«در فرهنگ قرآن و مكتب اهل بيت (عليهم السلام) به انگيزه و نيّت عمل بهاى اصلى داده شده است. تا آنجا كه نيّت مؤمن براى انجام كار خير با ارزش‏تر از عمل او شمرده شده است. «نية المؤمن خير من عمله» از بسيارى كارهاى انجام نشده، به خاطر انگيزه‏هاى مثبت ستايش شده و از بسيارى كارهاى انجام گرفته، به خاطر انگيزه‏هاى منفى انتقاد شده است. اكنون چند نمونه از كارهايى كه انجام نگرفته امّا مورد ستايش و پاداش واقع شده است را ذكر مى‏كنيم:
از اقدام حضرت ابراهيم براى قربانى كردن فرزند. «قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيا» اويس قرنى براى ديدار پيامبر (صلى اللَّه عليه و آله وسلم) به مدينه رفت و با آن كه به ديدار حضرت موفق نشد امّا زيارتش قبول شد، در مقابل، افرادى در كنار حضرت بودند و او را آزار مى‏دادند. گروهى از ياران پيامبر وسيله‏ى رفتن به جبهه نداشتند لذا ناراحت و گريان بودند. افرادى كه خدا بدى‏هاى آنان را به خوبى تبديل مى‏كند. «يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ»

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

یکی از اصولی ترین اموری که در نحوه زندگی انسان تاثیر فوق العاده ای دارد وبه صورت چشم گیری بر تصمیمات وعملکرد او تاثیر می گذارد نیت وتوجه است. هرچه قدرتفکرات و رفتار انسان آگاهانه تر جهت دهی شود میزان واحتمال موفقیت افزایش می یابد؛ وبا تاثیربر نگرش وجهان بینی انسان روح تازه ای در زندگی می دمد.
از آنجاکه مهمترین بعد وجودی انسان که اورا از دیگر موجودات متمایزکرده وبرتری داده عقل انسان است ویکی از نشانه های انسان عاقل ومتفکر رفتارهای آگاهانه است؛هنگامی عمل او ارزش ویژه داردکه آگاهانه صورت پذیرد ،نه به طور تصادفی واتفاقی .

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

« اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! اگر تقواى الهى پيشه كنيد، خداوند برايتان فرقانى (قوّه‏ى شناخت حقّ از باطلى) قرار مى‏دهد و بدى‏هايتان را از شما مى‏پوشاند و شما را مى‏آمرزد و خداوند صاحب فضل و بخشش بزرگ است.»
اگر تقوا داشته باشيم، در آزمايش مال و فرزند، خداوند ما را راهنمايى مى‏كند كه چگونه برخورد نماييم. «أَمْوالُكُمْ وَ أَوْلادُكُمْ فِتْنَةٌ» همچنین عملكرد انسان، در بينش او اثر دارد. كسى كه تقوا دارد، علاوه بر علم، فطرت، عقل و تجربه، خداوند بصيرت و ديد و شناخت ويژه‏اى به او مى‏دهد.
«فرقان» صيغه مبالغه از ماده «فرق» است و در اينجا به معناى چيزى است كه به خوبى حق را از باطل جدا مى‏كند.

شناخت راه ،راهنماودریافت صحیح وتوام با بصیرت از محتوای دعوت اعم از هرگونه دعوتی که در مسیر حرکت ما باشد حائز اهمیت است وآن انتخاب را ارزشمند می کند.
«قُلْ هذِهِ سَبِيلِي أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى‏ بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِي وَ سُبْحانَ اللَّهِ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ؛ (اى پيامبر! تو نيز) بگو: اين راه من است. من و هر كس پيروى‏ام كرد، با بينايى به سوى خدا دعوت مى‏كنيم و خداوند (از هر شريكى) منزه است و من از مشركان نيستم.»

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

«إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لا يَعْقِلُونَ؛ همانا بدترين جنبندگان نزد خداوند، (كسانى هستند كه نسبت به شنيدن حقّ) كران (و نسبت به گفتن حقّ) لال‏هايند، آنها كه تعقّل نمى‏كنند.»
«بدترين جنبدگان، كر و لالهايى هستند كه تعقل نمى‏كنند»
انتخاب خالی از تعقل و اندیشه، در حقیقت خالی از ارزش است و یا حرکت غلط و انتخاب گمراه کننده است و یا حرکت و انتخابی از روی تقلید و اتفاقی که در رشد و کمال انسان ارزش محسوب می شود و موجب ترقی حقیقی انسان نمی شود، اما آنچه بر مبنای عقل و اندیشه انتخاب شود به طور حتم انتخاب احسن و برای انسان نوعی ارزش محسوب می شود.

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

«قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبالِغَةُ فَلَوْ شاءَ لَهَداكُمْ أَجْمَعِينَ؛ بگو: دليل روشن و رسا تنها براى خداوند است، پس اگر مى‏خواست همه‏ى شما را (به اجبار) هدايت مى‏كرد.»
««بگو خداوند دلائل صحيح و روشن در زمينه توحيد و يگانگى خويش و همچنين احكام حلال و حرام اقامه كرده است هم به وسيله پيامبران خود و هم از طريق عقل، به طورى كه هيچگونه عذرى براى هيچكس باقى نماند» (قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبالِغَةُ).
بنا بر اين آنها هرگز نمى‏توانند ادعا كنند كه خدا با سكوت خويش، عقائد و اعمال ناروايشان را امضا كرده است، و نيز نمى‏توانند ادعا كنند كه در اعمالشان مجبورند، زيرا اگر مجبور بودند، اقامه دليل و فرستادن پيامبران و دعوت و تبليغ آنان بيهوده بود، اقامه دليل، دليل بر آزادى اراده است.
ضمنا بايد توجه داشت كه «حجت» در اصل از ماده «حج» به معنى قصد مى‏باشد و به جاده و راه كه مقصود و منظور انسان است، «محجه» گفته مى‏شود، و به دليل و برهان نيز «حجت» اطلاق مى‏گردد، زيرا گوينده قصد دارد به وسيله آن مطلب خود را براى ديگران ثابت كند.

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

«و كسانى كه آيات ما و ديدار قيامت را تكذيب كردند، اعمالشان نابود است، آيا جز آنچه عمل مى‏كردند، مجازات خواهند شد؟»1
«حَبِطَتْ»، به معناى نابودى عمل است. حبط عمل، بر خلاف عدل الهى نيست، بلكه امرى قهرى و تكوينى و نتيجه‏ى عملكرد خود انسان است.
كفر و تكذيب، سبب حبط اعمال گذشته است و پاداش ها و كيفرهاى قيامت، تجسّم اعمال ماست»2
«عاقبت كسانى كه از نظر فكرى خودسرى و تكبر مى‏كنند اين است كه به حقيقت راه نمى‏يابند نه از طريق رسالات الهى و نه از طريق تدبر در واقعيات اعمال نيك آنان به سبب اعمال ناپسندشان كه در واقع استراتژى اصلى آنهاست از ميان مى‏رود.

1.الأعراف (7)، 147
2- محسن قرائتی، همان، ج‏4، ص 179

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)