ادله وجوب نفقه الصبیان
عبارتست از کتاب ، سنت ، اجماع، و عقل.
1.کتاب:
«فَإن اَرضَعن لَکُم فَآتوهُنَّ اُجورَهُنّ ».[1]
اگر نفقه واجب نبود، به اجرت دادن امر نمی شد. پس امر به اجرت دادن، به زنان شیرده، دلیل وجوب نفقه بچه ها به عهده پدر و مادرشان است و این آیه دلیل بر این است که رضاع و نفقه و نگهداری فرزند و حضانت و کفالت او حقی است نسبت به فرزند.[2]
2.سنت:
روایات زیادی در این زمینه وجود دارد که برای نمونه به چند مورد اکتفا می کنیم :
الف) فی الصحیح او الحسن، عن حریز قال: قلت لِأبی عبدالله علیه السلام: من الذی اجبر علیه و تلزمنی نفقته؟ قال علیه السلام « الوالدان و الولد و الزوجه »[3]
ب) در روایت تحف العقول از امام صادق علیه السلام است که می فرمایند: « اما وجوه الخمس التی تجب علیه النفقه لمن یلزمه نفسه، فعلی ولده و والدیه و امرأته و مملوکه، لازم له ذلک فی العسر و الیسر»[4]
3. اجماع:
در مورد این مساله ادعای اجماع شده است از جمله:
قال المحقق فی الشرائع: « تجب النفقه علی الابوین و الاولاد اجماعاً».[5] و فی الحدائق[6] و قال الشهید: فی هذه المسأله « لا خلاف بین اصحابنا ».[7]
همچنین فقهای اهل سنت نیز در این مساله ادعای اجماع نمودند.[8]
4. عقل:
عقل به وجوب نفقه صبی بر پدر و مادر، حکم می کند؛ زیرا شرع بر این مطلب حکم کرده است.[9]
.[1]طلاق(65)، آیه 6
[2]. امین الاسلام أبی علی الفضل بن الحسن، الطبرسی، تفسیر مجمع البیان ، ج .1 ، چاپ اول، بی جا ، المجمع العالمی لِأهل البیت ، بی تا، ص 38 در نرم افزار فقه اهل البیت.
[3]. محمد، بن حسن حر عاملی، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج21 باب 11 از ابواب نفقه، چاپ اول، قم، موسسه آل البیت(ع)، 1409ه.ق، 525 در نرم افزار فقه اهل البیت.
[4]. قدرت الله، انصاری، موسوعه احکام الاطفال و ادلتها، ج1، ص391
[5]. جعفر، بن حسن نجم الدین حلی، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج2، ص279
[6]. یوسف، بن احمد بن ابراهیم بحرانی، حدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، ج25، چاپ اول، قم، دفترانتشارت اسلامی، 1405ه.ق، ص132 در نرم افزارفقه اهل البیت.
[7]. زین الدین، بن علی عاملی( شهید ثانی)، مسالک الافهام الی تنقیح الشرائع الاسلام، ج8، چاپ اول، قم، موسسه المعارف الاسلامیه،1413ه.ق، ص483 در نرم افزار فقه اهل البیت.
[8]. عبدالله، بن احمد بن قدامه المقدسی ابومحمد، المغنی فی فقه الامام احمد بن حنبل الشیبانی، ج9،ص256 در نرم افزار مکتبه الشامله و محمد، الخطیب الشربینی،مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ منهاج، ج3، چاپ اول، بیروت، دارالفکر، بی تا، صص447-446 در نرم افزار مکتبه الشامله و علاء الدین، الکاسکانی، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرایع، ج4، چاپ اول، بیروت، دارالکتاب العربی، 1982ه.ق، ص30 در نرم افزار مکتبه الشامله
[9]. قدرت الله، انصاری، موسوعه احکام الاطفال و ادلتها، ج1، ص393
قسمتی از پایان نامه سرکار خانم سمیه سادات بهرامی(طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون (سلام الله علیها) با عنوان حقوق کودک از دیدگاه فقه امامیه و مقایسه آن با فقه عامه