پس از آیات قرآن روایات معصومانD مهم‌ترین منبع تفسیر است که به این نوع از تفسیر که در آن از سخنان گهربار آن بزرگواران استفاده می‌شود، تفسیر روایی گفته می‌شود. منظور از تفسیر روایی، مأثور یا نقلی[1] نزد اهل سنت تفسیری است که در آن از بیان حضرت رسول‌J یا صحابه یا تابعین در تفسیر آیات استفاده شده است.[2] تفسیر روایی نزد شیعه عبارت است از تفسیری که در آن برای تبیین آیات مبهم از خود قرآن یا روایات حضرت رسول‌J و ائمه معصومانD، همچنین روایاتی که از صحابه یا تابعین رسیده، استفاده می‌شود.[3] ذکر این نکته ضروری است که روایات اهل بیتD همانند روایات نبوی حجیت دارند، بدان جهت که ایشان عِدل و هم‌سنگ قرآن هستند و تمسک به آنان در کنار تمسک به قرآن، شرط اساسی گمراه نشدن معرفی شده است؛ روایات آن حضرات مانند روایات حضرت رسولJ تنها از جهت صدور و سند نیاز به بررسی دارد و با اثبات صدورش نیاز به بررسی دیگری ندارد اما روایات صحابه و تابعین علاوه بر بررسی سند و صدور از لحاظ محتوا نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. روایات تفسیری در موقعیتهای گوناگونی صادر گردیده، در پاسخ به برخی پرسشها، جواب برخی شبهات، تبیین واژگان مشکل قرآن و غیره… به این جهت می‌توان روایات تفسیری را به چند دسته تقسیم نمود، روایاتی که بیانگر معانی واژگان هستند، روایاتی که مفاد آیات را بیان می‌کنند و روایاتی که بطن و تأویل آیات قرآن را بازگو  می‌کنند.[4] تفسیر روایی یکی از مکاتب تفسیری است[5] که شامل تفسیر روایی محض و تفسیر روایی اجتهادی است.

قسمتی از پایان نامه خانم شهبازی طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها
[1]- محمد ابوشهبه، ص43
[2]- محمدحسین، ذهبی، التفسیر و المفسرون، همان، ج1، ص103
[3]- محمدهادی، معرفت، تفسیر و مفسران، همان، ج2، ص17
[4]- محمود، رجبی، روش تفسیر قرآن، چاپ اول، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، 1383، ص227-223
[5]- منظور از مکاتب تفسیری، نظریه‌های مختلفی است که درباره چگونگی تفسیر قرآن و روش‌های مختلف تفسیر در بیان آیات قرآن به کار می‌رود. علی‌اکبر، بابایی، مکاتب تفسیری، ج1، چاپ اول، قم، پژوهشکده حوزه و دانشگاه، زمستان1381، ص14