اسماعیل علیه السلام فرزند دلبند ابراهیم علیه السلام است اما وقتی پای خدا در میان می آید این حب پدری و فرزندی می رود کنار، اسماعیل هم عاشق خداست وقتی پای خدا در میان می آید دیگر حب حیات کنار می رود. اصلاً ماجرای کربلا هم جز با عشق قابل فهم نیست. پدری طفل شش ماهه ی خودش را بیاورد برابر یک لشکر گرگ درنده جز با عشق معنا نمی شود.

عشق آن شعله است کاو چون او برفروخت      هر چه جز معشوق باقی جمله سوخت

این حقیقت ذاتی عشق است که می شکند و تخریب می کند، هر چه باشد جز معشوق، چه عشق زمینی باشد چه عشق آسمانی.

گفتاری از استاد رنجبر،ارمغان سمت خدا،1395/8/5

باید دانست که:

* مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی در « المراقبات » در عظمت این ماه فرموده است که :

… این ماه جداً عظیم است  و برای مراقبین در این  منزل مواقفی است که به حکم عبودیت و حق مراقبت ، واجب

است که با غفلت داخل آن نشوند و حرمت آن را ضایع نسازند …

* این ماه برای وصول به مراتب « ولایت » برای اهل معرفت و سالکین حقیقی الی الله ، فرصت بسیار گرانبهائی به شمار می رود .

* ماه ذیحجة الحرام فرصت بسیار مغتنمی و استثنائی برای قطع وابستگی ها و دلبستگی های غیر الهی در جهت ایجاد شایستگی ها و قابلیت های توحیدی در جاده^ء ولایت برای وصول به مرتبه^ء توحید  است .

* بزرگترین عید تاریخ بشریت یعنی عید سعید غدیر در این ماه همچون خورشید در تمام ایام سال می درخشد و انوار ملکوتی آن عطر معنویت را بر تمام عرصه هستی می فشاند .

* آیه 203 سوره مبارکه آل عمران « و اذکر الله ایام معدودات » تاویل به دهه اول این ماه شده است .

اعمال ویژه روز اول :

* روز حصول حضرت ابراهیم به مرتبه خلیل الهی است .

* روز عقد و ازدواج فرخنده و پر برکت حضرت علی علیه السلام با فاطمة الزهرا سلام الله علیها می باشد .

1- غسل که دارای آثار باطنی و ولائی خاص است .

2- نماز حضرت زهرا سلام الله علیها

3- روزه

* روزه روز اوّل بنابر روایات معادل 80  ماه روز به حساب می آید

اعمال ویژه دهه^ء اول

* این دهه اتمام میقات خداوند با حضرت موسی علیه السلام می باشد .

* پیامبر بزرگوار اسلام (ص) در اهمیت این دهه فرموده است که : ایامی پاکیزه تر و پر اجر تر از دهه^ء اول ماه ذیحجهنزد خدا وجود ندارد ، سئوال شد حتی جهاد در راه خدا ؟ حضرت جواب فرمودند که حتی جهاد در راه خدا

1- نماز مخصوص دهه اول :

* این نماز بنابر روایات آثار باطنی ویژه ای دارد که اداء کننده^ء آن را شریک حاجیان بیت الله الحرام می کند

* این نماز دو رکعت می باشد که بعد از نماز مغرب و نافله های آن اداء می شود و در هر رکعت یک حمد + یک توحید + ( آیه^ء 142 اعراف ) و واعَدنا موسی ثلاثینَ لیلةً وَ اَتمَمناها بِعَشرٍ فَتَمَّ مِیقاتُ رَبِّهِ اربَعینَ لیلةً و قال  موسی لِاَخیهِ هارُونَ اخلُفنی فی قَومی و اَصلِح وَ لا تَتّبِع سَبیلَ المفسدین

* در قنوت این نماز شایسته است که خوانده شود : اللهمَّ ارزُقنی حَجَّ بَیتِکَ الحرامِ  و زیارَةَ قبرِ نبیّکَ و الائِمةَ المعصومینَ

علیهمُ السلامُ فی عامی هذا و فی کلِّ عامٍ

2- روزه

* روزه 9 روز اول این ماه از سوی ائمه هدی علیهم السلام بسیار تاکید و سفارش شده و برای آن آثار و ثمرات چشم گیری

ذکر شده است .

3- ذکر تهلیلات ویژه از حضرت علی علیه السلام :

* مرحوم علامه قدس سره در صفحه 31 جلد 6 معاد شناسی آن را سفارش کرده و آثار خاصی برای آن ذکر فرموده اند :

* در ده روز اول این ماه هر روز 10 بار با توجه ذکر شود :

* لَا الهَ الَّا اللـهُ عَدَدَ اللَّيالِي‌ وَ الدُّهورِ ، لا الهَ الَّا اللـهُ عَدَدَ اَمواجِ البُحُورِ ، لا الَه الَّا اللـهُ  رَحْمَتُهُ  خَيرٌ مِمّا يَجْمَعُونَ ،

لا اِلهَ الَّا اللـهُ عَدَدَ الشَّوكِ وَ الشَّجَرِ ، لا الهَ اِلّا اللـهُ عَدَدَ الشَّعرِ وَ الْوَبَرِ ، لا اِلهَ الَّا اللـهُ عَدَدَ الْحَجَرِ وَ الْمَدَرِ ، لا الهَ الّا اللـهُ

عَدَدَ لَمْحِ الْعُيونِ ، لا اِلهَ الّا اللـهُ فِي‌ اللّيلِ اِذا عَسْعَسَ و الصُّبْحِ اِذَا تَنَفَّسَ ، لا الهَ الَا اللـهُ عَدَدَ الرِّياحِ فِي‌ البَراري‌ وَ الصُّخُورِ ،

لا اِلهَ اِلَّا اللـهُ مِنَ اليومِ الي‌ يَوْمِ  يُنْفَخُ في‌ الصُّورِ.

4- زیارت مشاهد مقدسه :

* چون این ایام موسم ویژه حج تمتع است ، اهل معرفت برای زیارت مشاهد مشرفه در این دهه تاکیدات خاصی  داشتند که زیارت امام علیه السلام را زیارت « روح کعبه » تلقی می کرده اند  لذا شایسته است که در صورت امکان امام زاده های نزدیک نیز زیارت شوند .

* زیارت امام حسین و امام رضا علیهما السلام

* زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام

* زیارت اهل قبور

5- صله رحم و دیدار با رفیق سلوکی و عیادت از بیماران

روز هفتم : روز شهادت امام باقر علیه السلام :

* حضرت امام باقر علیه السلام در این روز در سال 114 در مدینه با سم هشام بن عبد الملک ملعون به شهادت رسید . که  روز ماتم  و حزن شدید به حساب می آید  لذا شایسته است که اعمال ایام ویژه شهادت در این روز انجام شود .

ادامه »

در نظام اسلامی ،پول ومقام وجایگاه اجتماعی دارای کمترین ارزش است لذا خداوند از مردان وزنان فقیر در این زمینه حمایت می کند وبه آنها وعده ی وسعت می دهد . اگر فقیر وتنگدست باشند خداوند از فضل خود آنها را بی نیاز می کند .
اما از جمله معیارهای انتخاب همسر در قرآن که مربوط به مرحله ی قبل از تشکیل خانواده است؛
1 : عفت وپاکدامنی و ایمان اولین معیارهای انتخاب همسر :کسی از شما که توانایی ازدواج با زنان آزاده ی مؤمن عفیف را ندارد با کنیزان مؤمن وپاکدامن از بردگان که در اختیار دارند ازدواج کنند، به شرط آنکه پاکدامن باشند نه آشکارا مرتکب زنا شوند ونه دوست پنهانی بگیرند ودر ادامه مردان را نیز دعوت به پاکدامنی می کند .
2 : زنانی متواضع ومطیع وامانتدار همسران: زنان صالح وشایسته زنانی هستند که متواضع وفرمانبردار ومطیع شوهران وحافظ ناموس ومنافع وآبروی آنان در غیابشان باشند.
آیه ی شریفه علاوه بر اینکه حکم مربوط به شئون زوجیت وکیفیت معاشرت منزلی رابیان می فرماید معیارهایی را به مردان می دهد که آنها در شناخت همسر شایسته کمک می کند.
3 : زن ومرد از نظر اخلاقی باید به همدیگر نزدیک باشند: زنان ناپاک از آن مردان ناپاکند ومردان ناپاک نیز به زنان ناپاک متعلق اندوزنان پاک از آن مردان پاک ومردان پاک از آن زنان پاکند .1
آنچه در آیه ی شریفه آمده علاوه بر اینکه به یک سنت تکوینی اشاره می کند که ذره ذره ی موجوداتی که در ارض وسماء است جنس خود را همچون کاه وکهربا جذب می کنند.وهمه جا همنوعان سراغ همنوعان می روند آیه به مخاطبین پیام می دهد که هر دسته ای از مردم تنها با هم سنخان خود گرم وصمیمی هستند .2
لذا پییشنهاد اسلام این است که زوجین ومتولیان ازدواج آنها این اصل کلی را از یاد نبرند که :«کبوتر با کبوتر باز با باز» چرا که زن پاکدامن ومؤمن تحمل رفتارهای مردان بی قیدوناپاک را ندارد ومردمؤمن وپاک نمی تواند با زن ناپاک زندگی کند و از دیدگاه قران باید ویژگیهای اخلاقی زوجین به یکدیگر نزدیک باشد و اصل کفویت و همتایی در ازدواج رعایت شود.

از دیگر صفات همسر خوب می توان به عقل و هوش، دین داری، شرافت خانوادگی، سلامت از اعتیاد، تناسب سن اشاره کرد.

لازم به ذکر است ،سلامت جسم ملاك براي ازدواج نيست!

همچنین می توان موارد زیر را از موانع ازدواج ذکر کرد:

مشکلات خانوادگی، عدم تطابق فرهنگی، عدم وجود خواستگار مناسب، ترس از شکست، مشکلات عاطفی، تحصیلات، طلاق والدین، مشکلات اقتصادی.

قستی از پایان نامه خانم رضوان اكبري(طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

و کتابهای انتخاب همسر و مطلع عشق

1. . نور/26
2. ناصر مکارم شیرازی ،همان ، ج 14،ص424

پیغمبر گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) در این مراسمی که برای تشکیل خانواده ای بود که بخش مهمی از تاریخ اسلام را دگرگون ساخت و جانشینان معصوم پیامبر(علیه السلام) همگی از آن به وجود آمدند، آنچنان برنامه ای اجرا نمود که دشمنان را خشمگین و دوستان را سربلند و دورافتادگان را وادار به تفکّر نمود.
امّ سلمه خدمت رسول خدا (صلی الله علیه وآله)عرض نمود: ای رسول خدا! پدر و مادرم فدایت باد، برادر و پسر عمویت علی دوست دارد اجازه دهید همسرش فاطمه را به خانه خود ببرد، و از این راه به زندگی خویش سر و سامانی بخشد. پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: چرا علی شخصاً این پیشنهاد را با من در میان نگذاشت؟ امّ سلمه عرض کرد: شرم و حیا مانع بود. در این جا پیامبر(صلی الله علیه وآله) به امّ ایمن فرمود: علی را خبر کن. امیرمؤمنان علی(علیه السلام) آمد و در مقابل پیامبر(صلی الله علیه وآله) نشست، اما سر خود را از شرم به زیر افکنده بود. پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: آیا میل داری همسرت را به خانه ببری؟ امیرمؤمنان علی(علیه السلام) در حالی که سرش را به زیر انداخته بود، عرض کرد: آری، پدر و مادرم به قربانت باد. جالب این که برخلاف آنچه در میان مردم تجمل پرست معمول است که از ماه ها قبل دست به کار این برنامه ها می شوند، پیامبر(صلی الله علیه وآله) باخوشحالی فرمود: همین امشب یا فردا شب ترتیب کار را خواهم داد. و همانجا دستور فراهم ساختن مقدمات جشن بسیار ساده ای که مملو از روحانیت و معنویت بود را صادر فرمود. این جشن ملکوتی و مراسم مربوط به آن، آن قدر بی تکلف و ساده برگزار شد که شنیدنش امروز برای ما تعجب آور است. امیرمؤمنان علی(علیه السلام) می گوید: مقداری از پول همان زرهی را که قبلا فروخته بودم پیامبر(صلی الله علیه وآله) نزد امّ سلمه به امانت گذارده بود، و به هنگام مراسم زفاف ده درهم از آن را از وی گرفت، و به من داد و فرمود: مقداری روغن و خرما و کشک با این پول خریداری کن. من این کار را انجام دادم، سپس پیامبر(صلی الله علیه وآله) شخصاًآستین را بالا زد و سفره تمیزی طلبید و آنها را با هم با دست خود مخلوط کرد و غذایی تهیه نمود و با همان غذا از مردم پذیرایی به عمل آورد. امیرمؤمنان علی(علیه السلام) شخصاً مأمور شد به مسجد بیاید و اصحاب را دعوت کند، هنگامی که به مسجد آمد خواست فقط برخی را دعوت کند، حیا مانع شد، از این رو صدای خود را بلند کرد و فرمود: «اَجِیبُوا اِلی وَلِیمَهِ فاطِمَهَ». شما را به میهمانی عروسی فاطمه دعوت می کنم. حضرت می گوید: مردم دسته دسته به راه افتادند و من از کثرت جمعیّت و کمی غذا شرمنده شدم، همین که پیامبر(صلی الله علیه وآله) از ماجرا آگاه شد به من فرمود: غصه مخور، من دعا می کنم تا خداوند غذا را برکت دهد; و چنین شد همگی از آن غذای کم خوردند و سیر شدند. جالب این که در پایان مراسم، به هنگامی که مردم به خانه های خود بازگشتند و خانه خلوت شد پیامبر(صلی الله علیه وآله)فاطمه(علیها السلام) را در سمت چپ و امیرمؤمنان علی(علیه السلام) را در سمت راست خود نشانید و از آبی که با دهانش تبرک کرده بود کمی بر بدن زهرا(علیها السلام) و کمی بر بدن امیرمؤمنان علی(علیه السلام) پاشید و درباره آنها دعا کرد و گفت: «اَللّهُمَّ اِنَّهُما مِنِّی وَ اَنَا مِنْهُما، اَللّهُمَّ کَما اَذْهَبْتَ عَنِّی الرِّجْسَ وَ طَهَّرْتَنِی تَطْهِیراً فَاَذْهِبْ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهِّرْهُمْ تَطْهِیراً». خداوندا! اینها از منند و من از آنها هستم، بارالها! همان طور که هر گونه رجس و پلیدی را از من دور کرده ای از آنها نیز دور کن و آنها را پاکیزه فرما. سپس فرمود: برخیزید و به خانه خود روید، خداوند بر شما هر دو مبارک گرداند.

ادامه »

قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم: اکرموا اولادکم و احسنوا آدابهم

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: فرزندان خود را محترم بدارید و آنان را با آداب خوب و ملکات پسندیده پرورش دهید.

یکی از ارکان اساسی تربیت صحیح، احترام به کودک است. تکریم و احترام، کودک را یک انسان با شخصیت و مستقل بار می آورد، به او نشاط و امید می بخشد و برای پذیرش صفات پسندیده آماده اش می سازد. طبق تعالیم اسلامی و برنامه های علمی، پدران و مادران موظفند قولاً و عملاً کودک خود را محترم بشمرند .

مقصود از تکریم کودک این است که والدین، فرزند خود را یک انسان واقعی به حساب آورند، او را مانند سایر انسان ها محترم بشمرند، با وی مؤدب سخن گویند و سخنان او را گرچه کودکانه است مورد توجه قرار دهند در مواقع لازم راهنماییش کنند و با ادب به او امر ونهی نمایند، به علت کوچکی و ضعف قوا به وی زور نگویند، ستم نکنند، مورد تمسخر و تحقیرش قرار ندهند و خلاصه گفتار و رفتار پدر و مادر آنچنان باشد که طفل در محیط خانه احساس ایمنی و آرامش خاطر کند و باور کند که مانند سایر اعضای خانواده مورد توجه و احترام است و او را با دیده مهر و محبت می نگرند و با وی به گرمی و عطوفت برخورد می کنند.

نتیجه اینکه احترام به کودک از نظر دینی و علمی یکی از پایه های اساسی تربیت صحیح است. طفلی که شخصیتش مورد تکریم والدین قرار می گیرد و در محیط خانه احساس ایمنی و آرامش خاطر می کند، و زمانی که به ج.انی میرسد و در اجنماع وارد می شود خود را به شایستگی با جامعه تطبیق می دهد و با مردم به خوبی سازش می کند.

تربیت فرزند،سید مهدی شمس الدین،قم، قرآن صاعد، 1394، صص90-96

محبت کنترل شده در مقابل محبت افراطی قرار می گیرد .

نحوه محبت کردن ایده آل آن است که بچه ها هیچ گونه تفاوت و تبعیضی را احساس نکنند و چنین محبتی خیلی کارها می تواند بکند ، چرا که کنترل شده است و فشار زیادی روی محبت شونده ندارد. یعنی انتظار بیش از حد ایجاد نمی کند و به عبارت دیگر نه او را غرق در محبت می کنند و نه خواست زیادی از او دارند.

ابراز این گونه محبت باید با درایت و ظرافت صورت پذیرد. مثلا نشان دادن کمی مهربانی و گرمی و سپاسگزاری متقابل کافی است. بخشی از این محبت هوشیارانه،همان آمادگی قلبی والدین است که ابراز محبت کودکانشلن را درک کنند، بپذیرند و پاسخ دهند. این محبت هوشیارانه بر این باور استوار شده است که باید حرمت و ویژگی هر فرد حفظ شود، و این حرمت گاهی به جنبه فیزیکی فرد مربوط می شود و گاهی به افکار او.

تربیت فرزند،سید مهدی شمس الدین،قم، قرآن صاعد، 1394، ص90

اسلام همان اندازه که در مورد محبت نسبت به زن و فرزند سفارش نموده ، از افراط و زیاده روی هم منع نموده است.

پدر خانواده وقتی بیش از حد تسلیم خواسته های خوب و بد خانواده خود می شود بزرگترین ضربه را از نظر روحی و روانی به آنها می زند زیرا اهل خانه را ناز پرورده و زود رنج پرورش می دهد که با کوچکترین ناملایمات آزرده و ناراحت می شوند.

مربیان شایسته توجه دارند که انسان به فرموده قرآن موجودی است که دوست دارد هیچ کس جلوگیر کارهایش نباشد و میل دارد به هرچیز دلخواه خود دسترسی پیدا کند و قطعا این آزادی به صلاح اهل خانه نیست زیرا که منجر به گناهان و اعمال خلاف شرع خواهد شد، بنابراین باید مربی خانوا ده تمایلات اهل خود را تعدیل نموده و نگذارد که از حد اعتدال و مرز دین خارج شوند.

امام باقر علیه السلام فرمود: بدترین پدران کسانی هستند که در نیکی و محبت نسبت به فرزندان از حد تجاوز کنند و به زیاده روی و افراط بگرایند و بدترین فرزندان کسانی هستند که در اثر تقصیر و کوتاهی در انجام وظایف، پدر را از خود ناراضی نمایند.1

در مقابل محبت افراطی، محبت کنترل شده قرار دارد.

تربیت فرزند،سید مهدی شمس الدین،قم، قرآن صاعد، 1394، صص88-87

1.بحارالانوار:32/17