رحلت عالم مجاهد و روحاني مبارز آيت ‏اللَّه “سيدابوالقاسم كاشاني” (1340 ش)

آيت‏اللَّه سيدابوالقاسم فرزند سيد مصطفي حسيني كاشاني در سال 1261 ش (1300 ق) در تهران متولد شد. وي در 16 سالگي در خدمت والد بزرگوارش به قصد حج بيت‏اللَّه الحرام راهي مكه شد و پس از آن در نجف اقامت گزيد. سيد ابوالقاسم، علوم مختلف را در محضر والد معظم خود و بزرگاني نظير آخوند ملامحمد كاظم خراساني و ميرزاحسين خليلي تهراني و ساير علماء شاگردي نمود و در 25 سالگي به درجه رفيع اجتهاد نائل آمد. وي در جريان جنگ جهاني اول، زماني كه انگليسي‏ها با نيروي عظيمي به قصد تسلط بر عراق، به مناطق شرقي حمله‏ور گرديدند به همراه جمعي از علما وارد جنگ با آنان گرديد و باعث شكست انگليسي‏ها شد. از اين رو وقتي كه آيت‏اللَّه كاشاني وارد تهران شد، انگليسي‏ها به دليل شكستي كه خورده بودند با ايشان دشمني داشتند و در زمان دولت قوام‏السلطنه به دستور آنها چند بار او را تبعيد كردند؛ به طوري كه 18 ماه در حبس و زندان متفقين به سر برد. وي پس از رهايي از زندان، عليه سه جناح ضداسلامي، يعني استعمارگران، استبداد حكومتي و احزاب ضدديني به مبارزه برخاست. يكي از خط مشي‏هاي اصولي آيت‏اللَّه كاشاني، حفظ وحدت و يكپارچگي ملت در برابر دشمن خارجي بود و بارها در پيام‏ها و اعلاميه‏هاي خود، مردم را به هوشياري در برابر توطئه‏هاي آنان، فرا مي‏خواند. آيت‏اللَّه كاشاني ترجيح مي‏داد به عنوان يك رهبر اسلامي در پشت صحنه سياست كشور، نيروهاي سياسي و توده‏هاي وسيع مسلمان را در صحنه نگهداشته و از يك دولت ملي و مردمي حمايت كند. از اين رو با روي كار آمدن دولت دكتر مصدق، زمينه‏هاي اين حمايت، باعث قدرت دولت و مجلس در تصويب لايحه ملي كردن صنعت نفت شد، هرچند در نهايت با ايجاد اختلاف بين نيروهاي ملي و مذهبي، كار به كودتاي آمريكايي 28 مرداد 1332 و انزواي آيت‏اللَّه كاشاني انجاميد. سال‏هاي پاياني عمر اين مجاهد في سبيل‏اللَّه در خانه‏نشيني و بيماري سپري شد تا اين كه سرانجام در 23 اسفند 1340 ش برابر با 7 شوال 1381 ق در هشتاد سالگي دعوت حق را لبيك گفت و به سوي حق تعالي شتافت. در آن روز تهران در مرگ پيشواي خود تعطيل عمومي بود و تشييعي بسيار با شكوه برگزار گرديد تا اينكه پيكر اين عالم مجاهد در جوار حضرت عبدالعظيم در ري به خاك سپرده شد.