عضو هیأت علمی دانشگاه باقر‌العلوم (ع) گفت: حضرت در بستر معنوی و اجتماعی، سیاسی و تعقلی عمیقی پرورش یافته است از این رو وقتیبه حضرت زینب (س)، «عقیله بنی‌هاشم» می‌گویند یعنی یک زن اندیشمند، دارای تفکر و بینش‌های عمیق که کأنّهعین عقل است و بر همین اساس نام او را نیز عقل (البته به صورت مؤنث) گذاشته‌اند و آنقدر این بانو دارای شایستگی‌های عمیقی است که گویی تمام آن‌ها در ایشان تجسم یافته است.
غفاری‌فرد درباره نحوهبروز و ظهور این تجسم عقل گفت: از کودکی‌ترین ایام زندگی حضرت زینب(س) که ایام شهادت والده محترمشان حضرت زهرا (س) گرفته تا ماجرای شهادت پدر بزرگوار و تا شهادت امام حسن مجتبی (ع) شایع‌‌ترین بخش زندگی ایشان که بر حیات معنوی و سیاسی ایشان چراغ افکند، حادثه کربلا است.
در حادثه کربلا بسیاری از نخبگان، درک درستی از موقعیت امام حسین (ع) نداشتند و در عدم همراهی حضرت، بهانه‌های مختلفی تراشیدند. اگر چه که امروز فضاحت بنی‌امیه در تاریخروشن و عظمت کار حضرت سیدالشهداء بر همگان آشکار شده استامابسیاری از کسانی که به لحاظ فکری در طبقه ساکتین و بلکه همراهان بنی‌امیه بودند جرأت دفاع از امام (ع) را نداشتند.
ممکن است درک قبح سکوت در آن عصر برای ما خیلی راحت باشد اما در آن موقعیتی که آنقدر جو، سنگین بود که در دامنه وسیع جهان اسلام در سال 60 هجری که یک طرفِ حکومت اسلام از ایران تا آذربایجان و طرف دیگر تا آفریقای جنوبیو شمالی پیش می‌رفت، در سرزمین کوچکی همانندکربلا کهنهایت 72 نفر و بنابر روایات، کل افراد شهید و جانباز و به جا مانده از این قیام 170 نفر بودند؛ جوّ سنگینی که بسیاری از نخبگان نتوانستند فهم عمیقی از دینو ولایت اهل بیت(ع)داشته باشند حضرت زینب (س) امام، رهبر و فرمانده صالح زمان خویش را به درستیشناخت و همراهی کرد.
همچنین حضرت زینب (س) نوعی دفاع روحی-روانی در ساعات حیات امام حسین(ع) از مدینه تا مکه و از مکه تا کربلا داشت؛ اینکه زنان همراه را چگونه فرماندهی و مدیریت کند تا آنهاهمسران و فرزندان خویش را در راه دفاع از ولایتتقدیم کنند.
حضرت زینب(س)این رهبری را بر عهده گرفته بود تا آن لحظات دهشتناک و غمناک خشن عصر عاشورا به بعد می‌بینیم ایشان توانست دقیق و صحیح و به موقع و بدون کوچکترین اظهار عجز وپرخاشگری و در عین حال به صورتقاطع و منطقی و برهانی از فرهنگ امام صالح و رهبر سالکی که عامل هدایت انسان‌ها است، دفاع کند و از این رو می‌توان گفت حضرت زینب (س) حقیقتاً عقیله بنی‌هاشم است. این بانوی بزرگوار فهم درستی ازمیدان نبرد، توانمندی های مخاطب، نقاط ضعف و قوت جامعه آن روز داشت.
وقتی خطبه زینب(س) رامشاهده می‌کنیم، درمی‌یابیم ایشان از واژه‌هایی استفاده می‌کند، که مردم را تحت تأثیر قرار داده و عامل افشاگری علیه جریان بنی‌امیه شود. همچنین بارهاخوانده‌ایم که حضرت زینب (س) بالای منبر در دفاع از امام سجاد (ع) آنچنان محکم برخورد کرد که یکی از مسلمات تاریخ است که یزید مجبور شد برای تبرئه خویش، همه جنایت‌ها را به سوی این زیاد حواله کند و این جز با برخورد درست، به موقع و سنجیده حضرت زینب (س) اتفاق نیفتاد.
وقتی می‌گوییم حضرت زینب(س)، حافظ ولایت بود در حد یک شعار و حرکت کلیشه‌ای و حرکت‌های کاریکاتوری نبود و وظیفه مادرست فهمیدن، درست عمل کردن وبه جا گفتن تمامشاخصه‌هایاین بزرگوار است.