شرح دعاي روز بيست و دوم ماه مبارك رمضان

«بركت»هاى خدا

«بركت»، ثبوت و دوام خير خداوند در يك چيز است.

«مبارك»، يعنى موجود، يا انسان يا روز، يا حادثه «بركت»دار. آنچه داراى خير ماندگار و ثابت است، يعنى موضع خيرهاى الهى.

در لغت نامه ها، به اين معناى ثبوت و دوام خير، در واژه بركت: اشاره شده است. از جمله:

«بركت»، آبى كه از آسمان فرود آمده، در قرارگاههاى زيرزمينى و چشمه ها و قنات ها مى ماند.

«بركت»، در نسل، بمعناى تداوم نسل يك انسان در اولاد.

«بركت» در غذا، زياد شدن آن و كفافِ جمع بسيار.

«بركت» در وقت، استفاده شايسته شدن از وقت، بيهوده تلف نشدن.

«بركت»، يعنى گياهان زمين، آب آسمان، گوسفندان دوشيدنى…

بعضى خيرها و نعمتها، گذران است، همچون ابر و سايه… و برخى، پايدار است و مداوم و مستمرّ.

خواسته ما از خداوند، آن است كه بركات خويش را در اين روز و ماه بر ما فرستد و آثار خير جاودانه را براى ما عنايت كند. تا مال و اولاد و وقت و عملمان، «مبارك» شود، تا «بركت»، در زندگى مان افزون گردد. تا «وجود»مان، در هاله اى از بركت و خير مداوم و ثابت، اصالت يافته و از پوچى و هدر رفتن نيروها و هرز رفتن استعدادها و بيمورد بكار گرفته شدن توان ها، مصون بمانيم و وجودهاى مباركى باشيم.[1]

نزول بركات الهى در سايه ايمان و تقواست و اگر امّت ها مؤمن و خدا ترس باشند، به فرموده قرآن بركات الهى از آسمان و زمين بر آنان مى بارد:

« وَ لَوْ اَنّ أهلَ القُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوا

لَفَتَحنا عَلَيهِم بَرَكاتٍ مِن السَّماءِ وَالأرضِ…»[2]

[1] ـ همچون عيساى مسيح كه مى گفت: «وَجَعَلَنى مُبارَكاً اَينَ ما كُنتُ»

مريم، آيه 31.

[2] ـ اعراف، آيه 96.
منبع : سيناي نياز ؛ جواد محدثي

شرح دعاي روز بيست و دوم ماه رمضان

بر آستان رفيع پروردگار

«حذيفه يمانى، صاحب راز رسول خدا بود.

گفتا: روزى شيطان را ديدم كه مى گريست.

پرسيدم: اى ملعون! اين ناله و گريه از چيست؟

گفت: از دو چيز:

يكى آنكه درب لعنت به روى ما گشاده،

و ديگر آنكه دل مؤمنان، به روى ما بسته!

هروقت، قصدِ «دل مؤمن» كنم، به آتش هيبت، سوخته گردم»[1]

ما را سر و سوداى كس ديگر نيست

در عشق تو، پرواى كس ديگر نيست

جز تو دگرى جاى نگيرد در دل

دل جاى تو شد، جاى كس ديگر نيست

«فضل»، آن نعمتها و احسانهائى است كه خارج از حدّ استحقاق انسان، خداوند روا مى دارد.

«افضال»، انعام و نعمت بخشى است.

بشر، از خدا طلبكار نيست، نه در روزى، نه در نعمت، نه در بهشت و پاداش آخرت، بلكه هرچه كه او بدهد، همه «لطف» است و «فضل»، جود است و كرم.(ولكنَّ اللّه ذوفضلٍ على العالمين)[2]

درهاى فضل خدا، به روى كسى باز مى گردد، كه «قابليت» و آمادگى و استعداد، از خود نشان دهد.

زنبور عسل، به وحى الهى در شكاف يك سنگ و كوه، عسل مى سازد.[3]

دل نيز بايد با نور معرفت شكافته شود، تا شيرينى ياد خدا و موهبت ها و «فضل» پروردگار در آن جاى گيرد. دلهاى بسته و سنگى، جاى نور الهى نيست.

پس عبوديّت، خشوع، بندگى و طاعت، و خواستن و درپى بودن، زمينه ساز گشايش درهاى فضل خداوند، به روى انسان است.[4]

[1] ـ تفسير كشف الأسرار.

[2] ـ بقره، آيه 251.

[3] ـ نحل، آيه 68.

[4] ـ يَبْتَغُونَ فضلاً مِن اللّه و رِضواناً فتح، آيه 29.
منبع : سيناي نياز ؛ جواد محدثي

دعای روز بیست و دوم ماه مبارک رمضان •
أَللّـهُمَّ افْتَحْ لى فيهِ أَبْوابَ فَضْلِكَ وَ أَنْـزِلْ عَـلَىَّ فـيـهِ بَـرَكاتِـكَ وَ وَفِّقْنى فيهِ لِمُوجِباتِ مَرْضاتِكَ وَ أَسْكِنّى فيهِ بُحْبُوحاتِ جَنّاتِكَ يا مُجيبَ دَعْـوَةِ الْمُضْـطَرّينَ.
«خدايا در امروز، درهاى فضل و كرمت را به رويم بگشاى، و بركات خويش را بر من نازل گردان، و بر موجبات رضا و خشنوديت توفيقم بده، و در وسط باغهاى بهشت خود، جايم بده، اى پذيرنده دعا و دعوتِ گرفتاران و مضطرّين».

امام صادق علیه السلام :
… فَإنَّهُ لَنْ يُهْلَكُ مِنا إمامٌ قَطُّ اِلا تَرَكَ مِنْ بَعْدِهِ مَنْ يَعْلَمُ مِثْلَ عِلْمِهِ وَ يَسيرُ مِثْلَ سيرَتِهِ وَ يَدْعُو اِلى مِثْلِ الَّذى دَعا اِلَيْهِ.
هيچ پيشوايى از ما از دنيا نمى‌‏رود مگر اينكه كسى را به جاى خود مى‌‏گذارد كه همانند خود عالم و آگاه است و همانند خودش عمل مى‏‌كند و به همان چيزى كه او مى‏‌خوانده، فرا مى‏‌خواند.
بحارالأنوار : ج23، ص41، ح75

حقوق وتکالیف زوجین در قرآن

یکی از نشانه های اهمیت یک موضوع میزان پرداختن به آن موضوع در متون دینی است لذا اینکه خانواده چه میزان موضوع مباحث قرانی است از جمله نشانه های اهمیت خانواده در قران واوستاست. با رجوع به قران که کتاب دینی مسلمانان سراسر جهان است پی خواهیم برد که یکی از مباحثی که کانون توجه آیات کریمه ی قرآن است مبحث بیان حقوق وتکالیف افراد خانواده نسبت به یکدیگر است.
قرآن جهت حفظ بنیان این کانون ارزشمند برای هریک از افراد خانواده حقوق وتکالیفی را بیان فرموده که معمولاً آنچه در رابطه با حقوق پدر ومادر وفرزندان بیان شده بیشتر جنبه ی اخلاقی وآنچه در ارتباط با حقوق همسران بیان شده ،معمولا جنبه ی جزائی وقضائی دارد .
همچنین از جمله مطالبی که به ما در فهم جایگاه خانواده در هر دینی کمک می کند نگاهی است که هر دین به حقوق وجایگاه تک تک اعضاء خانواده به ویزه زنان دارد .زن حقيقتي است كه در طول تاريخ، فراز و نشيب‌هاي فراواني را تحمل كرده و از زنده به گور شدن تا خدايي شدن را به خود ديده است.لذا باتوجه به متأثر بودن حقوق خانواده از باورهای جنسیت شناختی ،بویژه درباره ی زنان ،اینکه نگاه هر کدام از ادیان به زنان چگونه است تأثیر به سزایی در فهم جایگاه و به تبع حقوق هر یک از اعضای خانواده دارد.
قرآن با تعبیر بسیار ظریف وهنرمندانه ای هم مرد را لباس زن معرفی می کند وهم زن را لباس مرد.تولید مثل را نیز درخواست وتقاضای مشترک آدم وحواء عنوان می نماید . لذا قران آشکارا این تلقی ابزارانگارانه را که زن وسیله ای بیش برای تولید نسل واطفاء هوس مرد نیست ،مردود ساخته وآشکارا می فرماید :«خداوند خلق را برای انس ومودت با هم ،جفت (زن ومرد) آفرید» . ازطرف دیگر قران درآیه ای دیگر این اندیشه ی تقابل گرایانه را که زن از نوع جنس مرد نیست ،به چالش می کشاند ومی فرماید:«یکی از آیات لطف الهی این است که برای شما از جنس خودتان همسری آفرید» .ودر سوره ی نساءآیه ی 1 می فرماید : « اوکسی است که همه ی شما را از یک انسان آفرید وهمسر اورا نیز از جنس او خلق کرد.»
از نگاه قران نقش وارزش زنان در جهان هستی درست مساوی با نقش مردان است لذا قران زنان را نیمه ی مکمل بشریت در جهان هستی معرفی می کندومی فرماید : «زنان شما کشتزار شمایند» . در این آیه ،زنان به کشتزاری تشبیه شده اند که بذر مرد را در دورون خود پرورش می دهند. همانطور که کشتزار برای بقای بذر لازم است ، همچنین اگر زنان نباشند ، نوع انسان دوام نمی یابد نسلش قطع می شود .
بنابر این زنان وسیله ی هوسبازی نیستند بلکه رمز بقای نسل بشرند.بذر وزمین هر دو در تولید ، نقش مهمی دارند، وهمسر مناسب همچون مزرعه ای مناسب است وسلامت بذر ،شرط تولید بهتر است . از دیگر امتیازات قران در ارتباط با نگاه ویژه به زنان که قطعاًمی توان گفت ، این نگاه ویژه به زن در تمام کتب آسمانی منحصر به فرد است سفارش ویژه در رابطه با جایگاه مادر است .
خداوند در دوآیه ،سفارش ویژه در ارتباط با مادر دارد : «انسان را درباره ی پدر ومادرش توصیه نمودیم بویژه که مادرش با ضعف وزحمت طاقت فرسا اورا در رحم خود پروراند ودر دوسال او را شیر داد،که مرا وپدر ومادرتان را شکر وسپاس گذارید که حرکت شما به سوی من است . لذا هر چند اسلام به لحاظ حقوقی زن ومرد را یکسان قرار نداده ولی به لحاظ جایگاه انسانی همچنانکه آیات مربوطه به عنوان شاهد بیان شد زن ومرد با یکدیگر کاملاًبرابرند.

برگرفته از پایان نامه خانم رضوان اكبري(طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

ولایت
از دیگرمباحث مهم درحقوق خانواده، موضوع ولایت قهری برفرزندان است. ولایت، اقتداری است که به منظور اداره امور اولاد به اولیا داده شده است. ازآنچه درتعریف ولایت ارائه شد بوضوح پیداست که موضوع ولایت درابواب مباحث خانوادگی تنها مربوط به رابطه والدین وفرزندان است و ریاست وسرپرستی مرد درخانه بمعنای حق ولایت او برهمسرنخواهد بود چرا که موضوع ریاست شوهرواطاعت زن ازاو ، محدودمیشود به خروج زن ازمنزل واشتغال اوبه کارهایی که به تشخیص شوهربه عنوان سرپرست ومسئول این جامعه، آنرابه مصلحت داند. ولیکن ولایت پدر برفرزند شامل امورمالی، ازدواج و طلاق فرزند، دعاوی وقصاص و حد و تعزیر میباشد ازاینرو، زنان تا آن حدموظف به اطاعت ازشوهر هستند که مربوط به حقوق همسران است و هرگز ریاست مردان ،به معنای حق دخالت آنان در اموال و درآمدهای اقتصادی زنان نیست .1

برگرفته از پایان نامه خانم رضوان اكبري(طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

1. 31/4/93 http://fa.wikipedia.org/wiki ، 1/5/93 http:// wikifeqh.ir

• دعاي روز بيست و يکم ماه مبارک رمضان •
أَللّـهُمَّ اجْعَلْ لى فيهِ اِلى مَرْضاتِكَ دَليلاً وَ لا تَجْعَلْ لِلشَّيْطانِ فيهِ عَلَىَّ سَبيلاً وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ لى مَنْزِلاً وَ مَقيلاً يا قاضِىَ حَوآئِجِ الطّالِبينَ.
«خدايا در اين روز برايم، راهنمايى به سوى رضا و خشنوديت قرار ده، و شيطان را بر من مسلّط نكن و برايش راهى بر من قرار مده، و بهشت را منزل و جايگاهم قرار بده، اى برآورنده حاجتهاى جويندگان».

منزلگاه جاودانِ بهشت

در دعاى امروز هم، خواسته نهايى مان، بهشت است.

در عالم واقع هم، بهشت، آخرين منزل و قرارگاه است.

جايى است براى اقامت و ماندن، نه عبورى و موقّتى.

بهشت، «دارالقرار» است، خانه «عَدن» و قرارگاه ابدى است.

راهنمايان الهى، ما را به رضاى حق، مى كشند. رضاى حق، ما را از چنگ شيطان نجات مى دهد و عمل بر طبق رضاى خدا و دورى از نفوذ شيطان، «بهشت
برين» را در پى دارد.

پس بايد از خدايى كه برآورنده «حاجات الطالبين» است درخواست كرد تا ما را به اين فرجام نيك برساند. بايد خواست…تا رسيد.

تا نگريد طفل، كى نوشد لبن

تا نبارد ابر، كى خندد چمن

منبع : سيناي نياز ؛ جواد محدثي