در هر عقدی اراده های درونی (قصد ورضا) باید به ظهور برسد واین اراده با لفظ یا اشاره یا قبض واقباض صورت می گیرد یا هر چیزی که نشانگر آن باشد.
در تحقق صلح ایجاب وقبول لازم است پس مصالح بعد از تعيين مال المصالحه بگويد: «صالحتك هكذا»، و متصالح بگويد: «قبلت هكذا» يا اينكه مصالح بگويد: «صالحتك على ما أستحقه في ذمّتك من جميع الحقوق‌الشرعيّة بالمبلغ المعلوم»، و متصالح بگويد: «قبلت هكذا»، و هرگاه همين مصالح خواسته باشد بگويد: «صالحتك على ما تستحقّه في ذمتى من جميع الحقوق الشرعيّة بالمبلغ المعلوم»، و آن ديگرى كه مدعى است بگويد:«قبلت»، نيز صحيح است ودر تحقق صلح همين كفايت مى‌كند اگر بخواهد جهت قطع خصومت و نزاع ظاهرى صلح نمايند مصالح گويد: «صالحتك على قطع المنازعة بينى و بينك من جهة الأمر المعلوم بالمبلغ المعلوم»، ديگرى بگويد: «قبلت» جايز و صحيح است.اگربه جهت قطع خصومت و نزاع ظاهرى فقط اراده صلح نمايند پس مصالح گويد: «صالحتك على قطع المنازعة بينى و بينك من جهة الأمر المعلوم بالمبلغ المعلوم»، ديگرى بگويد: «قبلت» جايز و صحيح است.اين در وقتى است كه متضمن نقل عينى به عوض معلومى باشد. مثل اينكه مالى در دست كسى باشد و شخص ديگر ادعا كند كه آن عين مال من است يا آنكه ادعا كند دينى را بر ذمه شخصی داردو آن شخص مدعى عليه نيز اعتراف کند،سپس بر مصالحۀ آن عين يا دين به مبلغ معينى تراضى نمايند و صيغۀ صلح را نيز به اين قسم جارى نمايند. صلح در اين صورت به منزله بيع است در نقل ملك، و حکم در صورتى كه در ابتداء مصالحه واقع شود بر عينى يا دينى بدون سبق خصومت به مبلغ معينى چنين است.1
در حقوق مدنی اگر کسی که معامله کرده واقعاً قصد بیع داشته است عمل وی بیع تلقی می شود .ولی اگر چیزی شبیه بیع را قصد وتصور کرده است مصالحه وتابع قواعد عمومی وتوافق طرفین است. به خاطر«العقود تابع المقصود »است. زیرا اگر بگوئیم دقیقاً بیع را قصد کرده اما عقد ،عقد صلح است از قاعده مذکور تخلف کرده ایم.2
ماده 191ق م اعلام می کند: عقد محقق می شود به قصد انشا به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت برقصد کند.3
ماده192ق م در مواردی که برای یکی از طرفینیا یکی از آنها تلفظ ممکن نباشد،اشاره که مبین قصد ورضا باشد کافی است.4
درماده194ق م در ادامه ماده قبلی چنین آورده شده است: الفاظ واشارات واعمال دیگر که متعاملین به وسیله آن انشای معامله می نمایند باید موافق باشد به نحوی که یکی از دو طرفین همان عقدی راقبول کند که طرف دیگر قصد انشای آن را داشته وگرنه معامله باطل خواهد بود.5
ماده224ق م اعلام می کند: الفاظ عقود برمعانی عرفیه محمول است.»6

قسمتی از پايان نامه خانم اعظم خطيري(طلبه مركز تخصصي تفسير و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

1.مرتضی، ابن محمد امین ،دزفولی انصاری ،،همان،ص:91و92

2.حسن ره پیک،حقوق مدنی6 ، چاپ اول، 1378،ص147
3.جهانگیر،منصور، قانون مدنی ،ص49
4.همان
5.همان
6.همان،ص53