در روايات علاوه بر مقام با عظمت مادر به علل اين مقام والا اشاره شده است كه به برخي از آن عوامل اشاره مي كنيم. نقش كليدي مادران از آنجا مشخص مي شود كه رهبري فرزندان را از همان زمان جنيني برعهده دارند، مادران با القايات خود در افكار و انديشه هاي فرزندان و همچنين جهت دادن تمايلات و عقايد او، طرز برخوردها، آرزوها، اهداف وجنبه هاي اخلاقي و اجتماعي، آينده او و جامعه را مي سازند و زمينه را براي اصلاح يا افساد او فراهم مي نمايند.[1]

امام صادق «عليه السلام» در مورد زنان مي فرمايند:‌

«اكثرُ الخَيْرِ في النِسَّاء»[2] «بيشترين خيري و خوبي در وجود بانوان است».

زنان شايسته با برعهده گرفتن نقش مادري كه به مراتب مهمتر از نقش پدر است اولين پايه گذاران شخصيت فرزندان به حساب مي آيند واين مادران هستند كه با تقويت حس خودباوري و اعتماد به نفس در فرزندانشان مي توانند آنها را براي رويارويي با سختي هاي موجود در زندگي مقاوم سازند و با بالا بردن روحيه ي عزت نفس و توكل بر خدا در آنها بر نا اميدي كه گاهي در شرايط سخت به سراغشان مي آيد، پيروز گردند.

اين طوري مي توان گفت كه مادر نقش رهبري را نسبت به فرزند خود دارد. و هنر مادر اين است كه همگام با رشد فرزند پيش از ورود به هر مرحله، آنگونه كه نياز ضروري او، است، زير بازوي او را بگيرد و در هر جا كه زمينه را مناسب ديد، بذر تربيت را بپاشد تا بتواند فرزنداني نيكو تربيت كند، چنان كه «الجَنَّهُ تَحْتَ اَقْدامِ الأمَّهاتِ»[3] «بهشت زير پاي مادران است» و در جمله ديگر مي فرمايد:

«تَحْتَ اَقْدامِ الأمَّهاتِ رَوْضَهٌ مِنْ رِيَاضِ الجَنَّهِ»[4] «زير پاي مادران باغي از باغهاي بهشت است».

اين سخنان يعني هركس بخواهد به عالي ترين مقامات انساني دست يابد، بايد مادر خود را تكريم كند.

در حديثي كه پيامبر گرامي اسلام فرمودند بهشت زير قدمهاي مادران است. يك حقيقت است و اينكه با اين تعبير لطيف آمده است براي بزرگي عظمت مقام مادر مي باشد وهوشيار نمودن فرزندان كه بدانند سعادت جامعه را بايد در زير قدمهاي مادران و خاك پاي مبارك آنان جستجو كرد وحرمت مادران را بايد نزديك حرمت حق تعالي نگه داشت و بايد رضا و خشنودي پروردگار سبحان را در رضا و خشنودي مادران جستجو كرد.[5]

[1]  رضا اسماعيلي- حسين كاظمي، همان كتاب، صص 584-585
[2] محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، جلد دوم، چاپ دوم، 1429، چاپ از خورشيد، دارالكتب اسلاميه، 1363- ص 24
[3]  حسين بن محمد تقي نوريف مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، جلد 15، چاپ اول، 1408، مؤسسه آل البيت «عليه السلام»، بيروت، ص 18، ج70
[4] همان، ص 181
[5]  رضا اسماعيلي، حسين كاظمي – سبك زندگي، ص 586
قسمتی از پایان نامه سرکار خانم سميه قهرودي(طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها) با عنوان نقش مادر در سعادت جامـعه