• علامه سید مرتضی عسکری
در روز دوشنبه هجدهم جمادى الثانى 1332 هـ. ق. مطابق با بهار 1293 هـ. ش. در شهر سامراء درجوار ملكوتى بارگاه دو امام همام حضرت هادى وحضرت عسكرى عليهماالسلام كودكى ازخاندان علم وسيادت پا به عرصه وجود گذاشت كه نامش را سيّدمرتضى نهادند.
هنوز چند ماهى ازعمرشان نگذشته بود كه گرد يتيمى برچهره ايشان نشست و پدرى عالم و عابد وخدمتگزار را از دست داد و پس از آن در دامان جد مادريش حضرت آيت اللَّه ميرزا محمّد شريف عسكرى تهرانى معروف به خاتمةالمحدثين (كه عالم بزرگ سامرا بودند) پرورش يافت.
استعداد و هوش سرشار توأم با نبوغ حضرت علامه باعث شد كه از دوران كودكى و نوجوانى ايشان را ازديگر كودكان ممتاز كند. خود ایشان در اين باره میفرمايند:
«ده ساله بودم كه جامع المقدمات راخواندم، بعد هم همان كتابهاى رسمى حوزه عراق را خواندم و بعضى كتابهاى فقهى و اصولى متداول ديگر در اين سطح، البته من غالباً دو سه درس را با هم مى گرفتم و كتابها را زود تمام مىکردم، با اين حال من خيلى از اشعار مطول را هنوز از حفظ دارم. در مدرسه ميرزاى شيرازى كه بودم اساتيدم فكر مىکردند كه استعدادم خيلى خوب است، لذا مربى مخصوصى براى من گذاشته بودند تا از او درس خصوصى بگيرم تا قسمتى ازسطوح را در سامرا خواندم و در كنار تحصيل درس هم مىگفتم.»
ورود به حوزه علميه قم
حضرت علامه عسكرى پس از گذراندن سطوحى از علوم حوزوى درسال 1350 ه. ق. در سن هيجده سالگى در دوران رياست حاج شيخ عبدالكريم حائرى وارد حوزه علميه قم شد. حضرت علامه پس از مدتى اقامت درمدرسه رضويه به مدرسه فيضيه منتقل شدند و با حاج شيخ على صافى برادر بزرگتر حضرت آيت اللَّه العظمى صافى گلپايگانى هم حجره شدند، دروس سطوح عالى را در محضر اساتيد بزرگى همچون سيدشهاب الدين مرعشى نجفى؛ حاج شيخ محمد حسين شريعتمدار ساوجى آموختند. ایشان همچنین کتاب باب حادى عشر را (در علم كلام) در محضر رهبر كبیر انقلاب عارف بزرگ امام خمینى و درس تفسیرى را در محضر حضرت آیة اللَّه میرزا خلیل كمره اى آموختند.
آثار مکتوب
علامه عسكرى در كنار تمامى اشتغالات فرهنگى و سیاسى و اجتماعى، چه در عراق و چه در ایران به تحقیق و تألیف كتابهاى گوناگون در راستاى هدایت جامعه مشغول بودند. حاصل این تحقیقات علمى، دگرگونى و هموار نمودن راههاى شناخت معارف اسلامى بود و نگاه هاى محققین و تشنگان حقیقت را متوجه مكتب اهل بیت علیهم السلام نمود. ایشان دارای 21 عنوان کتاب ارزشمند به زبان عربی هستند و 3 عنوان کتاب نیز به زبان فارسی تالیف نمودند که عبارتند از:
1. نقش ائمه در احیاء دین
2. سرگذشت حدیث
3. سقیفه
وفات علامه
علامه سید مرتضی عسکری سرانجام پس از قریب به یک قرن مجاهدت علمی و تلاش عملی در مسیر تعالی مذهب تشیع، در شامگاه روز بیست و پنجم شهریور ماه سال 1386 هـ ش چشم از جهان فروبست و روحش در جوار رحمت حق و جسمش در کنار بارگاه حضرت فاطمه معصومه آرام گرفت…