4-سکوتی مطلق و توام با اندیشه

آنها كه آيات قرآن را مى‏شنوند نيز وظيفه‏اى دارند، وظيفه‏شان سكوت كردن، سكوتى توام با انديشه و تفكر: وَ إِذا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ:” هنگامى كه قرآن خوانده مى‏شود گوش فرا دهيد و خاموش باشيد تا مشمول رحمت حق شويد”

به علاوه در روايات اسلامى دستورهايى درباره تلاوت قرآن با صداى خوب كه از نظر روانى مسلما تاثير روى مفاهيم آن مى‏گذارد وارد شده است كه اينجا جاى شرح آن نيست .[3]

5- مانع نشدن چيزي ار قرائت قرآن

و از جمله آداب آن حضرت در باره قرائت قرآن و دعا آنست كه شيخ در كتاب مجالس به سند خود از ابى الدنيا از امير المؤمنين (ع) نقل كرده كه فرمود: رسول خدا (ص) هيچ امرى او را از تلاوت قرآن باز نمى‏داشت مگر جنابت.

6- وقف در آيه ها

و در مجمع البيان از ام سلمه نقل مى‏كند كه گفت رسول خدا (ص) قرائت خود را آيه آيه وقف مى‏كرد. «

تفسير مجمع البيان ج 10 ص 378.

7- يك آيه و هزار آيه

و در تفسير ابو الفتوح مى‏گويد: رسول خدا (ص) از رختخواب بر نمى‏خواست مگر اينكه مسبحات را تلاوت مى‏كرد و مى‏فرمود: در اين چند سوره آيه‏ايست كه فضلش از هزار آيه بيشتر است، پرسيدند مسبحات كدامند؟ فرمود: سوره حديد، حشر، صف، جمعه و تغابن است.

تفسير ابو الفتوح ج 11 ص 30.

8- تدبر و تفكر

آن حضرت داراى خطبه‏ها و بياناتى است كه در آن مردم را به تمسك به قرآن و تدبر در آن ترغيب و به اهتداء به هدايت و استناره از نور آن تحريص مى‏فرمايد، و خود آن جناب به طريق اولى به آنچه كه در اين باره توصيه مى‏فرمود عمل مى‏كرد، و از همه پيش‏قدم‏تر و سريع‏تر به سوى خيرات بود، همو بود كه مى‏فرمود: سوره هود مرا پير كرد. «3» و البته مقصود آن جناب آيه” فَاسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ” است.

كما اينكه از ابن مسعود هم قريب به اين مضمون روايت شده كه گفت: رسول خدا (ص) مرا دستور دادند كه مقدارى از قرآن را بخوانم، و من چند آيه‏اى از سوره يونس برايش تلاوت كردم تا آنكه رسيدم به اين جمله:” وَ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلاهُمُ الْحَقِّ …” « ديدم كه اشك در دو چشمان نازنينش حلقه زد.

اين بود پاره‏اى از آداب و سنن آن حضرت كه ما آن را از رساله‏اى كه سابقا در باره سنن آن حضرت تاليف كرده بوديم انتخاب نموده، در اينجا ذكر نموديم، و در كتب شيعه و سنى روايات مستفيضه‏اى در اين باره نقل شده كه البته آيات الهى قرآن نيز آن را تاييد مى‏كند و هيچيك از آنها را رد و انكار نمى‏نمايد. و خداوند راهنما است.[4]

[1] - (1 و 2) بحار جلد 92 صفحه 106.

[2] - بحار الانوار جلد 92 صفحه 107.

[3] - تفسير نمونه، ج‏11، ص: 401 بطور خلاصه

[4] - الميزان في تفسير القرآن، ج‏6، ص: 311تا ص 338 بطور خلاصه

دكتر علي حق شناس(استاد مركز تخصصي تفسير و علوم قرآني نرجس خاتون سلام الله عليها)

صفحات: 1· 2