مطابقت با قرآن

هدایت به استوارترین راه
«همانا اين قرآن به استوارترين راه، هدايت مى‏كند و به مؤمنانى كه كارهاى شايسته انجام مى‏دهند، بشارت مى‏دهد كه برايشان پاداش بزرگى است. و آنان كه به آخرت ايمان نمى‏آورند، برايشان عذابى دردناك، آماده كرده‏ايم.»1
«جمله‏ى «يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ» را دو گونه مى‏توان معنا كرد:
الف: قرآن به پايدارترين شيوه هدايت مى‏كند.
ب: قرآن استوارترين ملّت‏ها و امّت‏ها را هدايت مى‏كند.
خرافات و اوهام در منطق استوار قرآن راه ندارد. وقرآن تنها كتابى است كه قوانين ابدى و ثابت دارد. »2
«قرآن هدايت مى‏كند به سوى دينى كه اقوم از هر دين و مسلطتر بر اداره امور بشر است هم چنان كه در جاى ديگر فرموده: «قُلْ إِنَّنِي هَدانِي رَبِّي إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ دِيناً قِيَماً مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً» «بگو اى پيامبر محققا مرا خدا به راه راست هدايت كرده است به دين استوار و آيين پاك ابراهيم.»3
بنابراین قرآن به عنوان یکی از مبانی اساسی در گزینش و انتخاب مطرح است چرا که طبق آیات شریفه قرآن به استوارترین راه ها هدایت می کند پس راهی که مطابق با تعاریف قرآن باشد شامل احسن انتخاب ها می شود.

1. - الإسراء (17)، 10- 9
2- محسن قرائتی، همان، ج‏7، ص 26
3- الانعام (6)، 162- 161

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

مطابقت با قرآن
 اصول چهارگانه رسیدن به سعادت در قرآن
با تاملی در سوره مبارکه والعصر خداوند متعال در راستای سعادت انسان برنامه جامعى تنظيم كرده كه در آن بر چهار اصل تكيه شده است:
اصل اول در اين برنامه مساله «ايمان» است كه زيربناى همه فعاليتهاى انسان را تشكيل مى‏دهد، چرا كه تلاشهاى عملى انسان از مبانى فكرى و اعتقادى او سرچشمه مى‏گيرد، نه اینکه همچون حيوانات صرفاً انگيزه‏هاى غريزى داشته باشد. و به تعبير ديگر اعمال انسان تبلورى است از عقائد و افكار او، و به همين دليل تمام انبياى الهى قبل از هر چيز به اصلاح مبانى عقيدتى امتها مى‏پرداختند، مخصوصا با شرك كه سرچشمه انواع رذائل و بدبختي ها و پراكندگي ها است به مبارزه مى‏پرداختند.
در اصل دوم به ميوه درخت بارور و پر ثمره ايمان پرداخته از «اعمال صالح» سخن مى‏گويد.
و از آنجا كه ايمان و اعمال صالح هرگز تداوم نمى‏يابد مگر اينكه حركتى در اجتماع براى دعوت به سوى حق و شناخت و معرفت آن از يك سو، و دعوت به استقامت و صبر در طريق انجام اين دعوت از سوى ديگر صورت پذيرد، به دنبال اين دو اصل، به دو اصل ديگر اشاره مى‏فرمايد كه در حقيقت ضامن اجراى دو اصل اساسى «ايمان» و «عمل صالح» است.
در اصل سوم به مساله «تواصى به حق» يعنى دعوت همگانى و عمومى به سوى حق اشاره مى‏كند، تا همگان حق را از باطل به خوبى بشناسند و هرگز آن را فراموش نكنند در مسير زندگى از آن منحرف نگردند.
به هر حال جمله «تَواصَوْا بِالْحَقِّ» معنى بسيار وسيعى دارد كه هم «امر به معروف و نهى از منكر» را شامل مى‏شود، و هم «تعليم و ارشاد جاهل» و «تنبيه غافل» و «تشويق» و «تبليغ» ايمان و عمل صالح را. بديهى است كسانى كه يكديگر را به حق سفارش مى‏كنند، خود بايد طرفدار حق و عامل به آن باشند.
در اصل چهارم مساله شكيبايى و «صبر» و استقامت و سفارش كردن يكديگر به آن مطرح است، چرا كه بعد از مساله شناخت و آگاهى، هر كس در مسير عمل در هر گام با موانعى روبرو است اگر استقامت و صبر نداشته باشد هرگز نمى‏تواند احقاق حق كند، و عمل صالحى انجام دهد و يا ايمان خود را حفظ كند.

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

توصیه های اسلام در راستای تقویت حیا درجامعه:

پرهیز ازخودآرایی وتبرج:

مصادیق تبرج
ـ پوشیدن لباس های نازک وبدن نما: در روایت واردشده: «هرکه لباسش نازک است دینش نازک است(ابن شعبه حرّانی1382،ص172.)
ـ پوشیدن لباس های تنگ وچسبان به گونه ای که حجم بدن را کاملاً نمایان می سازد؛ سزاوارنیست برای زن که هنگام خروج ازمنزل لباسش را جمع وفشرده کندبه گونه ای که برجستگی های بدن پیداباشدیاخودرا معطرکند»»(کلینی، 1407ق،ج5،ص519)
ـ پوشیدن لباس هایی که به سبب رنگ خاص ویاویژگی دیگرباعث جلب توجه نامحرم شود (صدوق1413ق ج3،ص390)
ـ مدل مو وبرجسته کردن آن: ازپیامبراکرم (صلی الله علیه واله وسلّم) نقل شده که فرمود:«زمانی که دیدید زنانی ازامت من سرهای خودرا مثل برآمدگی پشت شتربرسرخودقرارداده اند(ودرمیان نامحرمان ظاهرمی شوند)برآنها خبردهیدکه نمازشان قبول نیست»(متقی هندی، بی تا، ج16،ص392)
ـ خودآرایی به هنگام خروج ازمنزل (ر.ک : صدوق، 1413ق،ج3،ص390)
ـ معطرساختن خود(حرّعاملی، 1409ق،ج20،ص161)
درمجموع می توان گفت: هرگونه رفتاروحرکتی که موجب آشکارشدن زینت های طبیعی وظاهری دربرابرنامحرم وسبب تهییج وتحریک نامحرمان شودمصداق تبرج است(طیبی، 1386،ص32)
د)پرهیز ازتبذّل:
افزون برتبرّج دربرابر نامحرمان در روایات ازتبذّل نیزنهی شده وآن به معنای اظهار رغبت وشوق دربرابرمردان است آنگونه که مردان ابرازمی کنند(همان ص33)ودستورحفظ نفس به هنگام رغبت داده شده است(صدوق،1413ق،ج3،ص389)

قسمتی از پژوهش خانم آمنه مدنی فرد(طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

با توجه به برخی آیات قرآن (غرض و) معناى واحدى ازقرآن و كلام خداى تعالى مورد نظر است.از آيه: (قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ، يَهْدِي بِهِ اللَّهُ، از سوى خدا به سوى شما نورى و كتابى آشكار آمد، كه به سوى خدا راه مى‏نمايد) … و آياتى ديگر، كه خاصيت و نتيجه از كتاب و كلام خود را هدايت بندگان دانسته، فهميده مي شود: كه آن غرض واحد هدايت خلق است، پس تطبیق اعمال و انتخاب ها بر کتاب خدا به عنوان محک و معیار حرکت به سوی هدایت می تواند یکی از اساسی ترین اصول گزینش و انتخاب احسن باشد.

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

«يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنْكِرُونَها وَ أَكْثَرُهُمُ الْكافِرُونَ؛ (آنها) نعمت خداوند را مى‏شناسند، سپس آن را انكار مى‏كنند و بيشتر آنان كافر و ناسپاسند.»
«امام صادق (عليه السلام) فرمود: وقتى على بن ابى طالب (عليهما السلام) در مسجد پيامبر و در حال ركوع، انگشتر خود را به فقير داد و آيه‏ى 55 سوره مائده نازل شد كه ولىّ شما فقط خدا و رسول و كسى است كه در ركوع انفاق مى‏كند، گروهى ولّى خود را شناختند و انكار كردند، در اين هنگام اين آيه نازل شد «يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنْكِرُونَها». امام صادق (عليه السلام) فرمود: «نحن و الله نعمت الله التي انعم بها على عباده و بنا يفوز من فاز» بخدا سوگند، نعمتى را كه خدا به بندگان انعام كرده، ما هستيم و تنها بواسطه ما مردم رستگار مى‏شوند».

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

« بگو: آيا از معبودهايى كه شما شريك خدا قرار داده‏ايد، كسى هست كه به سوى حقّ هدايت كند؟ بگو: (فقط) خداوند به حقّ هدايت مى‏كند. پس آيا كسى كه به سوى حقّ هدايت مى‏كند براى پيروى شايسته‏تر است، يا كسى كه خود هدايت نمى‏شود مگر آنكه هدايتش كنند؟ شما را چه مى‏شود؟ چگونه حكم مى‏كنيد؟!»1
«اين آيه به نبوّت، امامت و امر هدايت بشر اشاره مى‏كند.هدايت دو نوع است: يكى نشان دادن راه، ديگرى رساندن به مقصد و مقصود.نوع اوّل، كار انبياست، «جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا» امّا هدايت به معناى دوّم، خاصّ خداوند است. «إِنَّكَ لا تَهْدِي مَنْ أَحْبَبْتَ وَ لكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي» «يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ» و «يَهْدِي لِلْحَقِّ»، هر دو به يك معناست.

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

1.- يونس (10)، 35

خدا محوری

مطابقت با حکم خدا
« بگو اى محمد هرگز پاك و ناپاك مساوى نيستند هر چند زيادى ناپاكان شما را به تعجب وا دارد، پس اى خردمندان از خدا بترسيد باشد كه رستگار شويد.»1
منشا قواعد دين، خبيث يا طيب بودن اشياء عالم است و ملاك بهتر و برتر بودن، طيب بودن است نه بسيار بودن‏ پس حاصل كلام اين است كه خداى تعالى در آيه مورد بحث «لا يَسْتَوِي الْخَبِيثُ وَ الطَّيِّبُ وَ لَوْ أَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَبِيثِ» مثالى زده است تا روشن شود قواعد دين ناشى از صفاتى تكوينى در اشياى عالم هستند، از پاكيها و پليديها، كه بى شك در سعادت و شقاوت آدميان تاثير تامى دارند، و فرقى در كم و زياد آنها از جهت اثر نيست، خوبش خوب است اگر چه اندك باشد، و بدش بد است اگر چه بسيار باشد. چون چنين است هر شخص عاقلى كه پاكيها و پليديها را از هم تشخيص مى‏دهد و عقلش قدرت قضاوت اينكه پاك از ناپاك بهتر است، و واجب است در سعادت زندگى خويش بكوشد و خير را بر شر ترجيح دهد بايد از خداى تعالى ترسيده و راه او را سلوك كند، هيچگاه از اينكه اكثر مردم از راه خدا منحرفند فریب نمی خورد، و مانند آنان به كارهاى زشت و رذايل اخلاقى تن نمی دهد و هوا و هوسهاى كشنده او را از پيروى حق باز نمی دارد، نه از راه فريبندگى مفتونش می شود، و نه از طريق تهديد زبونش می گردد زیرا می داند، كه اگر در برابر اكثريت منحرف استوار بایستد اميد فلاح و رسيدن به سعادت انسانيت براى او هست.

قسمتی از پایان نامه خانم محبوبه طاهری (طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

1.المائدة (5)، 100