اسلام در یک مقطع خاصّ تاریخی خود با گروهی روبه رو شد که نه اخلاص و شهامت برای ایمان آوردن داشتند و نه قدرت و جرأت بر مخالفت صریح.

این گروه که قرآن از آنها به عنوان «منافقین» یاد می کند و ما در فارسی از آنها تعبیر به «دو رو» یا «دو چهره» می کنیم در صفوف مسلمانان واقعی نفوذ کرده بودند، و خطر بزرگی برای اسلام و مسلمین محسوب می شدند، و از آنجا که ظاهر اسلامی

داشتند، غالباً شناخت آنها مشکل بود؛ ولی قرآن نشانه های دقیق و زنده ای برای آنها بیان می کند که خطّ باطنی آنها را مشخّص می سازد و الگویی در این زمینه به دست مسلمانان برای همه قرون و اعصار می دهد.

نخست، تفسیری از خودِ نفاق دارد می گوید: «بعضی از مردم هستند که می گویند به خدا و روز قیامت ایمان آورده ایم در حالی که ایمان ندارند (وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْیَوْمِ الْأَخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِینَ)».

آنها این عمل را یک نوع زرنگی و به اصطلاح تاکتیک جالب، حساب می کنند:

«آنها با این عمل می خواهند خدا و مؤمنان را بفریبند (یُخَادِعُونَ اللَّهَ وَالَّذِینَ ءَامَنُوا)».

«در حالی که تنها خودشان را فریب می دهند امّا نمی فهمند (وَمَا یَخْدَعُونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمْ وَمَا یَشْعُرُونَ)».

آنها با انحراف از راه صحیح و صراط مستقیم، عمری را در بیراهه می گذرانند، تمام نیروها و امکانات خود را بر باد می دهند و جز ناکامی و شکست و بد نامی و عذاب الهی بهره ای نمی گیرند.

مشاهده شده توسط سليماني(نويسنده وبلاگ) در كتاب چهره منافقان در قرآن با استفاده از تفسیر پر ارزش نمونه، ص: 16