی ها و خوبی هاست. آن روز، روزی است که بدی ها رخت بر خواهند بست. آن روز زمستان خواهد رفت و بهار واقعی سر بر خواهد آورد.

پی نوشت ها:
لغتنامه دهخدا، ذیل واژه عید.
[2] سوره مائده، آیه 114.
[3] تفسیر نمونه، ج 5، ص 131.
[4] بحار، ج98، باب4، ص323.
5 . همان،ج88 ،136.
6. وسائل‏الشیعة،ج7 ،ص380 .
[7] . الکافی،ج4 ،ص148.
8..سورة مایده،آیه67.
[9] .خطبه غدیر،احتجاج طبرسی،ج1،ص66.
10. . بحارالأنوار،ج 31 ،ص 127
[11] . لکافی،ج4 ،ص169.
[12] .احتجاج طبرسی،ج 1،ص67.
13. بحارالأنوار،ج56،ص92.
[14] . الکافی،ج1 ،ص338.
پدیدآونده: سید محمد موسوی
منبع: مرکز تخصصی مهدویت