برخی عمده ترین مشکلات جوانان برای ازدواج را مشکل اقتصادی آنان می دانند. در سالهای گذشته در یک تحقیق میدانی پیرامون مسأله ازدواج دانشجویی بین دانشجویان دانشگاه های کشور صورت گرفت و «بزرگ ترین معضل ازدواج دانشجویی» از جمله سؤالات آن پرسشنامه بود. در پاسخ این سؤال، دانشجویان مجرد معضل اقتصادی را بزرگترین مانع برسر راه ازدواج دانشجویی دانسته بودند. ولی در پاسخ دانشجویان متأهل معضل و موانع اقتصادی بسیار کمتر مورد نظر آنان بود.

از این رو ،می توان نتیجه گرفت براساس وعده الهی که در قرآن می فرماید: «جوانان اگر هم فقیر باشند ، خدا از فضلش آنان را غنی و بی نیاز می سازد . این مسئله نشان از تحقق وعده الهی دارد.» (نور (24)/32)

پاسخ دانشجویان متأهل به مراتب از پاسخ دانشجویان مجرد واقعی تر است. دانشجویان مجرد بیش تر بر اساسابهام و تخیل ذهنی و جوّ روانی حاکم بر جامعه آن پاسخ را داده بودند. ولی دانشجویان متأهل مشکلات ومعضلات را به خوبی لمس و تجربه کرده بودند. دانشجویان متأهل بزرگترین مشکل ازدواج دانشجویی را « عدم تطابق فرهنگی» دانسته بودند.

این موضوع از مهم ترین و جدی ترین مباحث ازدواج در جامعه کنونی است.

حال برای اینکه ببینیم چرا دانشجویان متأهل گفتند بزرگترین مشکل ازدواج دانشجویی عدم تطابق فرهنگی است ، از این روش مسأله را مورد بررسی قرار می دهیم.

این دو دانشجو هر کدام در محیط دانشجویی و تحت یک کل مشترک بودند؛ یعنی هر دو نفر در رشته ی ریاضی دانشگاه اصفهان به کسب علم مشغول بودند و با  ورود به دانشگاه هویت جدیدی یافتند که در آن هویت احساس وحدت می کنند. در یک تشکل نظریات هم را می پسندند     و در شب شعر از ذوق شعری هم خوششان می آید. احساس می کنند به همدیگر می خورند و روحیه شان مثل هم است، ولی همه این ها به هویت دانشگاهی آنها مربوط می شود ؛ تا اینکه به ازدواج با هم علاقه مند می شوند.

اما وقتی زندگی شکل گرفت ، آنها با هویت شهروندی و خانوادگی خودشان وارد زندگی مشترک می شوند نه هویت دانشگاهی و آن موقع متوجه میشوند از نظر فرهنگی تطابق ندارند. یعنی تا قبل از ازدواج همدیگر را از یک بعد می نگریستند و خود را مناسب یکدیگر تشخیص می دادند و ازدواج آن دو با هم صورت گرفت . اما بدیهی است اگر هویت خانوادگی آنها با هویت دانشگاهیشان با هم همخوانی و مطابقت نداشته باشد ، منجر به اختلاف می شود زیرا در محیطی خواستگاری صورت گرفته که محیط زندگی ایشان نبوده است.

ديده شده توسط سليماني (نويسنده وبلاگ) در كتاب “مطلع مهر"ص101

فوریت ازدواج
وجوب ازدواج در دوران كنوني

اولين مرحله براي فراهم شدن زمينه هاي يك ازدواج آسان و با موفقيت، موضوع وجوب ازدواج براي جوانان است. شايد مناسب باشد كه قبل از پرداختن به اين مبحث، ازدواج را ازنظر احكام اسلام مورد بررسي قرار دهيم؛ يعني بر اساس احكام پنج گانه واجب، مستحب ،مباح، مكروه و حرام، بدانيم ازدواج در زمره كداميك قرار ميگيرد؟

در نگاه اوليه ازدواج «يك مستحب مؤكد » جلوه مي نمايد، اما با نگاه دقيق تر در مي يابيم فقهاي اسلام در هر پنج بخش احكام خمسه، به مسأله ي ازدواج پرداخته اند؛ يعني ازدواج گاهي واجب، گاهي مستحب، گاهي مباح، گاه مكروه و گاه حرام گرديده است! زيرا ازدواج در شرايط و افراد مختلف حكم متفاوتي پيدا خواهد كرد. چنانكه ازدواج با محارم «حرام» است و در مقابل اگر كسي به دليل عدم كنترل غريزه جنسي به معصيت بيفتد، ازدواج بر او «واجب» است.

در شرايط كنوني جامعه و با توجه به توسعه ارتباطات و تهاجم فرهنگي رسانه‌ها، مي توان امر ازدواج را از اهم واجبات به شمار آورد؛ زيرا متأسفانه لغزشگاههاي فراواني بر سر راه جوانان كشورمان ايجاد گرديده است به طوريكه در اين شرايط واقعاً «در جواني پاك بودن شيوه پيغمبري است». بر اين اساس اگر جواني احساس كند قادر به كنترل غرايز جنسي خود نيست، امر ازدواج بر او واجب است و به طور طبيعي طبق فتواي فقها، اين جوان راهي جز مبادرت به ازدواج ندارد.

با اين مقدمه مي توان گفت براي بخش زيادي از جوانان جامعه ي ما ، ازدواج حكم واجب را دارد. البته نبايد به گناه و خطا افتادن را صرفاً در مسائل جنسي و گناهان كبيره دانست؛ زيرا تأثير منفي مجرد ماندن جوانان و غليان شهوت در وجود ايشان موجب مي شود با حالات ناشي از اين مسئله در واجباتشان خللي ايجاد شود. مثلاً جوشش غريزه جنسي، توفيق كسب علم و يا عبادتي با حضور قلب را به او نميدهد و گاه در پي سر خوردگي ها و بيم به گناه افتادن، از روابط اجتماعي خود مي كاهد و رفته رفته تأثيرات رواني اين رفتار ، موجب عصبي شدن و تندخويي او مي گردد.

از تأثيرات جانبي ناشي از اين مسأله مي توان بي ميلي به كار و فعاليت، به درس و مطالعه و بيميلي به معاشرت و مصاحبت با همسالان، اقوام و دوستان نام برد. هرچند موارد ياد شده از گناهان به شمار نمي آيد، اما اين ناهنجاري مقدمات گناهاني را در انسان بوجود ميآورد.ژبايد خاطر نشان ساخت كه سوابق ديني ، مذهبي، تقوا و رشد فكري ما نمي تواند هميشه نگاهدارنده ما از لغزشها باشد. هر چند تقوا در شرايط معمولي مانع از لغزش انسان ها ميشود، ولي در شرايط بحراني كنوني كه ميدان لغزشها بسيار گسترده شده است، نه تنها تقوا، چه بسا عصمت هم توانايي مقاومت در مقابل وسوسه هاي شيطاني را ندارد. چنانكه در قرآن به اين نكته صريحاً اشاره شده است.

ديده شده توسط سليماني (نويسنده وبلاگ) در كتاب “مطلع مهر"ص21

بهترين انتخاب، انتخابي است كه صرفاً بر اساس احساسات و علاقه ي زودگذر نباشد، همه جانبه باشد، همراهي و پشتيباني خانواده را با خود داشته باشد. در حال اضطرار و توأم با عجله نباشد، هيچ جبر بيروني و دروني درآن نباشد، بي اختيار نباشد، سطحي نباشد، با نگاه به آينده باشد، با طيب خاطر باشد، با مشورت همراه باشد، مبنا داشته باشد، به وسواس نيفتد و بي گدار به آب نزند، در آن عقل حرف اول را بزند و دل حرف آخر را و آرامش بخش انسان باشد.

بهترين انتخاب وقتي است كه انسان هم خوب انتخاب كند، هم خوب انتخاب شود؛ لذا صادقانه بگويد و نشان دهد و عاقلانه بشنود و ببيند. هم فرد را در نظر بگيرد و هم خانواده و فرهنگ او را. به ديدگاه خود اكتفا نكند و ازديگران كمك بگيرد، ولي نهايتاً خود تصميم بگيرد.

بهترين انتخاب وقتي است كه عوامل تحريك زاي عاطفه ميدان دار نباشد. عاقلانه انتخاب نمايد و عاشقانه زندگي كند.

بهترين انتخاب در سني است كه انسان شور و شوق ازدواجش قوي و در عين حال به پختگي اوليه عقلاني يعني رشد اجتماعي لازم رسيده باشد. در عين حال هنوز كاملاً شخصيتش شكل نگرفته باشد تا با سازگاري و انعطاف پذيري دو طرف با هم شكل بگيرند.

ديده شده توسط سليماني (نويسنده وبلاگ) در كتاب “مطلع مهر"ص12

آنچه زندگي ما را از ملائكه و ديگر موجودات خاكي جدا كرده است، انتخاب ماست . ما مي توانيم چنان انتخاب كنيم كه از ملالئكه هم بالاتر رويم و مي توانيم با انتخاب خود از خاك هم پست تر شويم.

انسان در هر لحظه با انتخابي روبرو است. بعضي از اين انتخابها در نحوه ي زندگيمان در دنيا مؤثر است، و بعضي در آخرت ؛ بعضي نقش سرنوشت سازي دارد، بعضي كمتر ؛ بعضي قابل جبران . در بين اين انتخاب ها انتخاب همسر تأثير سرنوشت سازي در دنيا و آخرت ما دارد و تصميم غلط در اين عرصه گاهي با خسارتي بس بزرگ همراه است و به راحتي قابل جبران نيست.

انسان در بين تمام خويشان حق انتخاب پدر،مادر، برادر، خواهر و حتي فرزند خود را ندارد؛ تنها انتخابي كه در خلقت در مورد خويشي به ما داده اند، انتخاب همسر است. البته نزديك ترين فرد هم به انسان همسرش است و نه تنها عميق ترين، بلكه طولاني ترين ارتباط را با همسر خود دارد. بطور متوسط ما با بقيه خويشان در ثلث عمر خود ارتباط مستمر داريم، ولي با همسر خود در دو ثلث عمر مستمراً ارتباط داريم. آيا نبايد در مورد تنها خويشي كه مي توانيم انتخاب كنيم و بيش ترين و مؤثرترين ارتباط را با او داريم و بطور متوسط 50 سال از عمر دنيايمان را با او هستيم، لااقل 50 ساعت مطالعه كنيم تا ان شاءالله با عنايت الهي بتوانيم بهترين انتخاب را براي خود رقم بزنيم؟!

بهترين انتخاب، انتخابي است به موقع، با وجود شرايط و رفع موانع ، با معيارهاي حساب شده و شيوه شناسايي صحيح، با آگاهي كامل، با همراهي عقل و دل، با تأييد خانواده، با تحقيق صحيح و دقيق و با توكل به خداوند و استعانت از او.

ديده شده توسط سليماني (نويسنده وبلاگ) در كتاب “مطلع مهر"ص11

شوهر خوب و ایده‌آل مردی است که خوب زن‌داری و بچه‌داری کند.

خوش اخلاق، خوش زبان، مؤدب، مهربان، عاقل، باتدبیر، دین‌دار، زرنگ و فعال، باسواد، شریف، مهمان‌نواز و سازگار باشد. برای تأمین رفاه و آسایش خانواده‌اش کوشش و تلاش می‌کند. نظیف و پاکیزه و خوش لباس است. در زندگی میانه رو و مقتصد است و پول‌هایش را بیهوده خرج نمی‌کند. به همسرش احترام می‌گذارد و از زحمات او قدردانی می‌کند. همسرش را واقعاً دوست دارد و اظهار دوستی و محبت می‌کند. لغزش‌های همسرش را می‌بخشد و عذرش را می‌پذیرد. به زنان بیگانه نگاه و از آنها تعریف و تمجید نمی‌کند. در کارهای منزل به همسرش کمک می‌کند. اگر همسرش بیمار شد در معالجه او کوشش می‌نماید و همانند مادری مهربان از او پرستاری می‌کند، عصبانی نمی‌شود و اگر شد خشم خود را فرو می‌برد و داد و قال راه نمی‌اندازد. به وظایف دینی خود عمل می‌کند و زن و فرزندانش را نیز به

طریق دین‌داری ارشاد می‌نماید. به درس و مشق و تعلیم و تربیت فرزندانش نیز رسیدگی می‌کند. آبرودار و راز نگه‌دار است. به همسرش آزار نمی‌رساند و ناسزا نمی‌گوید. لج‌بازی و ستیزه‌گری نمی‌کند.

اینها صفات یک مرد خوب و یک شوهر ایده‌آل است که هر زنی طبعاً دوست دارد شوهرش واجد همه آنها باشد ولی متأسفانه کمتر مردی پیدا می‌شود که واجد همه خوبی‌ها و فاقد همه بدی‌ها باشد. نباید چنین توقعی را از انسان‌های عادی داشته باشیم. مگر شما یک زن کامل و بی‌نقص و یک همسر ایده آل هستید که از شوهرتان چنین انتظاری دارید؟ اگر بعد از ازدواج، شوهرتان مطابق دل خواه بود خدای را بر این نعمت بزرگ سپاس بگویید و قدرش را بدانید، و اگر عیب و نقصی داشت آن را نادیده بگیرید و خود را با وضع موجود تطبیق دهید و زندگی را با خوبی و خوشی ادامه دهید، و شما چنین توانی را دارید.

ديده شده توسط سليماني (نويسنده وبلاگ) در كتاب “انتخاب همسر"ص141

 کدبانو بودن

خانم کدبانو و شایسته علاوه بر عقل و دین‌داری و اخلاق نیک و عفت و نجابت و شرافت و زیبایی، خوب شوهرداری، خانه‌داری و بچه‌داری می‌کند.

شوهرداری کلمه کوچکی است ولی معنای بسیار وسیعی دارد. شوهرداری آن قدر مهم است که در ردیف جهاد در راه خدا نهاده شده است.

حضرت علی علیه السلام فرمود: «جهادزن خوب شوهردارى كردن اوست.»

زن اگر عاقل و باتدبیر باشد شوهرش را به هر طرف که بخواهد می‌برد و

در دنیا و آخرتش دخالت می‌کند. آرامش دنیوی و سعادت اخروی مرد در اختیار زن است. زنی را می‌توان گفت خوب شوهرداری می‌کند که رفتارش چنین باشد: در حفظ دین و تقوا و انجام وظایف الهی، شوهرش را یاری کند.

باادب، خوش‌زبان، امانت‌دار، راز نگه‌دار، راست‌گو، مهربان، خوش نفس و خوش اخلاق باشد. شوهرش را گرامی و محترم بدارد. وقتی وارد منزل شد به استقبالش برود و سلام و احوال پرسی کند. خانه را محل استراحت او قرار دهد. هنگام بروز مشکلات و ناراحتی‌ها دل‌داریش دهد. اگر بیمار شد مانند مادر مهربان از او پرستاری کند. در برابر شوهر، متواضع و فرمان بردار است و در صورت امکان از دستوراتش تخلف نمی‌کند. از زحمات شوهر و چیزهایی که در منزل می‌آورد قدردانی و تشکر می‌نماید. هیچ گاه از شوهر چیزی را مطالبه نمی‌کند که قدرت تهیه آن را ندارد. در منزل و برای شوهر آرایش می‌کند. بهترین لباس‌ها را می‌پوشد و برایش دلبری می‌نماید. در حضور شوهر از مردهای دیگر تعریف و تمجید نمی‌کند، اسباب رنجش و عصبانیت مرد را فراهم نمی‌سازد و اگر عصبانی شد سکوت می‌کند و برای جلب رضایت او جدیت می‌نماید. در برابر خواسته‌های مشروع همسرش لج‌بازی و ستیزه‌گری نمی‌کند و از ایراد و بهانه‌جویی جداً اجتناب می‌کند. اگر مرتکب اشتباهی شد فوراً از شوهر عذرخواهی می‌نماید و اگر شوهر از او عذرخواهی کرد عذرش را می‌پذیرد. وقتی از منزل بیرون می‌رود سنگین و باوقار و بدون آرایش خارج می‌شود و با مردان بیگانه گرم نمی‌گیرد و شوخی نمی‌کند. در حل مشکلات زندگی به شوهرش یاری می‌رساند. مراقب بهداشت و غذا و لباس شوهر نیز خواهد بود.

ادامه »

یکی از عوامل سازگاری زن و شوهر همتا و متناسب بودن آنان می‌باشد، که در اصطلاح «كفو» نامیده می‌شود. زن و شوهر اگر درباره شرافت خانوادگی، ثروت، سطح دانش و تحصیلات، علاقه‌ها و اهداف، تفکرات سیاسی، دین‌داری و تقید به ضوابط اسلامی، نوع زندگی خانوادگی، تناسب و هم آهنگی داشته باشند مشکلاتشان کمتر است و بهتر تفاهم می‌نمایند. کانون خانوادگی‌شان گرم‌تر و در پیشبرد اهداف کمک یک دیگر خواهند بود. اسلام نیز به کفو بودن زوجین توصیه نموده است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «زن و مردِ همتا و كفو را به ازدواج يك ديگر در آوريد، و با كفوها ازدواج كنيد، و براى نطفه‏هاى خود جايگاهى مناسب انتخاب كنيد.[1]»

اما اگر در این جهات نامتناسب و متفاوت باشند، غالباً در زندگی با مشکلات و ناسازگاری‌ها و ایرادها و عدم همکاری‌ها و ناراحتی‌هایی مواجه خواهند شد؛ مثلًا اگر یکی از آنها از خانواده‌ای دین‌دار و مقیّد به ضوابط دینی و دیگری از خانواده‌ای لاابالی یا کم‌تقید باشد در آینده زندگی غالباً با مشکلاتی جدی رو به رو خواهند شد. هم‌چنین اگر یکی اهل مطالعه و تحقیق

و دیگری اهل تفریح و تجمل و شب نشینی، یا یکی دارای تحصیلات عالی و دیگری کم‌سواد باشد، یا یکی از آنها از خانواده‌ای ثروت‌مند و شیفته مال و منال و دیگری از خانواده‌ای تهی دست باشد، یا یکی از آنها دارای تفکر سیاسی خاص و دیگری تفکری برخلاف آن داشته باشد، یا یکی دارای فرهنگ و آدابی ویژه و دیگری با فرهنگ و طرز تفکری دیگر باشد، غالباً با مشکلاتی کم یا زیاد مواجه می‌شوند و همکاری و همفکری و تعاون لازم را ندارند.

بنابراین همتایی یکی از مزایای خانواده محسوب می‌شود که در گزینش همسر باید حتی المقدور مورد عنایت و توجه دختر و پسر و خانواده آنان قرار گیرد.

1.بحار الانوار، ج 103، ص 375:« انكحوا الاكفاء و انكحوا منهم و اختاروا لنطفكم»