شرح دعاي روز بيست و ششم ماه رمضان
أَللّـهُمَّ اجْعَلْ سَعْيى فيهِ مَشْكُورا وَ ذَنْـبى فيـهِ مَغْـفُـوراً وَ عَمَـلى فيـهِ مَقْـبُـولاً وَ عَيْـبى فيـهِ مَسْتُـوراً يا أَسْـمَعَ السّـامِعـينَ.
«خدايا كوششم را امروز پاداش بده، و گناهم را مورد بخشايش قرار بده، و عمل مرا قبول كن، و عيبم را بپوشان، اى شنواترين شنوايان».
«عمل مقبول» كدام است؟
گفتيم صِرف عمل، ملاك نيست، بلكه پذيرفته شدن در پيشگاه خداوند، ميزان است. تا چه قبول افتد و چه در نظر آيد.
در دعاى امروز هم خواسته ايم خداوند، عملمان را «مقبول» قرار دهد.
باز از قرآن كريم استمداد بجوييم، در فهم معنا و مورد «عمل مقبول»:
يك جا از كار زن عمران ياد نيكو مى كند كه وقتى «مريم» را به دنيا آورد و آن را به خدا سپرد و براى محافظت از گزند شيطان، در پناه پروردگار قرار داد، خداوند هم «قبول» كرد و به بهترين وجهى اين فرزند را در مسير رويش و رشد و تعالى قرار داد و سرپرستى همچون «زكريّا» براى آن مقرّر فرمود.[1]
در آيه اى ديگر، سخن از كسانى است كه طبق سفارش و توصيه خداوند، به پدر و مادر خويش، نيكى مى كنند و در سنّ چهل سالگى، از خداوند توفيق شكرگزارى نسبت به نعمتهاى الهى مى طلبند و از خداوند مى خواهند كه عملى انجام دهند كه رضايت حق در آن است و به صلاح و اصلاح نسل و ذرّيه خود مى انجامد و چنين كسانى اهل «توبه» و «تسليم»اند.
پس از ذكر اين مطالب، خداوند مى فرمايد:
«اينانند كسانى كه بهترين اعمالشان را مى پذيريم و از خطاها و سيّئات آنان در مى گذريم و طبق وعده راست خود، در بهشت جايشان مى دهيم»[2]
آيه اى ديگر:
در مورد قربانى كردن دو پسر آدم در پيشگاه خداوند كه قربانى يكى پذيرفته درگاه خداوند قرار گرفت و ديگرى نه، آنكه قربانى اش قبول نشده بود، برادر را تهـديد به قتل كرد، آنـگاه برادرش هابيل، در مقابل اين تهـديد گفت:
«فقط و فقط، خداوند از متّقين قبول مى كند»[3]
در آيه ديگرى هم در مورد قبول نشدن انفاق ها و كمكهاى مالى منافقين به جبهه و جهاد سخن گفته، آنگاه رمز عدم قبول انفاقشان را در پيشگاه خدا، «فسق»، «كفر» به خدا و رسول، «سستى و كسالت در نماز»، «اكراه و بى ميلى در انفاق» بيان كرده است.[4]
باز هم يك جمع بندى از آيات:
عملهاى صالح و انفاقها و خيرات كسانى مورد قبول قرار مى گيرد كه:
1 ـ توكّل و پناه بردن به خدا داشته باشند.
2 ـ به پدر و مادر خود نيكى كنند.
3 ـ كارهاى «خداپسند» انجام دهند.
4 ـ خواهان ذرّيه اى پاك و صالح باشند.
5 ـ اهل توبه و تسليم باشند.
6 ـ متّقى و پرواپيشه باشند.
7 ـ از فسق و كفر و اكراه و كسالت، دورى كنند.
پس شرط قبول عمل، توكّل و اخلاص و نيّت پاك و جلب رضاى خداست.
غير از مسائل ياد شده، نيازهاى درخواستى ديگر در دعاى امروز، عبارت است از:
ـ بخشوده شدن گناه و پوشيده ماندن عيب،
خداوند هم كريم و خطاپوش است، آمرزنده گناه و بخشنده خطاست.
خواسته ما را نيز مى داند و دعايمان را هم مى شنود. چرا كه «اسمع السّامعين» است، شنواترين شنوندگان.
اميد است كه لبّيك اجابتى گفته و عملمان را بپذيرد و گناهمان را ببخشايد و عيبمان را بپوشد.
ـ آمين ـ
[1] ـ آل عمران، آيه 37 (فتقبّلها ربّها بقبولٍ حسن…».
[2] ـ احقاف، آيه 16 (اولئك الذّين نتقبّل عنهم احسن ماعملوا…).
[3] ـ مائده، آيه 27 (انما يتقبلّ اللّه ُ من المتقين).
[4] ـ سوره توبه، آيه هاى 53 و 54.
منبع : سيناي نياز ؛ جواد محدثي
