به طوري كه ملاحظه مي‌شود، بني‌صدر بين شيطنت‌هاي خود و مسائل جبهه پيوند مي‌زند و تضعيف خود را تضعيف نيروهاي مسلح مي‌داند و مفهومش آن است كه كساني كه نگران سرنوشت جنگ هستند، بايد از رئيس جمهور حمايت كنند و ماجراجويي‌هاي او را به مصالح انقلاب اسلامي بدانند، كه البته تا حدودي شگردهاي او كارگر واقع شد و شخصيت‌هاي بزرگي چون شهيد دكتر بهشتي(ره) در مظلوميت كامل قرار گرفتند. البته زماني حملات بني‌صدر عليه نيروهاي انقلابي اوج مي‌گيرد كه شهيد رجايي به عنوان نخست‌وزير مأمور تشكيل كابينه مي‌شود و تثبيت دولت او مي‌توانست به كلي ليبرالها را در رسيدن به مقاصد خود ناكام بگذارد. فلذا سخنراني 17 شهريور بني‌صدر در ميدان شهداء كه با صحنه‌داري سازمان منافقين برگزار شد، خطر به اصطلاح گروه اقليتي را از خطر امريكا و حضور دشمنان در خاك كشورمان بيشتر دانست. ظاهراً بني‌صدر سي مي‌كرد برخلاف ميل باطني، خود را هماهنگ با حضرت امام(ره) نشان دهد و قبل از حذف نيروهاي مكتبي برخورد با ولايت فقيه را به مصلحت خود نمي‌ديد، لذا در همين سخنراني براي اينكه خود را خط امامي جلوه دهد، گفت:
خط اصلي امام خط وحدت است،‌ وحدت مردم را با مرزبندي‌هاي قلابي بر هم نزنيد… اگر نخستين رئيس جمهور ايران خدايي نكرده، مخالف امام بنيانگذار جمهوري است، آن كسي كه موافق است، ‌كيست؟
البته نيروهاي مكتبي هم در مقابل شيطنت ليبرالها و گروهكهاي وابسته، بيكار نشسته و با افشاي اهداف پنهان آنها، اذهان مردم را روشن مي‌ساختند.

بخشي از كتاب تاريخ دفاع مقدس

از نظر بني‌صدر جنگ ايران و عراق را بايد جنگ تصفية نيروهاي خط امام ناميد، ايشان دقيقاً با دستاويز قرار دادن مسائل جبهه، حركت نيروهاي مكتبي را كه با سياست هدايت‌شدة او از سوي امريكا مخالفت مي‌كردند، به عنوان تضعيف نيروهاي مسلح قلمداد مي‌كرد،‌ و خلاصه اينكه شكست نيروهاي انقلابي و مكتبي و در نهايت حذف خط ولايت فقيه براي بني‌صدر از دفع تجاوز بيگانه مهم‌تر بود. تبليغات شديد او و هوادارانش با استفاده از موقعيت رياست جمهوري عليه نيروهاي وفادار به انقلاب و امام راحل(ره) و ممانعت از حضور نيروهاي مردمي در جبهه‌ها و عدم تجهيز سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و… دلائل روشني هستند كه نشان مي‌دهد بني‌صدر قبل از هر چيزي مي‌خواست با استفاده از حربة جنگ تكليف خود را با نيروهاي مكتبي در داخل روشن كند، و با ظاهر شدن در صفحة تلويزيون با لباس رزم و يا مصاحبه در جبهه‌ها مي‌خواست به مردم بفهماند كه رئيس جمهور شما به فكر جنگ است، منتهي اگر پيشرفتي نيست، به خاطر مشكلاتي است كه نيروهاي مخالف رئيس جمهور ايجاد مي‌كنند و با اين عوام‌فريبي قصد داشت مردم را عليه نيروهاي مخلص انقلاب بشوراند. بني‌صدر در سخراني مفتضحانه خود در 14 اسفند 1359 از اين نيت باطني خود پرده بر مي‌دارد:
مطمئنم كه مردم امروز ما و نه تاريخ،‌ كساني را كه به هر بهانه روحيه نيروهاي مسلح را تضعيف مي‌كنند، نخواهند بخشيد… نيرويي كه در جبهه است در صورتي كه وسايل و ابزار خود را كافي نبيند، روحيه‌اش پايين مي‌آيد، در صورتي كه جوي را پشت سر خود مي‌بيند كه جو تحقير و بهانه‌جويي باشد، جو شايعه‌سازي باشد، تضعيف مي‌شود و اين خيلي تضعيف‌كننده است.

بخشي از كتاب تاريخ دفاع مقدس

اگرچه اشغال سفارت امريكا توسط دانشجويان پيرو خط امام و افشاي اهداف توسعه‌طلبانه امريكا و پرده برداشتن از ارتباط بعضي از سران دولت موقت موجب سقوط دولت مهندس بازرگان شد، لكن حكومت ليبراليسم با انتخاب بني‌صدر به عنوان رئيس جمهور همچنان به حيات خود ادامه داده و با سياست حذف نيروهاي انقلابي از تمام صحنه‌ها، اطمينان امريكا و گروهكهاي وابسته به او در داخل را بيشتر از دولت موقت به خود جلب نمود. در مجموع عوامل فشار بر عليه خط امام و نيروهاي وفادار به اين خط را مي‌توان در موارد زير خلاصه كرد:
الف) فشار سياسي امريكا به منظور آزاد كردن جاسوسان خود در سفارت امريكا، كه با حفظ موقعيت سياسي ليبرالها همراه بوده است. در اين مورد مي‌توان قطع ارسال تجهيزات نظامي و تجاري و توقف واردات امريكا به ايران توسط كارتر رئيس جمهور موقت امريكا، لغو پروازهاي امريكا به ايران و صدور رواديد براي ايرانيان و توقيف دارائيهاي ايران در بانكهار امريكا را نام برد.

ب) تشديد بحرانها و ناآراميهاي مرزي در استان كردستان.
ج) طرح حمله نظامي در واقعة طبس به بهانه آزاد ساختن گروگانهاي امريكايي در ايران.
د) درخواست امريكا از كشورهاي عضو بازار مشترك اروپا مبني بر تحريم اقتصادي ايران و موافقت آنها.
هـ) ايجاد جو شديد تبليغاتي و جنگ رواني عليه نيروهاي مؤمن و انقلابي با تحريك گروهكهاي داخلي خصوصاً سازمان منافقين.
و) بالاخره محور قرار دادن بني‌صدر رئيس جمهور وقت در اجراي اهداف داخلي و ايجاد وحدت تاكتيكي بين همة گروههاي مخالف در لواي بني‌صدر و استفاده از موقعيت و امكانات تبليغاتي رئيس جمهور در راستاي تحقق آن.

بخشي از كتاب تاريخ دفاع مقدس

يكي از نشانه‌هاي بارز اوضاع سياسي ايران بعد از پيروزي انقلاب اسلامي حاكميت ليبرالهاست. تحقيقاً آغاز نخست‌وزيري مهندس بازرگان (16 بهمن 1357) تا سقوط بني‌صدر در تيرماه 1360 را مي‌توان دوران حاكميت ليبرالها ناميد. مهندس بازرگان و همفكرانش در سياست خارجي معتقد به عادي‌سازي روابط با امريكا، و سياست داخلي معتقد به جذب تمام گروهها و دستجات سياسي بودند، گروههايي كه از نظر ماهوي با حكومت اسلامي خصوصاً حكومتي كه در رأس آن ولي فقيه عادل و جامع‌الشرايط باشد، مخالف بودند. به همين دليل با ليبرالها در مقابل نيروهاي انقلابي و پيرو خط امام(ره) وحدت تاكتيكي برقرار كردند. از سوي ديگر دولت امريكا ضمن مثبت ارزيابي كردن روند تحولات داخلي ايران سعي مي‌كرد با حمايت از ليبرالها، سياس داخلي ايران را در جهت اهداف مورد نظر خود هدايت كند. به همين دليل با دخالت در اغتشاشات مناطق مرزي، نظير كردستان و گنبد و… ضمن مشغول كردن نيروهاي حزب الله و پيرو خط امام(ره) درصدد تثبيت موقعيت ليبرالها در مسند امور برآمد.
گروههاي چپ و راست نيز از اين موقعيت استفاده كرده و با حضور در مراكز مختلف از جمله كارخانه‌ها و دانشگاه‌ها تلاش گسترده‌‌اي را آغاز كردند و قصد داشتند با بهره‌برداري از اوضاع، در مصادر حساس نفوذ كرده و سرانجام رشتة امور را به دست گيرند، و با سياست گاهي به نعل و گاهي به ميخ سعي مي‌كردند ضمن حمايت از دولت بازرگان مشكلات پيش آمده را متوجه ليبرالها كنند.
در مقابل اين جريانات، نيروهاي اصيل انقلاب اسلامي كه از فرامين و دستورات امام خميني(ره) تبعيت مي‌كردند، براي حفظ دستاوردهاي انقلاب و اجراي احكام اسلام همه تلاش خود را به كار گرفتند، و در اين راستا با برگزاري رفراندوم 12 فروردين 1358 كه در آن نوع حكومت مشخص شد و نيز انتخابات مجلس خبرگان به منظور تدوين قانون اساسي و تشكيل مجلس شوراي اسلامي، قدمهاي بزرگي را در جهت تثبيت نظام مقدس جمهوري اسلامي برداشتند. امّا ايجاد جو ناآرام سياسي و فشارهاي رواني از سوي گروهكها و تفرقه‌افكني در صفوف ملت با تحريك عوامل خارجي در سايه حاكميت ليبرالها، وضعيتي را به وجود آورد كه براي نيروهاي مؤمن و حتي خود حضرت امام(ره) قابل تحمل نبود.

بدين ترتيب امام(ره) تصميم گرفت كه ليبرالها را وارد صحنه كند تا امتحان خود را پس داده و براي هميشه طومار آنها در هم پيچيده شود، و از نظر معظم‌له بهترين زمان همان شرايط اوليه انقلاب بود. لذا ملاحظه مي‌كنيم كه امام راحل(ره) به عنوان حافظ اصلي انقلاب اسلامي چگونه ليبرالها را در رسيدن به اهداف خود با وجود حاكميت در دستگاههاي اجرايي كشور ناكام مي‌گذارد. البته ليبرالها هم به گمان اينكه همه چيز را به دست گرفتند، با شتاب‌زدگي هرچه بيشتر باعث افول عمر كوتاه سياسي خود شدند. زيرا با علني كردن اهداف پنهان در سخنرانيها و مصاحبه‌ها حتي برقراري رابطه با امريكا و ملاقات با سران آنها، نيروهاي انقلاب و پيرو خط امام(ره) را در شرايطي قرار داد تا به مركز هدايت و سازماندهي اين توطئه‌ها يعني سفارت امريكا حمله‌ور شده و بنا به فرمودة امام(ره) انقلابي بزرگتر از انقلاب اول را به وجود آورند.

بخشي از كتاب تاريخ دفاع مقدس

امريكا با اشغال سفارت خود در ايران عملاً خود را در محاصرة غافلگيرانه انقلاب اسلامي ديد و با وجود فشارهاي سياسي و تبليغات گسترده جهاني نتوانست از اين محاصره خارج شود، تا اينكه به عمليات طبس در پنجم ارديبهشت ماه سال 1359 جهت آزادي گروگانهاي خود دست مي‌زد كه با شكست مواجه مي‌شود.
امريكا پس از ناكامي در عمليات طبس، به منظور تحت فشار قرار گرفتن ايران كودتاي نوژه را دامن مي‌زند كه با عدم موفقيت روبرو مي‌شود. آنگاه امريكا و متحدانش به اين فكر افتادند كه ايجاد يك غائله مرزي با توجه به اوضاع سياسي داخل و توان نيروهاي مسلح ايران مي‌تواند هدف او را تحقق ببخشد، از اين جهت طرح حمله نظامي به ايران در دستور كار متخصصان و كارشناسان سياسي و نظامي امريكا قرار گرفت، يكي از مقامات كاخ سفيد در اين باره اظهار داشت:
امريكا به بررسي عمليات احتمالي نظامي از قبيل محاصره دريايي و هوايي و جنگ در بيابان پرداخته است.
صدام حسين رئيس جمهور عراق با علم به راه حل نظامي امريكا همواره باطرح ادعاهاي واهي، مبني بر حاكميت بر اروندرود و استرداد جزاير سه‌گانه و… خود را به عنوان كانديداي حمله نظامي در منطقه مطرح مي‌نمود و براي جلب اعتماد امريكا شرايط سياسي و اقتصادي و نظامي خود را به نحو مطلوبي بهبود بخشيد.

بخشي از كتاب تاريخ دفاع مقدس

پيروزي انقلاب اسلامي در ايران خشم استكبار جهاني بويژه امريكا را برانگيخت، زيرا علاوه بر سرنگوني رژيم شاهنشاهي كه حافظ منافع آنان در منطقه خاورميانه محسوب مي‌شد، عمدتاً با سياست استقلال‌جويانه و نفي سلطه شرق و غرب منافع بين‌المللي امريكا را به خطر انداخت. به طوري كه با اشغال لانه جاسوسي امريكا در ايران معارضه جديدي بين انقلاب اسلامي و استكبار جهاني آغاز شد.

بخشي از كتاب تاريخ دفاع مقدس

اختلافات ريشه‌اي ايران و عراق، و بررسي قراردادهاي منعقده بين طرفين به دست مي‌آيد، مي‌توان به شرح زير خلاصه كرد:
1 ـ در هر قراردادي كه بين طرفين امضا مي‌شد، حضور قدرتهاي استكباري نظير روس و انگليس و دخالت مستقيم آنها در تنظيم متن قراردادها، دليل ضعف معاهدات و عدم استحكام و دوام آنها بود، زيرا قدرتهاي استعماري به علت منافع سرشاري كه در منطقه خليج فارس داشته‌اند و دارند، هيچگاه حاضر نبودند حاكميت ايران و يا عراق را در منطقه بپذيرند؛ فلذا به نحوي قراردادها را تنظيم مي‌كردند كه اگر روزي منافع آنها اقتضا كند به راحتي بتوانند آن را نقض، و كان لم يكن اعلام كنند. بدون هيچ ترديدي يكي از عوامل نقض قراردادها و تشديد اختلافات بين ايران وعراق را بايد در نقش استعمار و اهداف او جستجو كرد.
2 ـ اگرچه انعقاد قراردادها به منزله پايان مناقشه بوده است و هر دو طرف امكانات زيادي را صرف بهبود روابط و رفع تنگناهاي موجود سياسي مي‌كردند، لكن تجربه نشان مي‌دهد كه به محض روي كار آمدن دولتي استبدادي همه مناسبات و شرايط سياسي به هم مي‌خورد، چون حكومتهاي مستبد نظير صدام حسين به دليل ماهيت تجاوزگري، حقوق ساير ملل را ناديده مي‌گيرند و حتي براي امضاء خود كه ملاك شخصيت سياسي آنها در جهان است، ارزش قائل نيستند.
3 ـ كليه قراردادهايي كه بين ايران و عراق منعقد شد، به دليل به هم خوردن توازن قدرت به نفع هركدام، ملغي اعلام مي‌شد. مثلاً قرارداد 4 ژوئيه 1937 به علت تخلفات مكرر دولت عراق و عدم توجه آن به درخواستهاي متوالي ايران هرگز به مرحله اجرا نرسيد. لكن شاه مخلوع ايران به دليل آنكه قدرت نظامي او با حمايت امريكا بالا رفته بود و نقش ژاندارمري منطقه را داشت، در تاريخ 17 آوريل 1969 قرارداد مذكور را لغو كرد. همچنين بعد از پيروزي انقلاب اسلامي كه ايران گرفتار مشكلات طبيعي بعد از انقلاب بود، صدام حسين فرصت را غنيمت شمرد و با احساس برتري نظامي نسبت به ايران، قرارداد 1975 الجزيره را لغو كرد و نيات توسعه‌طلبانه خود را در قالب جنگي تمام عيار عليه ايران به منصه ظهور گذاشت.
4 ـ با وجود اينكه عهدنامه‌ها و پروتكل‌هاي منضم به آن همه راههاي حل اختلافات را پيش‌بيني مي‌كرد، لكن به دليل نداشتن ضمانت اجرايي، عملاً با شكست مواجه مي‌شد. مخصوصاً وقتي قرارداد 1975 الجزيره، با آن جامعيت و صراحت طرفين به امضا رسيد و تكرار مفاهيمي چون «قطعي»، «دائمي» و «تغييرناپذير» و «غيرقابل نقض» در آن، اين فكر را در عدّه‌اي از خوش‌باوران سياسي زنده كرد كه دوران اختلافات و تيرگي روابط ايران و عراق براي هميشه پايان يافته است؛ امّا همگان ديديم كه عمر قرارداد 1975 علي‌رغم جامعيت خود كوتاه‌تر از بقيه قراردادها بود و صدام حسين در كمال غرور و حماقت آن در مقابل چشمان خيره ناباوران پاره كرد.

 بخشي از كتاب تاريخ دفاع مقدس