شخصيت معنوى علامه محمد باقر مجلسی
سالروز درگذشت محدث بزرگ علامه محمد باقر مجلسی
علماى دين نه تنها از استاد خود درس علم و دانش مىآموزند، بلكه سير و سلوک معنوى خويش را زير نظر اساتيد عارف سپرى مىنمايند. علامه مجلسى همزمان با طى مدارج علمى و سريع‌تر از آن، مدارج معنوى و كمالات روحى را پيمود که اين ادعا با مرورى بر سجاياى اخلاقى ايشان كاملاً روشن مىشود. از جمله خصائص بارز اخلاقى علامه مىتوان به اين موارد اشاره نمود:
1. زيارت: علامه به «زيارت» ائمه هدى(ع) اهميت فراوان مىداد و با وجود مشكلات آن زمان و امكانات بسيار ابتدايى براى مسافرت، چندين بار به زيارت ائمه مدفون در عراق، بقيع و مشهد مقدس نائل شد و هر بار مدتى طولانى در جوار آن بزرگواران سكنا گزيد. او چند بار نيز به زیارت خانه خدا مشرف شد.
2. توسل: توجه خاص به توسل معصومين(ع) باعث گرديد علامه مجلسى پيرامون ادعيه و زيارات مطالب فراوانى در بحار الانوار بياورد و به جز آن، چند كتاب مستقل نيز در موضوع ادعيه و زيارت تأليف نمايد از جمله: «زاد المعاد» كه مرجعى مهم در كتب ادعيه متأخر است. «تحفة الزائر»، ترجمههايى از زيارت جامعه كبيره، دعاى سمات و… .
3. زهد و پارسايى: يک ويژگى بسيار مهم در زندگى اين بزرگ مرد، زهد و پارسايى و ساده زيستى او است. علامه در عهد صفوى مىزيست و «شيخ الاسلام» حكومت صفوى بود و در يک كلام، تمام امكانات دولت در اختيار او بود، اما با همه اينها زندگى شخصى علامه در نهايت زهد و سادگى سپرى مىشد.[1]
4. تواضع: تواضع علامه مجلسى از ديگر خصائص او است. علامه هيچ‌گاه به مقام اجتماعى و بالا و پايين بودن موقعيت يا سنّ افراد نگاه نمىكرد. او از سيد على خان مدنى، شارح گران‌قدر «صحيفه سجاديه» مطالب فراوانى در بحار آورده است، در حالی‌که سيد على خان پانزده سال كوچک‌تر از علامه بوده و از حيث مقام و منزلت اجتماعى هم به او نمىرسيد.
خلاصه اين‌كه جمع شدن همه اين خصایص روحى و كمالات معنوى با علم و دانش گسترده علامه، از او شخصيتى ممتاز ساخته بود.
[1]. ر.ک: «ویژگی ها و امتیازات بحارالانوار»، سؤال 14581.