لقمه حلال از دیدگاه بزرگان

ابوذر، آن یار با وفای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم مردمان را دور خویش جمع کرد و به آنان گفت:

إِجعَلِ الدُّنیا کَلِمَتَینِ کَلِمَهً فی طَلَبِ الحَلالِ وَ کَلِمَهً لِلآخِرَهِ؛ دنیا را در دو کلمه خلاصه کنید، یک کلمه آن، طلب روزی حلال است و کلمه دیگر آن که در پی آخرت باشید.

از برخی عابدان نقل شده است:

«اگر یک قرص«نان حلال» پیدا می کردم، حتماً آن را می سوزاندم و سوزانیده شده ی آن را می کوبیدم و آن را به«گرد» تبدیل می کردم و بیماران را با آن درمان می کردم»

یحی بن معاذ می گوید:

اطاعت نمودن، گنجینه ای از گنجینه های خداوندی است، که کلید آن«دعا» و دندان هایش نیز«لقمه حلال» است.

منبع: کتاب گشایش روزی/صص32-31

‘گفتاری از آیت الله بهجت(ره): “دعای فرج، دوای همه ی دردها”

بهترین کار برای به هلاکت نیفتادن در آخرالزمان، دعای فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است؛ البته دعایی که در همه ی اعمال ما اثر بگذارد. قطعاً اگر کسانی در دعا جدّی و راستگو باشند، مبصراتی(=دیدنی هایی) خواهند داشت. باید دعا را با شرایط آن خواند و «توبه از گناهان» از جمله ی شرایط دعا است.

مخصوصاً دعای شریف «عظم البلا و برح الخفا» را بخوانیم و از خدا بخواهیم که صاحب کار را برساند. با او باشیم. اگر رساند که رساند و اگر نرساند{حداقل} از کنار او دور نشویم. از رضای او دور نرویم. {امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف} حرف هایی{را} که ما با یکدیگر می زنیم، می داند. در هر حال برای تعجیل در امر فرج و رفع نگرانی ها و گرفتاری ها و نجات و اصلاح حال مؤمنین{این دعا} را بخوانیم:«اللّهمّ اکشف هذه الغمّه عن هذه الامّه بظهوره» خداوندا با ظهور حضرت حجّت عجل الله تعالی فرجه الشریف این ناراحتی و نگرانی را از این امّت برطرف نما! تنها انتظار فرج کافی نیست «تهیّأ»(=آمادگی)، اطاعت و بندگی نیز لازم است؛ مخصوصاً با توجّه به قضایایی که پیش از ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف واقع می شود به حدّی که «ملئت ظلماً و جوراً». خدا می داند که به واسطه ی ضعف ایمان بر سر افراد چه می آید. خدا کند که ظهور آن حضرت با عافیت مطلق برای اهل ایمان باشد و زود تحقّق پیدا کند.

ابتلائات شیعه، امروز بسیار زیاد است. از ظلم و ستم و بلا و فشاری که بر سر اسلام و مسلمانان-به خصوص اهل ایمان- می آید، کارد به استخوان رسیده است. بیماری های مختلف و حوادث زیاد شده است. باید در مشاهد مشرّفه و مواقف مهمّه برای رفع ابتلائات شیعه دعا کرد و تضرّع نمود. ما باید از همه بخواهیم که متوسل شوند و دعا کنند و تضرّع نمایند تا بلکه فرجی حاصل شود. دعای فرج اگر موجب فرج عمومی نشود برای دعا کننده موجب فرج خواهد بود. - إن شاءالله - چنانچه در بعضی از روایات آمده:«دعا کنید که در آن فرج شماست». برخی از مردم به مرحوم آقای شیخ حسنعلی تهرانی متوسل می شدند و نتیجه می گرفتند ولی متوجّه امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف نیستند. ما باید به بیش از اینها به امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف متوسل باشیم تا نتیجه بگیریم. اگر اهل ایمان، پناهگاه حقیقی خود- حضرت صاحب عجل الله تعالی فرجه الشریف - را بشناسد و به آن پناه برند امکان ندارد که از آن ناحیه مورد عنایت واقع نشوند.

از مهم ترین دعاها، دعای فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است. همه ی مشکلات مردم و حکومت ها از غیبت آن حضرت است. برای رفع مشکلات اجتماعی و حوائج مردم باید همان طوری دعا کرد که انسان برای رفع مشکل خودش دعا می کند. دعا اگر دعا باشد تأثیر خواهد کرد.

دعای تعجیل فرج، دوای دردهای ماست. در روایت است که در آخرالزمان همه هلاک می شوند، مگر کسانی که برای فرج دعا کنند.«إلّا من دعا بالفرج». ائمه علیهم السلام ما با این بیان، خیلی به اهل ایمان و شیعیان عنایت کرده اند تا خود را بشناسند. یعنی اگر برای فرج دعا می کنید علامت آن است که هنوز ایمان تان پابرجاست. {معصومین علیهم السلام} فرموده اند: در آخرالزمان این دعای فرج را که دعای«تثبیت در دین» است بخوانیم:«یا الله، یا رحمان، یا رحیم یا مقلّب القلوب، ثبّت قلبی علی دینک» در زمان غیبت به خواندن دعای«اللّهمّ عرّفنی نفسک…» سفارش شده است. به حجّ که می روید اهمّ حاجات را از خدا بخواهید و آن فرج حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است که فرج بشریّت است. بعد از آن نابودی حکومت های فاسد و جائر را بخواهید. خدا کند راهی برای«شرح صدر» پیدا کنیم که به واسطه رئیس و{سَرورمان} تحیّر قلبی مان برطرف شود. «فرج» ولو یک ساعت باشد، بعد از آن روشنایی است. ائمه علیهم السلام ما این مطلب را با ما اتمام حجّت کرده اند و فرموده اند: «برای فرج بسیار دعا کنید»، البته نه با لقلقه ی زبان. خود امام در مسجد سهله، جمکران، در خواب و بیداری در گوش افرادی از دوستانش بدون اینکه او را ببیند، فرموده است:«فرج من نزدیک است، دعا کنید» یا به نقلی فرموده:« فرجم نزدیک شده دعا کنید.«بداء» حاصل نشود». چه مصائبی بر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف که مالک همه ی کره زمین است وارد می شود. آن حضرت در چه حالی هستند و ما در چه حالی! او در زندان است و خوشی و راحتی ندارد و ما چقدر از مطلب غافلیم و توجه نداریم. کسانی که در خواب و بیداری تشرّف حاصل نموده اند از آن حضرت شنیده اند که فرموده است:«برای تعجیل فرج من زیاد دعا کنید». خدا می داند تعداد این دعاها باید چقدر باشند تا مصلحت ظهور فراهم آید. باید دعا را با شرایط آن انجام داد و توبه از گناهان از جمله شرایط دعا است. چنان که فرموده اند:«دعاء التائب مستجاب» نه اینکه برای تعجیل فرج دعا کنیم{در حالی که} کارهایمان برای تبعید(=به تأخیر انداختن و دور کردن) آن حضرت باشد.

خدا چه صبری داده به حضرت غایب عجل الله تعالی فرجه الشریف که هزار سال می بیند بر سر مسلمان ها چه بلاهایی می آید و خود آن ها چه بلاهایی بر سر هم می آورند و همه را تحمّل می کند. امیدواریم خداوند برای یک مشت شیعه ی مظلوم، صاحبشان را برساند زیرا در عالم چنین سابقه نداشته و ندارد که رئیس و رهبری از مریدان و لشکرش این قدر غیبت طولانی داشته باشد. چه باید گفت؟ معلوم نیست تا کی! در تمام امّت های گذشته مقدّر شده است ولی در هیچ امّتی چنین غیبتی با وقتِ نامعلوم و غیر مقدّر اتفاق نیفتاده است.

اگر بدانیم دعای ما اثر دارد و باز دعا نکنیم، مقصّریم. حضرت غایب عجل الله تعالی فرجه الشریف عجب صبری دارند! با اینکه از تمام آن چه که ما می دانیم یا نمی دانیم اطلاع دارد و از همه ی امور و مشکلات و گرفتاری های ما با خبر است.

خود حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف هم منتظر روز موعود است و خودش می داند که چه وقت ظهور می کند. اینکه گفته می شود آن حضرت وقت ظهورش را نمی داند، درست نیست. دعای تعجیل فرج، دوای همه ی دردهای ماست. می پرسند:«چرا این همه دعا می کنیم مستجاب نمی شود؟»{پاسخ این است:} شرط استجابت دعا، توبه است. لذا ملائکه می گویند: چرا دعا را با شرطش- که توبه باشد - به جا نمی آورید تا مستجاب شود؟ ما باید امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را حاضر فرض کنیم. هر جا می رود، برویم و می توانیم! ولی گویا نمی خواهیم در راه رضای آن حضرت باشیم، نه اینکه رضای آن حضرت را نمی دانیم یا نمی توانیم تحصیل کنیم. مهم تر از دعا برای تعجیل فرج، دعا برای ایمان و ثبات قدم در عقیده و عدم انکار آن حضرت تا ظهور او می باشد. اگر ظهور آن حضرت نزدیک باشد، باید هر کس خود را برای آن روز مهیّا سازد از جمله آن که از گناهان توبه کند. همین توبه باعث می شود که این همه بلاهایی که بر سر سیعه آمده، از سر شیعه رفع و دفع گردد. آقایی که زیاد به مسجد جمکران می رود، می گفت:«امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را در مسجد جمکران دیدم به من فرمود:«به دل سوختگان ما بگو برای ما دعا کنند». او هزار سال است که زندانی است. لذا هر کسی که برای حاجتی به مکان مقدسی مانند مسجد جمکران می رود باید که اعظم حاجت(=بزرگ ترین خواسته) نزد آن«واسطه ی فیض» یعنی فرج خود آن حضرت را از خدا بخواهد. حضرت غائب عجل الله تعالی فرجه الشریف دارای بالترین علوم است و«اسم اعظم» پیش از همه در نزد خود آن حضرت است، با این همه به هر کس که در خواب یا بیداری به حضورش مشرّف شده، فرموده است:«برای من دعا کنید». در حالی که{امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف} مُرده را زنده می کند، خود در زندان وسیع{دنیا} به سر می برد. اما در مورد خود حق ندارد، هر چند برای دیگران مخصوصاً در امور فردی عنایت خاصی دارد اما در امور اجتماعی که مربوط به خود آن حضرت است، خیر! خدا کند ارتباط شیعه و اهل ایمان، با امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قوت بگیرد تا در مقام صبر، صبر و تحمّل کنند. یقیناً دعا در امر تعجیل فرج آن حضرت مؤثر است، امّا نه لقلقه ی زبان و«عجل فرجه» خشک و خالی. دعای فرج مثل نماز نافله، عمل مستحبی است. یعنی راستی و جدی از غیبت امام متأثر باشیم و از خدا بخواهیم که فاصله ی هزار و چند صد ساله را که میان مردم و«واسطه فیض» افتاده است، برطرف شود و به پایان برسد. دعای با حال حُزن و اندوه و با تأثر قلبی از مردم واقع نمی شود. اگر می شد، قطعاً وضع این طور نبود. راه خلاص از گرفتاری ها، منحصر است به دعا کردن در خلوات برای فرج ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف آن هم با خلوص و صدق نیت و همراه با توبه تا رابطه ی ما با ولی امر و امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قوی نشود، کار ما درست نخواهد شد و قوت رابطه ی ما با ولی امر عجل الله تعالی فرجه الشریف اصلاح نفس است.

ماهنامه موعود/شماره94/سال سیزدهم/آذر1387/صص52-51

نماز جعفر طیّار، چه موقع و چگونه خوانده می شود؟

با فضیلت ترین وقت خواندن نماز جعفر طیار، روز جمعه هنگام بالا آمدن آفتاب است. این نماز چهار رکعت است(به صورت دو نماز دو رکعتی). در هر رکعت آن، حمد و سوره و پس از آن پانزده مرتبه«سبحان الله و الحد لله و لا اله الا الله و الله اکبر» خوانده می شود. این تسبیح ده مرتبه در رکوع و ده مرتبه بعد از بلند شدن از رکوع و نیز ده مرتبه در سجده اول و ده مرتبه بعد از سر برداشتن از آن، ده مرتبه در سجده دوم و ده مرتبه بعد از سر برداشتن از آن گفته می شود(همین طور در رکعت های بعد). این نماز سوره مخصوصی ندارد؛ لکن افضل آن است که در رکعت اول سوره ی«زلزال»، در رکعت دوم«عادیات»، در رکعت سوم«نصر» در رکعت چهارم«توحید» خوانده شود.

منبع: کتاب 110پرسش درباره نماز/مجتبی کلباسی

سیره ی عبادی امام رضا علیه السلام

روزی مأمون از رجاء بن ضحّاک پرسید که حال و رفتار حضرت رضا در طول راه(مدینه تا طوس) چگونه بود؟ وی وقتی به دعاها، عبادت ها و نمازهای حضرت در طول راه اشاره کرد، مأمون گفت: ای پسر ضحّاک! او بهترین، داناترین و عابدترین مردم روی زمین است، مبادا آن چه را در طول راه از او مشاهده کرده ای برای دیگران بازگو کنی، چون می خواهم فضل او جز از زبان من آشکار نشود.

به نقل ابراهیم بن عباس، حضرت رضا شب ها کم می خوایسد، بسیار روزه می گرفت و هرگز روزه ی سه روز در ماه از ایشان فوت نمی شد و می فرمود: این معدل است با روزه ی همه ی دهر.

عبدالسلام بن صالح می گوید: در سرخس، سراغ خانه ای رفتم که حضرت رضا در آن ایام در آن محبوس بود. خواستم خدمتش برسم، گفتند: نمی توانی. گفتم: چرا؟ گفته شد: چون وی در شبانه روز هزار رکعت نماز می خواند، ساعتی را در اول روز و قبل از زوال و هنگام غروب به نماز مشغول است. در این ساعات وی در مصلای خویش نشسته و به مناجات با پروردگارش مشغول است. گفتم: در یکی از همین اوقات برایم اذن ورود بگیر. برایم اجازه گرفت. وقتی خدمتش رسیدم، در مصلای خود نشسته و به تفکر مشغول بود.

هنگام تلاوت قرآن، هر گاه به آیه های(یا ایها الذین آمنوا) می رسید، آهسته می گفت:«اللهم لبیک».

وقتی می خواست وضو بگیرد، نمی گذاشت کسی به او کمک کند یا آب به دستانش بریزد و می فرمود: وضو گرفتن هم عبادت است، دوست ندارم در آن کسی با من مشارکت کند.

چنان خود را در بندگی، خالص ساخته بود و محتاج به عبودیت که قسم خورده بود هر گاه به خیالش خطور کند که بهتر از فلان غلام سیاه است، برده ای آزاد کند و ثروتش را انفاق نماید، مگر آن که عمل صالحی انجام داده باشد که به خاطر آن برتری بر آن غلام بیابد.

هنگام دعا، نیایش خود را با صلوات بر محمد و آل محمد آغاز می کرد و صلوات بر آن حضرت را مایه ی رحمت و تقرّب برای خود می دانست. اغلب اوقات او همراه با ذکر خدا بود.

نشریه تجلّی معارف دین در کلام رضوی علیه السلام/اداره کل تبلیغات استان اصفهان/شهریور1392

آیت الله مشکینی(ره):

اعمال همه ما را در هفته دو بار به محضر حضرت بقیه الله علیه السلام عرضه می دارند و حضرت با دقت، آن ها را نگاه می کند و اگر خلاف اخلاقی پیدا شد، ناراحت می شود. مرحوم شهید مدنی(ره) در این باره می گفت: وقتی آقا اعمال ما را می بیند که در آن گناه است، اشک می ریزد. امیدواریم ما از جمله کسانی باشیم که هر وقت امام عصر علیه السلام پرونده اعمال ما را می بیند، خوشحال شود و بخندد.

نشریه اخلاقی-تربیتی موعظه خوبان/شماره39/بهمن ماه1392

امام شناسی از دیدگاه امام هشتم علیه السلام

امام رضا علیه السلام می فرماید:«للامام علامات: یکون اعلم الناس واحکم الناس واتقی الناس واحلم الناس واشجع الناس، واسخی الناس واعبد الناس… و یکون مطهرا ویری من خلفه کما یری من بین یدیه؛(شیخ حر عاملی، التنبیه، ص26؛ ر.ک: بدایه المعارف، محمدرضا مظفر، شرح از سید محسن خرازی، ج2، ص46.)»

امام دارای نشانه هایی است: او داناترین مردم، بهترین انسان ها در قضاوت، باتقواترین مردم، بردبارترین مردم، شجاع ترین مردم، سخاوتمندترین مردم و عابدترین مردم می باشد… و پاکیزه{از گناهان و معصوم است} و از پشت سر همچون از پیش رو می بیند.

امام رضا علیه السلام در حدیث فوق 9 نشانه را برای امام بیان می کند. البته امام نشانه های دیگری نیز دارد، از جمله:

1- امام محدّث است؛ یعنی، صدای ملک را می شنود ولی او را نمی بیند. به فرموده امام هشتم علیه السلام رسول آن است که جبرئیل بر او نازل می شود و او جبرئیل را می بیند و سخنانش را می شنود. نبی گاهی سخن جبرئیل را می شنود و گاهی خودش را می بیند.«والامام هو الذی یسمع الکلام و لا یری الشخص؛(اصول کافی، ج1، ص248، روایت 2) و اما امام کسی است که سخن{ملک} را بشنود ولی شخص او را نبیند.»

2- امام دارای علم الهی و مؤید به روح رحمانی است. امام هشتم علیه السلام فرمود:«ان الامام مؤید به روح القدس و بینه و بین الله عمود من نور یری فیه اعمال العباد و کلما احتاج الیه لدلاله اطلع علیها؛(التنبیه، ص42؛ بدایه المعارف، ج2، ص50) امام با روح القدس تأیید شده و بین او و خدا ستونی از نور است که در آن رفتار بندگان را می بیند و هر گاه برای راهنمایی{افراد} به آن احتیاج پیدا کند، بر آن راهنمایی آگاهی می یابد.»

کتاب سال تبلیغ جدّا/1391 هجری شمسی/گردآوری: سیدکریم آقامیری

حضرت آیت الله شیخ مجتبی قزوینی علیه الرحمه

شکی نیست که هر مقام و کمالی را خواسته باشیم، باید متوجه و متوسل به مقام ولایت ائمه علیهم السلام باشیم؛ من اراد الله بدا بکم و من وحده قبل عنکم و من قصده توجه بکم.

به خصوص در زمان غیبت، باید متوسل به ذیل عنایات ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف باشیم و وجود مبارکش را لیلاً و نهاراً متذکر و فراموش و غفلت نکنیم و بدانیم که از جانب ذات اقدس ربوبی-جلت آلاؤه- ولی امر و واسطه بین خالق و خلق، اوست و فیوضات به برکت وجود مبارکش به ما می رسد و آن چه بخواهیم، باید به برکت آن حضرت بخواهیم.

ویژه نامه اخلاق اسلامی/ضمیمه هفته نامه افق حوزه/تیرماه1392