غمبارترین فصل تحقیق پیرامون شخصیتهای متعالی و آرمانی بندگان برگزیده حضرت حق، حدیث جدائی و فراق آن عزیزان است :
از یک سو پر کشیدن آنان به عالم قدس و طهارت مطلق و غنود در جنت الذات
سوی دیگر محرومیت و حرمان خاکیان از بهره مندی از تشعشع وجود کامل و پر فیضشان را تداعی می کند.

حضرت زین العابدین و سید الساجدین علیه السلام که خیر محض و طهارت و قداست و زکاء صرف و صلابت و فراست و شجاعت مطلق و خدمت و دلسوزی و خیرخواهی کامل برای جامعه اسلامی و در یک کلمه مجمع الفضائل و الکمالات بودند، پس از گذاردن یک عمر پر برکت که در حساس ترین مقطع تاریخ اسلام واقع شده بود و با انجام افتخار آمیز وظائف خطیر امامت با همه دردها و مشقتها و ناراحتیها و غربتها و با مشاهده طلوع اولین ثمرات با برکت مجاهدات طاقت فرسای خود و به بارنشستن تمامی برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت که با سیاست الهی خود طراحی نموده بودند، سرانجام به دست پلید دستگاه کثیف اموی با مدیریت ثمره شجره خبیثه مروانی «ولید بن عبدالملک » مسموم و به شهادت رسیدند.

آری حضرت که وجود اقدسشان خاری بود در چشم خفاشان غاصب نظام حاکم با روشن شدن آثار وجودی آن بزرگوار که کاملاً نظام اموی را غافلگیر کرده بودند، توسط سردمداران پلید این نظام مسموم گردیدند و با رفتن خاکیان را در سوگ خود گذاشتند .

ولی آثار وجودی آن بنده برگزیده حق تا زمین و زمان به وجود ادامه می دهند، پا برجاست و هر سالک و عارضی که خواهان وصال حضرت دوست است، چاره ای جز نوشیدن از منبع آثار معنوی و عرفانی آن عارف بزرگ برجسته اند و به ویژه زمزمه نمودن مناجاتهای عاشقانه و عارفانه آن حضرت برای همه طالبان ، شفابخش و آرام بخش خواهد بود.

دیده شده توسط نویسنده وبلاگ در کتاب تبلیغ

آیا قیام امام حسین علیه السلام و فرهنگ عاشورا، می تواند دلیلی بر بطلان نظریه جدایی دین از سیاست (سکولاریسم) باشد؟

بله، با توجه به آیه 25 سوره حدید (لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَيِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْميزانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ….)می توان دریافت، دین از سیاست جدا نیست، بلکه همه ی پیامبران حتی عیسی علیه السلام و موسی علیه السلام برای تشکیل نظام اسلامی امدند.
قسط در آیه یعنی استقرار عدالت اجتماعی در جامعه و این استقرار یک کار سیاسی است که هدف انبیاست. بخشی از امت سازی پیامبر اسلام سیاست و بخش دیگر آن، تربیت یکایک افراد است. پیامبر اسلام اولین کاری را که در ابتدای نبوت انجام داد، سیاست بود.
تشکیل قشون اسلامی و نامه به سیاست مداران بزرگ عالم، ورود آن حضرت را در عرصه ی سیاسی عظیم بشری آن روز نشان می دهد. بعضی افراد قرآن را تکه می کنند به برخی ایمان اما به سیاست آن ایمان نمی آورند.
یکی از درخشان ترین دوره ی نبوت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دوران 10 ساله حکومت اسلام در مدینه و می تواند شالوده و الگوی نمونه ای از حاکمیت اسلام برای همه ی زمان ها و همه ی مکان ها باشد .
و قیام امام حسین نیز برای بر پا داشتن قسط و عدل در جامعه ی اسلامی بود که جز در سایه ی حکومت اسلامی به دست نمی آمد.
بر گرفته از کتاب انسان 250 ساله
(اعظم خطیری طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

با گریه بر امام حسین علیه السلام شیعیان خود را در مصیبت امام شریک می دانند و مشارکت در مصیبت امام باعث می شود ما نیز مورد شفاعت امام قرار گیریم و همانطور که این مصیبت باعث تقرب امام می شود ، برای ما نیز مراتبی از قرب فراهم می شود.

آیا ترغیب به عزاداری و گریه برای امام حسین علیه السلام ترغیب به غمگینی - که حالتی منفی می باشد- نیست؟

چرا اسلام که بیان می شود کاملترین دین بشری است ما را به حالات منفی ترغیب می کند؟

پاسخ اجمالی:

اولین نکته در پاسخ به این سوال این است که بدانیم آیا اصلا ترغیب به عزاداری در اسلام وجود دارد یا خیر؟ بله این ترغیب در اسلام وجود دارد. و روایات فراوانی نه تنها در مورد عزاداری بر اهل بیت علیهم السلام در منابع حدیثی ذکر شده است بلکه در فرهنگ اسلامی و روایات معصومین علیهم السلام ترغیب فراوانی به گریه شده و برای آن ثواب ها و پاداش هایی ذکر شده است.

اما باید دانست گریه انواع و اقسام مختلف دارد و هر گریه ای نشان از غم و اندوه ندار د و منفی و نابهنجار نیست. اگر غم و گریه با علائمی مثل افول سلامتی، کناره گیری اجتماعی ، احساس بی ارزشی، احساس گناه، ایده خودکشی، بیش فعالی بدون هدف، طولانی بودن نشانه های غم و بروز و ظهور نشانگان به طور ناگهانی همراه باشد، بیمارگونه و مرض و منفی تلقی می شود.

گذشته از آنکه سوگواری بر امام حسین علیه السلام این علائم را به همراه ندارد،از دیدگاه علمی، سوگواری برای سیدالشهدا علیه السلام، کاملاً از شرایط یک عزاداری و غمگینی طبیعی، برخوردار است و با رفتارهای اجتماعی مبتنی بر شناخت، انجام می شود. عزاداری مسلمانان بر اساس شناختی که عزاداران از حسین بن علی علیهما السلام و اهداف عالی آن حضرت و حرکت منتهی به شهادت او دارند، انجام می پذیرد. به همین دلیل در حین مرثیه سرایی، سوگواری روشن گرانه دارند؛ نه شیون بی هدف. بلکه آنان با عزاداری، به تمام زندگی خود، هدف می بخشند و حیات خود را حسینی می سازند و کسب نشاط می کنند و از مرگ ذلّت آفرین، فرار می کنند و به سوی زندگی با عزت و شرافت، گام برمی دارند. بنابراین، اشک ریختن و عزاداری برای امام حسین علیه السلام، غمگینی و ماتم نابهنجار و بیمارگونه نیست؛ بلکه عین هنجارهای دینی و اجتماعی و مساوی با سلامت روح و روان است.

از دیدگاه علمی و روان شناسی، شاید بتوان گفت که اگر این نوع واکنش های عاطفی از یک مسلمان بروز نکند، نشان بیماری و مرض باشد؛ منظور از این کلام این نیست که هر شخصی که علائم سوگواری را در حق امام حسین علیه السلام بروز نمی دهد و برای آن حضرت گریه و زاری نمی کند ، از نظر روان شناسی علمی، بیمار شمرده می شود؛ بلکه شاید او به سیدالشهدا علیه السلام دل بستگی ندارد تا از فقدان و شهادت آن حضرت و مصایب وارده بر اهل بیت علیهم السلام، احساس غم نماید و چون وی به امام حسین علیه السلام دل بستگی ندارد و از آن حضرت، جداست، نمی تواند احساس رنج و غم کند . اگر این شخص به اباعبدالله علیه السلام دل بستگی داشته باشد - حداقل مسلمان باشد - ولی با این وجود، فاقد نشانگان غم باشد و یا منعی از بروز نشانگان در وی وجود داشته باشد و یا در بروز نشانگان عزا و سوگواری، دچار تأخیر گردد، این شیوة رفتاری او، نابهنجار تلقی می شود. پس غمگین بودن برای امام حسین علیه السلام، نشان سلامت است؛ نه بیماری و حالتی منفی و نابهنجار نیست .

نگاه ما به حادثة کربلا، تنها یک نگاه علمی، از دریچة یافته های روان شناسی نیست؛ تا برای این حادثة الهی، توجیه زمینی و بشری مستند به علم، ارائه کنیم و مثلاً برای گریستن و سوگواری برای امام حسین علیه السلام، توجیه روان شناختی داشته باشیم! نگاه صرفا بشری و تحلیل طبیعی و زمینی از یک حادثة الهی و آسمانی و ماورای فکر انسانی، بی تردید بی ثمر و ناصحیح است؛ بلکه مقصود آن است که بگوییم شکل سوگواری و غم گساری برای امام حسین علیه السلام، با نظریه های دقیق روان شناختی در مورد غم و ماتم و داغ دیدگی نیز کاملاً مطابقت دارد و موجب از بین رفتن تمام پیامدهای منفی غم و اندوه می شود.

پاسخ ارائه شده خلاصه ای از صص285 الی 295 و صص 169 و 170 کتاب «پرسش ها و پاسخ های دانشجویی/ دفتر 13/ ویژه محرم/ می باشد.

اگرچه کسانی که امام حسین ـ علیه‌السلام ـ را یاری کردند و همراه او در مبارزه با ظلم و ستم یزید به شهادت رسیدند، دارای مقام و جایگاه ویژه نزد خداوند هستند و کسی به آن مقام و جایگاه نمی‌رسد، اما در ارتباط با افرادی که پیرو آن امام بزرگوار بوده، اما به دلایلی توفیق شهادت در رکاب آن حضرت را نداشتند، نمی‌توان قضاوت یکسانی داشت؛ زیرا:

 اولاً
امام علیه‌السلام نه‌تنها آنان را تکلیف و اجبار به همراهی خود در این سفر ننمودند، بلکه حتی بیعت خود را از برخی هم‌سفرانی که تا کربلا نیز همراهشان بودند، برداشتند. [۱]

 ثانیاً
با آن‌که شهادت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ به دلیل روایت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و امام علی ـ علیه‌السلام ـ [۲] نزد پیروانشان مسلّم بود، اما این‌که ایشان در ابتدای همین سفر و قبل از رسیدن به کوفه و به دست گرفتن حکومت به شهادت خواهند رسید، نه‌تنها موضوعی قطعی نبود، بلکه با توجه به بیعت هزاران تن از کوفیان به ظاهر دور از نظر به شمار می‌آمد.

 ثالثاً
بیعت نکردن امام با یزید ابتدا و شروع یک مبارزه بود و برای تمام بزرگان هنوز مسجل نشده بود که این حرکت منجر به کشته شدن امام و یارانش خواهد شد.

رابعاً
امام حسین ـ علیه‌السلام ـ زمانی که از مدینه خارج و وارد مکه شد، از سوی مردم کوفه، برای رهبری شیعیان آن منطقه دعوت شد؛ بدین منظور قبل از حرکت به آن دیار، مسلم بن عقیل را به‌عنوان نماینده خود به کوفه فرستاد؛ مردم کوفه با او بیعت کردند، و مسلم برای امام نامه فرستاد که مردم کوفه برای استقبال از شما آماده‌اند؛ این‌جا بود که عبدالله بن عباس به امام پیشنهاد داد، اگر به هر صورت تصمیم به خروج از مکه را داری، به یمن برو که پدر بزرگوارت شیعیان زیادی آن‌جا دارد و از کوفه بپرهیز که مردمش بی‌وفا هستند. [۳] [۴]

به هر صورت امام عازم کوفه شد که در مسیر، در سرزمین کربلا از سوی سپاهیان یزید از ادامه‌ی سفر آن‌ حضرت جلوگیری به عمل آمد. این‌جا بود که برای امام ـ علیه‌السلام ـ مسلّم شد که این سرزمین میعادگاه او و یارانش بوده و در مسیر راه مکه به کربلا بود که برخی بزرگان ساکن اطراف را دعوت به همراهی کرد و فرمود:

دیده شده توسط نویسنده وبلاگ در کتاب تبلیغ
۱.  شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ۲، ص ۹۱، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
۲.  شیخ صدوق، الأمالی، ص ۱۳۴، اعلمی، بیروت، چاپ پنجم، ۱۴۰۰ق.
۳.  تاریخ طبری، محمد بن جریر طبری، ترجمه، پاینده، ابوالقاسم، ج ۷، ص ۲۹۶۶، اساطیر، تهران، چاپ پنجم، ۱۳۷۵ش.
۴. المسعودی، أبو الحسن علی بن الحسین بن علی، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق، اسعد داغر، ج ۲، ص ۵۸، دار الهجرة، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.

وَ فِي حَدِيثِ‏ مُنَاجَاةِ مُوسَى ع وَ قَدْ قَالَ :

يَا رَبِّ لِمَ فَضَّلْتَ‏ أُمَّةَ مُحَمَّدٍ ص عَلَى سَائِرِ الْأُمَمِ ؟

فَقَالَ اللَّهُ تَعَالَى فَضَّلْتُهُمْ لِعَشْرِ خِصَالٍ قَالَ مُوسَى وَ مَا تِلْكَ الْخِصَالُ الَّتِي يَعْمَلُونَهَا حَتَّى آمُرَ بَنِي إِسْرَائِيلَ يَعْمَلُونَهَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَى :

1) الصَّلَاةُ

2) وَ الزَّكَاةُ

3) وَ الصَّوْمُ

4) وَ الْحَجُّ

5) وَ الْجِهَادُ

6) وَ الْجُمُعَةُ

7) وَ الْجَمَاعَةُ

8) وَ الْقُرْآنُ

9) وَ الْعِلْمُ

10) وَ الْعَاشُورَاءُ

قَالَ مُوسَى ع يَا رَبِّ وَ مَا الْعَاشُورَاءُ ؟قَالَ :

1) الْبُكَاءُ

2) وَ التَّبَاكِي عَلَى سِبْطِ مُحَمَّدٍ ص

3) وَ الْمَرْثِيَةُ

4) وَ الْعَزَاءُ عَلَى مُصِيبَةِ وُلْدِ الْمُصْطَفَى

5) يَا مُوسَى مَا مِنْ عَبْدٍ مِنْ عَبِيدِي فِي ذَلِكَ الزَّمَانِ بَكَى أَوْ تَبَاكَى وَ تَعَزَّى عَلَى وُلْدِ الْمُصْطَفَى ص إِلَّا وَ كَانَتْ لَهُ الْجَنَّةُ ثَابِتاً فِيهَا

6) وَ مَا مِنْ عَبْدٍ أَنْفَقَ مِنْ مَالِهِ فِي مَحَبَّةِ ابْنِ بِنْتِ نَبِيِّهِ طَعَاماً وَ غَيْرَ ذَلِكَ دِرْهَماً إِلَّا وَ بَارَكْتُ لَهُ فِي الدَّارِ الدُّنْيَا الدِّرْهَمَ بِسَبْعِينَ دِرْهَماً

7) وَ كَانَ مُعَافاً فِي الْجَنَّةِ

8) وَ غَفَرْتُ لَهُ ذُنُوبَهُ

9) وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي مَا مِنْ رَجُلٍ أَوِ امْرَأَةٍ سَالَ دَمْعُ عَيْنَيْهِ فِي يَوْمِ عَاشُورَاءَ وَ غَيْرِهِ قَطْرَةً وَاحِدَةً إِلَّا وَ كُتِبَ لَهُ أَجْرُ مِائَةِ شَهِيد[1]

حجت الاسلام دکتر علی حق شناس (استاد مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

[1] - مجمع البحرين ج 3 ص 405.

مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏10، ص: 319

حسين عليه السّلام بپاى خواست و بر دسته شمشير خود تكيه داد و با صداى بلند فرياد زد و گفت: (1) شما را بخدا مرا ميشناسيد؟

گفتند آرى تو فرزند پيغمبرى و نواده او هستى، گفت: شما را بخدا ميدانيد كه جدّ من پيغمبر است؟

گفتند آرى بخدا، گفت: شما را بخدا ميدانيد كه پدر من علىّ بن ابى طالب است؟ گفتند: آرى بخدا،

گفت: شما را بخدا ميدانيد كه مادر من فاطمه زهرا دختر محمّد مصطفى است؟ گفتند: آرى بخدا،

گفت: شما را بخدا ميدانيد كه حمزه سيّد الشّهداء عموى پدر من است؟ گفتند: آرى بخدا،

گفت: شما را بخدا ميدانيد جعفر همان كه در بهشت پرواز ميكند عموى من است؟ گفتند آرى بخدا،

گفت شما را بخدا ميدانيد كه اين شمشير رسول خدا است كه بر كمر دارم؟ گفتند: آرى بخدا،

گفت: شما را بخدا ميدانيد كه اين، عمامه رسول خدا است كه پوشيده‏ام؟ گفتند آرى بخدا،

گفت: شما را بخدا ميدانيد كه على عليه السّلام نخستين كسى بود كه اسلام آورد و از همه دانشمندتر و از همه بردبارتر و ولىّ هر مرد و زن با ايمان بود؟ گفتند آرى بخدا،

گفت: پس چرا ريختن خون مرا حلال كرده‏ايد؟ با اينكه اختيار دور كردن اشخاص از حوض كوثر بدست پدر من است و مردانى را مانند شتران رانده شده از آب از كنار حوض كوثر خواهد راند و پرچم حمد بروز رستاخيز در دست او است،

گفتند: همه اينها را كه تذكّر دادى ما ميدانيم ولى با اين همه دست از تو برنداريم تا تشنه جان بسپارى

حسين عليه السّلام كه اين خطبه را خواند دختران و خواهرش زينب سخن او را شنيدند گريه و ناله سردادند و سيلى بصورت همى زدند و صداهاشان بگريه بلند شد

صفحات: 1· 2