يكي از يادگارهاي بسيار مبارك از حضرت امام سجاد عليه السلام براي ما، رساله الحقوق است كه در آن  ، حضرت حقوق همه افراد و حتي اعضاي بدن را ذكر فرموده اند. ازجمله در مورد حق زبان چنين فرموده اند:

حَقُّ اللِّسانِ اِكْرامُهُ عَنِ الْخَنى وَتَعْويدُهُ الْخَيْرَ وَ تَرْكُ الْفُضولِ الَّتىلافائِدَةَ لَها وَ الْبِرُّ بِالنّاسِ وَ حُسْنُ الْقَوْلِ فيهِمْ؛
حق زبان، دور داشتن ان از زشت گويى، عادت دادنش به خير و خوبى، ترك گفتار بى فايده و نيكى به مردم و خوشگويى درباره آنان است.

امالي(صدوق)، ص 368

ام البنین ، همسر امیر المؤمنین علیه السلام و مادر سردار کربلاست که نزد مسلمانان جایگاهی ویژه دارد؛ چون نزد خداوند از مقام و منزلتی والا برخوردار است و این مقام به سبب تقدیم خالصانه فرزندان در راه خدا و استواری در راه حق و عبودیت ایشان است.

از این رو مؤمنان حاجتمند و دردمند او را در درگاه حضرت باری تعالی شفیع و واسطه قرار می دهند و غم و اندوهشان را با زیارت مزار آن بانو می زدایند.

گلبرگ، مرداد1382،شماره 41،« ام البنین بانوی مرد آفرین»

در احادیث معتبر از شیعه و سنی روایت شده است که بسیار می شد که حضرت فاطمه سلام الله علیها در خواب بود و حضرت امام حسین علیه السلام در گهواره می گریست. جبرئیل آن حضرت را در گهواره می جنباند و با او سخن می گفت و او را ساکت می کرد. هنگامی که فاطمه سلام الله علیها بیدار می شد می دید که گهواره می جنبد و کسی با او سخن می گوید؛ ولی شخصی نمایان نیست. وقتی از حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می پرسید، آن حضرت می فرمود: «او جبرئیل است.»

منتهی الامال، ج1، باب 5

دوستي با فرد دروغگو نهي شده است؛ زيرا بنا بر روايات، دروغ كليد همه بدي ها شمرده شده است و دوستي با چنين فردي موجب ايجاد عداوت و تفرقيه بين مردم مي شود. امام صادق عليه السلام فرمودند: «اميرالمؤمنين عليه السلام وقتي به منبر مي رفت مي فرمود: شايسته است مسلمان از دوستي  با دروغگو اجتناب كند؛ زيرا زندگي تو با او گوارا نيست؛ چرا كه خبري را از تو براي ديگران و از ديگران براي تو نقل مي كند و هرگاه خبري به پايان رسيد، خبر ديگري پيش مي كشد كه وانمود كند راست مي گويد؛ در حاليكه راست نمي گويد و با ايجاد عداوت بين مردم تفرقه مي اندازد و بذر كينه در دل ها مي كارد؛ پس، از خدا بترسيد و درباره خود بيانديشيد».

اصول كافي، ج4،ص85

ايمان و نفاق، امري باطني و غير محسوس هستند؛ اما در اعمال و رفتار انسان ، ظهور و بروز مي يابند.در اين حديث شريف، حضرت رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم اثر ايمان و نفاق در زبان و گفتار را چنين بيان فرموده اند:

 إِنَّ لِسَانَ الْمُؤْمِنِ وَرَاءَ قَلْبِهِ فَإِذَا أَرَادَ أَنْ يَتَكَلَّمَ بِشَيْ‏ءٍ يُدَبِّرُهُ بِقَلْبِهِ ثُمَّ أَمْضَاهُ بِلِسَانِهِ وَ إِنَّ لِسَانَ الْمُنَافِقِ أَمَامَ قَلْبِهِ فَإِذَا هَمَّ بِالشَّيْ‏ءِ أَمْضَاهُ بِلِسَانِهِ وَ لَمْ يَتَدَبَّرْهُ بِقَلْبِه‏

زبان مؤمن پشت قلب اوست، پس هرگاه بخواهد سخن بگويد با قلبش آن را بررسي مي كند و سپس آن را مى گويد؛ و اما زبان منافق جلوى دل اوست پس هرگاه قصد سخن مي كند، آن را به زبان مى ‏آورد و آن را با قلبش بررسي نمي كند.

تنبيه الخواطر، ج1،ص106

روايت شده است كه امام كاظم عليه السلام زياد دعا مي خواندند، و عرضه مي داشتند:

«اللهم اني اسئلك الراحة عند الموت  والعفو عند الحساب ؛ بار خدايا! راحتي در هنگام مردن، و عفو در هنگام حسلب رسي را از تو مسئلت مي كنم.»

و اين جمله را تكرار مي كردند. يكي از دعاهاي آن حضرت اين بود: «عظم الذنب من عبدك فليحسن العَفو مِن عِندک؛ از جانب بنده تو گناهان، بزرگ و فراوان شد[و در اين حال]، پس عفو از جانب تو نيكوست». آن حضرت از خشيت خدا چنان مي گريستند كه محاسن ايشان از اشك، تر مي شد. هيچكس به اندازه ايشان به خانواده و خويشاوندان رسيدگي نمي كرد. شب هنگام به فقراي مدينه سركشي مي كردند و زنبيلي پر از درهم و دينار و آرد و خرما با خود مي بردند و بر در خانه هاي آنان مي گذاشتند؛ اما آن ها نمي فهميدند كه اين پول و اجناس از سوي چه كسي آمده است.

بحار الانوار،ج48،ص101

قال علی علیه السلام: « اِعْلَمُوا عِبَادَ اَللَّهِ أَنَّ اَلتَّقْوَى دَارُ حِصْنٍ عَزِيزٍ وَ اَلْفُجُورَ دَارُ حِصْنٍ ذَلِيلٍ لاَ يَمْنَعُ أَهْلَهُ وَ لاَ يُحْرِزُ مَنْ لَجَأَ إِلَيْهِ أَلاَ وَ بِالتَّقْوَى تُقْطَعُ حُمَةُ اَلْخَطَايَا »

«بدانید ای بندگان خدا تقوا قلعه ای است محکم و شکست ناپذیر اما فجور و گناه حصاری است سست  و بی دفاع که اهلش را از آفات نجات نمی­دهد و کسی که به آن پناهنده شود درامان نیست بدانید انسان تنها به وسیله تقوا از گزند گناه مصون می­ماند. » 1                              

انسان در اين دنيا مورد هجوم انواع آفات و بلاهاست، هم از نظر جسمانى و هم از نظر روحى. خداوند متعال يك نوع ابزار دفاعى در جسم انسان قرار داده كه ميكروب ها را دفع مى كند و اگر اين نيروى دفاعى نبود انسان عمر چندانى نمى كرد. بيمارى ايدز، كه متأسّفانه ارمغان عصر ماست، نيروى دفاعى جسم انسان را از بين مى برد و گلبول هاى سفيد را نابود مى سازد.

خداوند در مسايل روحى و اخلاقى نيز يك نيروى دفاعى آفريده كه جلوى بيمارى ها را مى گيرد و آن تقوى است; آدم بى تقوى مانند مبتلايان به ايدز مى باشد! از روايت فوق، علاوه بر تشبيه زيبايى، كه شرح آن گذشت، دو نكته ديگر روشن مى شود:

نخست معلوم مى گردد كه تقوى همان نيروى دفاعى درونى است. تقوى همان عدالت است، و عدالت همان تقوى است، تقوى اگر به مراحل بالا برسد همان عصمت است.

نكته دوم اين كه بهترين راه مبارزه با تهاجم فرهنگى دشمنان اسلام، تقوى است. ما براى حفظ سلامت جسم نمى توانيم تمام جامعه را از ميكروب ها پاك كنيم، امّا مى توانيم نيروى دفاعى بدن را تقويت كنيم. در مورد روح نيز چنين است كه هر چند نمى توان تمام جامعه را از همه صفات رذيله و تهاجم ضد ارزشى دشمن پاك كرد، امّا مى توان تقوى را در درون تقويت نمود. و با نيروى تقوى با آن مقابله كرد.

1.خطبه نهج البلاغه 157