سوره انسان
{إنا نخاف من ربنا یوما عبوسا قمطریرا} آیه10
ویژگی چهارم ابرار این است که خوف بر آنها غالب است که گویند :میترسیم از روزی که تنگ و گرفته و بسیار سخت و دراز است.
مخزن العرفان ،ج14 ،ص237
تفسیر سوره انسان
{یوما عبوسا}
آن روز به قدری سخت است که به مردی ترشرو تشبیه شده.
روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن ، ج20 ،ص 76
سوره انسان
{یوما عبوسا قمطریرا}
برخی مفسرین گفته اند بقدری آن روز سخت است که لبها از دهن جدا گردد و پیشانی بگردد.
مخزن العرفان ، ج14 ،ص237
سوره انسان
(ان هذا كان لكم جزاء و كان سعيكم مشكورا).
از سوى خدا به آنها گفته مىشود: «اين پاداش شماست، و سعى و تلاش شما (در طريق اطاعت فرمان حق) مورد قدردانى است»
مبادا كسى تصور كند كه اين مواهب و پاداشهاى عظيم را بىحساب مىدهند، اينها همه جزاى سعى و عمل و پاداش مجاهدتها و خودسازيها و چشم پوشى از گناه است.
برگزيده تفسير نمونه، ج5، ص: 361
سوره انسان
(و سقاهم ربهم شرابا طهورا)
از حديثى كه از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله نقل شده استفاده مىشود كه چشمه شراب طهور بر در بهشت قرار دارد: «جرعهاى از اين شراب طهور به آنها داده مىشود و خدا به وسيله آن قلوب آنها را از حسد (و هرگونه صفات رذيله) پاك مىسازد».
برگزيده تفسير نمونه، ج5، ص: 361
احسان برگرفته از حسن است كه در دو معناي نعمت بخشيدن به ديگري، و احسان در كار و عمل، كاربرد دارد. كسي كه علم نيكويي را بياموزد يا عمل نيكي را انجام دهد، از جمله نيكوكاران به حساب مي آيد و بر اين اساس است1 سخن اميرمؤمنان(ع) كه مي فرمايد: مردم به آنچه از كارهاي شايسته و نيك مي آموزند يا به آن عمل مي كنند، نسبت داده مي شوند1.»
واژه احسان به معناي انجام دادن كار نيك، به طور عمده در آياتي به كار رفته است كه پس از بيان اموري، از عاملان آن را به عنوان محسن مورد ستايش قرارداده است؛ چنان كه در سوره بقره مي خوانيم: «و اذقلنا ادخلوا هذه القريه فكلوا منها حيث شئتم رغداً و ادخلوا الباب سجدا و قولوا حطه نغفر لكم خطيكم و سنزيد المحسنين؛2 و ]به خاطر بياوريد[ زماني را كه گفتيم: «در اين شهر ]بيت المقدس[ وارد شويد! و از نعمت هاي فراوان آن، هر چه مي خواهيد بخوريد و از در ]معبد بيت المقدس[ با خضوع و خشوع وارد گرديد و بگوييد: خداوندا! گناهان ما را بريز! تا خطاهاي شما را ببخشيم و به نيكوكاران پاداش بيشتري خواهيم داد.»0و در جاي ديگر مي فرمايد: «الذين ينفقون في السراء و الضراء و الكظمين الغيظ و العافين عن الناس و الله يحب المحسنين3؛ آنان كه در توانگري و تنگدستي، انفاق مي كنند و خشم خود را فرو مي برند و از خطاي مردم در مي گذرند. و خدا نيكوكاران را دوست دارد.» خداوند در اين آيات، ضمن بيان مصاديق كارهاي نيك، بندگان خود را به انجام آن، ترغيب و تشويق مي نمايد.
1. الكافي، كليني، تهران، دارالكتب الاسلاميه، چاپ چهارم، ج1، ص51.
2.سوره بقره؛ آيه .58
3. سوره آل عمران، آيه .134
