مبتنی بر نمونه گیری سریع از نکات اساسی و صرف نظر کردن از جزئیات است. در این روش، در جست وجوی نکات کلیدی درباره مواد و ساختمان مطلب، و نظر و سبک مؤلف باشید. همچنین برای افزایش علاقه خود به مطالب پرسش هایی درباره مطالب خواندنی مطرح کنید.(1)

دیده شده توسط سلیمانی(نویسنده وبلاگ) در کتاب رسانه ملی و فرهنگ کتابخوانی،ص26

1- روش های مطالعه، ترجمه: علی اکبر سیف، ص 29

1. آموختن، افزودن دانستنیها و دست یابی به حقایق و معارف؛

2. نقد اندیشه های دیگران؛

3. تقویت افکار و تجدید نظر تعالیبخش در اندیشههای خود؛

4. عمل به یافتهها و معلومات سودمند و رشدآور؛

5. انتقال حقایق و معارف به حقیقتگرایان و معرفتجویان؛

6. خرسندی خدا و خدمت به خلق خدا.

دیده شده توسط سلیمانی(نویسنده وبلاگ) در کتاب رسانه ملی و فرهنگ کتابخوانی،ص21

هرگاه متنی خوانده میشود، خواننده برحسب هدف خود از روش ها و راهبردهای گوناگون بهره میبرد. در هنگام خواندن، گاه فرد به دریافت اطلاعاتی کلی از متن بسنده میکند، و گاه با دقت متن را تجزیه و تحلیل می کند و یادداشت برمی دارد، یا زمانی به شکلگیری اندیشهای تازه در ذهن خویش میاندیشد. علاوه بر اهداف کلی مطالعه اهداف دیگری نیز مورد بررسی قرار گرفته که در ادامه به برخی از اهدافی که خواننده ممکن است در مواجهه با متن پی بگیرد، اشاره میشود:
1. خواندن به قصد لذت بردن

هنگام مطالعه آنچه در محدوده هنر میگنجد، خواندن به قصد لذت، غلبه دارد. هنر را بیان زیبا و تعالی اندیشه، عواطف و احساسات تعریف کرده اند. در خواندن شعر، داستان، نمایش نامه، طنز، فیلم نامه و چنین مواردی، لذت حضور فعالی دارد؛ چون زندگی بدون لذت، لطفی ندارد و بیروح است.
2. خواندن به قصد یادگیری

انسان برای تداوم موفقیتآمیز زندگی روزانه اش به مجموعهای از مهارت ها نیاز دارد. هرچه جامعه ای، پیچیدهتر شود، بر مجموعه مهارتهای لازم برای گذراندن زندگی روزانه نیز افزوده خواهد شد. در گذشتهای نه چندان دور، مهارتهای خواندن، نوشتن و حساب کردن، مهارتهای اولیه زندگی

به شمار آمده است، اما امروزه بسیاری از مهارتهای دیگر ضروری است. ازاین رو، افراد برای افزایش مهارت ها و در نهایت زندگی راحتتر، به مطالعه مستمر و افزایش دانستههای خود نیاز دارند.

3. خواندن به قصد تصمیم گیری بهتر

امروزه برای هرگونه فعالیت و اقدامی، گزینشهای متفاوتی وجود دارد و انسان امروزی ناچار است از میان گزینههای متفاوت، فعالیت های مناسب، مطلوب و کمخطری را برگزیند. خواندن به قصد تصمیمگیری بهتر، هدف همه فعالیت های آموزشی کشورهایی است که نیروی انسانی را مهم ترین سرمایه میدانند.(1)

4. خواندن به قصد آگاهی و شناخت

شناخت خود و دنیا با کششی پرتوان، انسان را به سوی مطالعه میکشاند. آدمی میخواهد جهان هستی و رازورمز آن را با سیر مطالعاتی منظم و هدایت شده کشف کند. یکی از استوارترین انگیزههای مطالعه و کتابخوانی همین است که سرانجام، به رشد و تعالی افراد می انجامد. با این حال، قرار دادن افراد اهل مطالعه در گروهی یگانه و یکسان، در همه عمر، آسان نیست. فردی که روزی انگیزه او در خواندن، لذت بردن است، ممکن است روزی دیگر نیاز به شناخت و آگاهی، وی را به مطالعه و خواندن وادارد. (2)

دیده شده توسط نویسنده وبلاگ در کتاب رسانه ملی و فرهنگ کتابخوانی،ص22

1- مطالعه در عصر دیجیتال: از اندیشههای کنتون اوهارا تا زایمینک لیو، تهران، نشر چاپار، 1389، ص 24.
2- هوشنگ ابرامی، کتاب و پدیده کم رشدی، ص 9.

مطالعه، فرآیندی پیچیده است که در آن خواننده پیامی را که با زبان تصویری نوشتاری به وسیله نویسنده، رمزگذاری شده است، در درجات گوناگون، بازسازی می کند و اهداف مختلفی دارد. در واقع، مطالعه چیزی جز ارتباط صورت شنیداری با صورت دیداری مرتبط با آن نیست.فرهنگ فارسی معین، مفاهیم و معانی «به دقت نگریستن به چیزی برای وقوف به آن»، «خواندن کتاب یا نوشته ای و فهمیدن آن»، «نگرش در چیزی برای وقوف به آن» و «قرائت نوشتهای برای درک آن» را برای مطالعه برشمرده است.بنابراین، مطالعه، نگریستن و دقت نظر در چیزی برای فهمیدن و آگاهی یافتن از آن است. ازاین رو، همواره مطالعه با نگرش، دقت، فهم و آگاهی همراه خواهد بود.(1) در تعریف دیگر، مطالعه، بررسی عمیق و همه جانبه مقوله ای عنوان شده است، به گونه ای که بخشی از حواس آدمی یا همه آن در این امر مشارکت داشته باشد. به عبارت دیگر، مطالعه روندی دانسته شده است که از به کارگیری ذهن و برای دریافت اطلاعات، توجه دقیق و تجربه و تحقیق درباره هر موضوع، رویداد و پدیده، صورت می گیرد و شامل خوب دیدن، خوب شنیدن و لمس کردن و چشیدن، تجربه کردن، پرسش کردن و در جست وجوی پاسخها بودن می شود.(2) در بسیاری از منابع، «مطالعه» و «خواندن»(3) به یک معنا به کار رفته است، درحالی که برخی محققان و نویسندگان، میان این دو تفاوت قائل شده اند.

قابل ذکر است که مطالعه روش های گوناگونی دارد که میتوان به روش تند خوانی، عبارت خوانی و خواندن اجمالی اشاره نمود.

 رسانه ملی و فرهنگ کتابخوانی،ص24

1- عبدالرحیم موگهی، روش مطالعه و تلخیص، ص 23.
2- اکرم فعلعراقی، «چرا کودکان ما به مطالعه علاقه مند نیستند؟»، پیوند، فروردین و اردیبهشت 1386، ش 330 و 331، صص 44 47.
3- Reading.

نخستین ویژگی کتاب خوب، عنوان زیبا و گویاست؛ زیرا نام جذاب که تا حدی نشان دهنده محتوا باشد، خوانندگان بسیاری را جذب می کند. رضایتمندی خواننده از دیگر ویژگیهای کتاب مفید است. در واقع، خواننده از خواندن کتابی خوب لذت ببرد و از این که وقتش را برای خواندن کتاب صرف کرده است، احساس پشیمانی نکند. مسئله دیگر این است که کتابی می تواند موفق باشد که افزون بر سرگرم کردن خواننده و مخاطب خود، پیام آموزشی داشته باشد. کتاب خوب نباید خستهکننده باشد و به حاشیه ها بپردازد. کتاب خوب باید آن قدر ویژگی داشته باشد که خواننده، مطالعه آن را به دیگران پیشنهاد بدهد. از همه مهم تر اینکه کتاب مناسب و مطلوب، با ارزش های دینی و اسلامی و هنجارهای ملی سازگار است. برای نمونه، کتاب سالم و مفید نباید به اختلاف های قومی و مذهبی دامن بزند و باورهای درست و اصولی مردم را تضعیف کند. همچنین نباید از نظر دور داشت که مواردی جزئی، اما بااهمیت مانند طرح جلد کتاب، صفحه آرایی و صحافی، باید در انتخاب کتاب مناسب در نظر گرفته شود. بدیهی است تولید کتاب سالم و مناسب با چنین ویژگی هایی، نه تنها خوانندگان نخبه، بلکه خوانندگان عام را هم جذب خواهد کرد..

دیده شده توسط نویسنده وبلاگ در کتاب رسانه ملی و فرهنگ کتابخوانی،ص22

کتاب در عصر رسانه های الکترونیک و دنیای ارتباطات ماهوارهای نیز، مهم ترین و جدیترین رسانه است. با وجود گسترش شبکه های ماهوارهای و اینترنتی که دسترسی انسان را به اطلاعات آسان کرده، هنوز کتاب در همه مقاطع و زوایای زندگی نقش اساسی دارد و ثمره تلاش انسان و عامل تکامل جامعه به شمار می آید. به نظر میرسد کتاب همچنان برتری خود را به عنوان پیک ارزش های فرهنگی در جامعه و عاملی در راه توسعه ملی و غنای زندگی، حفظ خواهد کرد. سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان کتابخانه ها و کتابداران نیز مؤید این مطلب است:

هرچه ما پیش برویم، احتیاج ما به کتاب بیشتر خواهد شد. اینکه کسی تصور کند با پدید آمدن وسایل ارتباط جمعی جدید و نوظهور، کتاب منزوی خواهد شد، خطاست. کتاب روزبه روز در جامعه بشری اهمیت بیشتری پیدا می کند. ابزارهای نوظهور، مهم ترین هنرشان این است که مضمون کتاب ها، محتوای کتاب ها و خود کتاب ها را راحت و آسان منتقل کنند. جای کتاب را هیچ چیزی نمیگیرد.(1)

دیده شده توسط سلیمانی(نویسنده وبلاگ) در کتاب رسانه ملی و فرهنگ کتابخوانی،ص21

1- علی خامنه ای، بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان کتابخانه ها و کتاب داران، 4/1390.

پیشرفت های بشر، بیش از هر ابزار دیگری، وام دار نشر اندیشههای دانشمندان است. نقش کتاب و کتابخانه، در آگاهی بخشی به مردم و رشد فکری و فرهنگی آنان، بر هیچ کس پوشیده نیست.تأثیر عمیق کتاب در گسترش فرهنگ جامعه و سرعت بخشیدن به پیشرفت روزافزون آن، انکارناپذیر است و نمیتوان توسعه و رشد همه جانبه جامعه را بدون در نظر گرفتن مطالعه و کتاب بررسی کرد. از این جهت، کتاب و کتابخوانی، از مقوله های مهم فرهنگی است که ترویج آن در جامعه ضروری است. پیرایش فرهنگ از جنبه های زیان آور و آرایش آن با پاکی و خلوص و گسترش آن در همه سطوح و برای همه قشرهای جامعه، به تلاش و هم بستگی همگانی نیازمند است که کتاب میتواند در این عرصه و میدان، به خوبی به کار گرفته شود و کارآیی خود را به نیکی ظاهر کنند.(1)

به همین دلیل، شمارگان و تعداد عنوان کتاب های منتشر شده، از شاخص های توسعه فرهنگی به شمار می آید. توسعه پایدار به عنوان توسعه ای بلندمدت است که سیاست بهره گیری بهینه از منابع موجود برای تضمین توسعه مطلوب نسل های آینده را توصیه می کند که بی گمان، بستر مناسب این رشد و توسعه، کتابخوانی است. مطالعه تازه ترین پیام ها و مقاله های موجود در نشریه ها، روزنامه ها و کتاب ها، در به روز ماندن توان فکری و عملی اعضای جامعه نقشی مهم ایفا می کند و برای تحقق توسعه پایدار در مقام رهیافتی دوراندیشانه، ضروری است. گسترش مطالعه و کتابخوانی به توسعه منابع انسانی و افزایش قابلیتهای اعضای جامعه می انجامد و درنتیجه، کارآیی افراد جامعه و بهره وری بالای فعالیت ها را ارتقا می دهد.(2)

دیده شده توسط سلیمانی(نویسنده وبلاگ) در کتاب رسانه ملی و فرهنگ کتابخوانی،ص20

1- عیسی سلیمانی کیاسری، «کتاب و کتاب خوانی»، گلبرگ، آبان 1384، ش 56، ص 76.
2- سید داود حاجی میررحیمی، «عوامل شناختی مؤثر بر ساختار نابهنجار کتاب خوانی»، کتابداری، پاییز و زمستان 1378، ش 32 و 33، صص 23 46.