صلح ابتدائی
گاهی صلح دارای مفهوم عام است و صلح ابتدایی را نیز شامل می شود: مانند آیاتی که مطلق اصلاح را گوشزد می نمایند.« فمن اتقی و اصلحَ فلا خوفٌ علیهم و لا هم یحزنون» اعراف/35
فلو وقع ابتداءً……………اگر صلح برعین با عوض معلوم در ابتدا واقع گردد صحیح است واین صلح انتقال دو عوض را فائده می دهد همانگونه که در بیع چنین می باشد و در التنقيح و كنز العرفان و جامع المقاصد و لك و الكفاية و الرياض به آن تصریح شده است.1
از عبارات بعضی از فقها استفاده می شود که عنوان صلح ابتدایی اختصاص به صلحی دارد که مسبوق به حق نیست. می توان صلح ابتدایی را می توان به اعم واخص تقسیم کرد. صلح اعم صلحی است که در مقام رفع منازعه محقق یا محتمل نباشد خواه مسبوق به حق باشد یا نباشد وصلح اخص صلحی است که مسبوق به حق نبوده ودر مقام رفع منازعه محقق یا محتمل نباشد صلح در مقام معاملات را صلح بدوی گریند وطرفین چون نمی خواهند در گیر آثار عقد بیع شوند مانند خیار تأخیر ثمن یا مجلس وغیره عقد بیع را به صورت صلحنامه تنظیم می کنند.
قسمتی از پايان نامه خانم اعظم خطيري(طلبه مركز تخصصي تفسير و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)
1. محمد مجاهد طباطبايى حائرى،كتاب المناهل؛ ص: 342