مورد صلح
مالیت
در عقد صلح مانند عقود دیگر موضوع مورد صلح باید مالیت داشته باشدیعنی هر چیزی که قابلیت نقل وانتقال را داشته باشد مورد صلح واقع می شود عین باشد یا حق.در عبارت زیر مطالبی را که برخی از کتب فقهی در این زمینه نقل کرده اند ذکر می کنیم.
و أمّا المصالَح عليه و المصالَح عنه فيشترط…. ،در موضوع مورد صلح ملکیت شرط می شود. بنابراین اگر برخمر وخوک یا به برده گرفتن شخص آزاد صلح کنند عقد فائده نمی دهد وباطل می گردد و اختلافی در آن نیست. وهم چنین اگر بر مال دیگری صلح کنند که برآن تملکی ندارند صلح باطل می گردد.1
إنما يصح الصلح ………صلح از حقی که با اسقاط ساقط می شود صحیح است.
دو حق شفعه وخیار وچیزی که قابل انتقال می باشد مانند حق تحجیر و اختصاص مانند حق اولویت برای کسی که اراضی خراج بدست اوست مورد صلح واقع می شوند. اما چیزی که با اسقاط ساقط نمی شود و نقل انتقال را قبول نمی کند صلح برآن صحیح نمی باشد. مانند حق عزل موکل در وکالت و حق مطالبه دین در دین حال وحق رجوع در بذل در خلع و غیر این موارد.2
دو عوض در صلح می تواند از یک جنس باشند مانند صلح دینار به دینار و سکنی به سکنی و یا مخالف هم باشند. مانند این که یکی از دو عوض منفعت باشد و دیگری عین. زیرا صلح فائده بیع را دارد اگر بر عین باشد و صلح بر منفعت نیز فائده اجاره را دارد. در مماثل و مجانس و مخالف نیز حکم چنین است. وبنابر این که اصل در عقود صحت است و عموم آیه قوله تعالى: « أَوْفُوا بِالْعُقُودِ » در تمام این موارد صلح صحیح است.3

برگرفته از پايان نامه خانم اعظم خطيري(طلبه مركز تخصصي تفسير و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

1.حسن بن يوسف بن مطهر اسدى،حلّى، تذكرة الفقهاء ، ص5
2.عبد الاعلی ،سبزواري، همان ،ج‌18، ص 165

3.زين الدين بن على،عاملى، شهيد ثانى،الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (محشى - كلانتر)،ج‌4،ص9 7‌1