پرستش و بارزترین جلوه گاه ان ،نماز، امری فطری و درونی است. هیچ کس نیست که در زلال فطرت خویش میل به عبودیت نیابد و در مشاهده هستی شگفت خویش و جهان و دیدن میزان و ابعاد رحمت بی پایان الهی حالت خضوع و خشوع و سپاس در خود احساس نکند. اگر چنین است چرا گروهی از نماز سرباز می زنند یا به تعبیر قرآن با کسالت به نماز بر می خیزند و در نماز به سهو دچار می شوند.

پاسخ این مسأله را در تحلیل نهایی، ناشی از عایق ها و بازدارنده هایی باید دانست که یا به گونه استمرار یا انفجار به قلمرو شخصیت فرد راه یافته و میان او و نماز فاصله انداخته اند.

ادامه »

صمیمیت حاکم بر فضای خانواده، بدون توجه به امکانات رفاهی آن ، و خاطره محیطی که برای نخستین بار در آنجا زندگی آگاهی می یابیم، برای همیشه با انسان می ماند و اغلب به گونه ای است که می خواهیم آن را تداعی کنیم. جرج الیوت در کتاب آسیابی کنار فلوس ، این فضا را به نحو احساس برانگیزی شرح می دهد:” هیچ احساس آرامشی قابل مقایسه با آرامشی نیست که در صحنه هایی که در آن متولد شده بودیم، احساس می کردیم. جایی که چیزها قبل از آنکه زحمت انتخاب را کشیده باشیم، برایمان عزیز می شدند . جایی که گویی جهان خارج یگانه امتداد زندگی شخصی ما بود. ما آن را پذیرفته بودیم و به آن عشق می ورزیدیم؛ همانگونه که احساس وجود را پذیرفته بودیم.”

ادامه »

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به حضرت علی علیه السلام فرمود:

لعن الهی و دوری از فیض خداوند بر پدر و مادری باد که فرزند خویش را به عصیان و آزار خودشان وادارند و باعث قطع رابطه محبت شوند.

نمونه تاریخی

متوکل یکی از خلفای سلسله عباسی بود. او نسبت به حضرت علی علیه السلام  دشمنی و عناد داشت و در مجالس عمومی به مقام مقدسش اهانت می نمود.

منتصر عباسی فرزند جوان متوکل و ولیعهد کشور، از رفتار زشت پدر و جسارت او نسبت به امیرالمؤمنین علیه السلام ناراضی بود ولی چاره ای جز سکوت نداشت.

روزی متوکل در حضور جمعی از رجال کشور نام حضرت علی علیه السلام را به زشتی یاد کرد و جسارت نمود. منتصر ناراحت شد و رنگش تغییر کرد. متوکل که ناراحتی فرزندش را دید به توبیخ و تحقیر او پرداخت و گفت:

غضب الفتی لابن عمه       رأس الفتی فی حرّ امّه

برای منتصر که دارای مقام ولایتعهدی بود و در آن موقع بیست و پنج سال داشت دشنام پدر غیر قابل تحمل بود و تصمیم به تلافی گرفت و فکر کشتن پدر از خاطرش گذشت. و در اولین فرصت، فکر خود را با چند نفر از غلامان مخصوص متوکل که محرم رازش بودند در میان گذارد و به آنان وعده پول و مقام داد نقشه  را طرح کردند.

شبی متوکل در قصر اختصاصی خود بزم شراب گسترده ، با ندیمان میگساری می کرد و به شدت مست شد.
نزدیک نیمه شب، بغاء صغیر که رئیس تشریفات کاخ خلافت بود به تالار وارد شد و اعلام کرد وقت استراحت خلیفه است، ندیمان مرخص اند، همه از قصر خارج شدند، تنها فتح بن خاقان که مقام رفیعی نزد متوکل داشت در حضور خلیفه ماند. در این موقع، غلامان قوی و نیرومندی که برای قتل متوکلین تعیین شده بودند از مخفیگاه های خود خارج شده و با شمشیرهای برهنه به داخل تالار هجوم آوردند.
فتح بن خاقان که از مشاهده این وضع به وحشت افتاده بود فریاد کشید مگر می خواهید خلیفه را بکشید، و برای محافظت جان متوکل خود را بر روی وی افکند، ولی غلامان مهلت ندادند و با ضربات پی در پی متوکل و فتح بن خاقان را یکجا کشتند و در همان نیمه شب به قصر مخصوص منتصر رفتند، به خلافت سلامش گفتند و اجرای نقشه قتل پدر را به وی اعلام نمودند.

متوکل پدر مغرور و خودسری بود که با دشنام و ناسزا ، پسر جوان را در حضور مردم تحقیر کرد و به شخصیت وی اهانت نمود و موجبات طغیان و عصیان فرزند جوان خود را فراهم نمود و او را به کشتن پدر وادار کرد.

تربیت فرزند،سید مهدی شمس الدین،قم، قرآن صاعد، 1394، صص113-115

محبت و علاقه درخواست طبیعی کودک است و از راه آن چشمش به دنیای آینده باید روشن گردد و راه زندگی را در دل او زنده می سازد. البته همانگونه که اِعمال آن شرط اساسی ادامه حیات کودک است، افراط در آن نیز خطراتی دارد.1

پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: با کودکان محبت کنید، به ناتوانیشان رحمت آرید، اگر وعده ای دادید وفا کنید، آنها چنین می پندارند که روزی آنان به دست شما است.2

و نیز فرمودند: فرزندانتان را زیاد ببوسید، به راستی که برای شما در برابر هر بوسه درجه ای در بهشت است که مسافتش پانصد سال است.3

بی گمان مهرورزی پدران و مادران بر کودکان خویش، کاری مستحب و پسندیده است. و مهر ورزی بر دختران، فضیلتی ویژه را در بر دارد. حسین علیه السلام نیز به زیباترین حالت، بر دختر خردسال خویش مهر می ورزید و او را دلداری می داد و رخسارش را می بوسید و دست نوازش بر سرش می کشید تا دل غمدیده و پر دردش را آرام نماید ، ولی اندوه روز عاشورا چنان بود که این مهرورزی ها جز بر کوه غصه و اندوه دختر خردسالش نیفزود.4

این درس بزرگی است برای مادران و پدران که امام حسین علیه السلام،  حتی در آن لحظات سخت از محبت به کودکان غافل نماندند، ما نیز باید در تمامی شرایط با دیده مهر و محبت به کودکان بنگریم و با گرمی و عطوفت با ایشان برخورد نماییم.

گرد آوری شده توسط نویسنده وبلاگ

1.تربیت فرزند،سید مهدی شمس الدین،قم، قرآن صاعد، 1394، ص85

2.مستدرک الوسائل، ابواب احکام الاولاد، باب 44، ص 64

3.مفاتیح الحیاة،جوادی عاملی،عبدالله،قم:اسراء،1391،ص249

4.حسین علیه السلام این گونه بود، شوشتر،جعفر، قم: آل علی علیه السلام،چاپ دوازدهم،1391،ص82

افراط در  تکریم و احترام کودک نیز مانند بی احترامی به کودک باعث سوء تربیت و فساد اخلاق است. اگر طفل بیش از حد مورد مهر و محبت قرار گیرد و در تکریم و احترامش زیاده روی شود، از خود راضی و پرتوقع بار می آید. چنین کودکی در خردسالی بلای جان اعضای خانواده است و زندگی را بر اطرافیان خود تلخ و طاقت فرسا می کند، و در جوانی و بزرگسالی نیز یک عنصر بدبخت و سیه روز اجتماع است و توقع دارد زن و مرد جامعه مانند پدر و مادر نادانش او را احترام کنند و دستورهایش را بی چون و چرا بکار بندند ، غافل از اینکه جامعه نه تنها به توقع نا بجایش اعتنا نمی کند بلکه عکس العمل مخالف هم نشان می دهد و عنصر از خود راضی را با تحقیر و اهانت از خویش می راند.

امام باقر علیه السلام فرمود: بدترین پدران کسانی هستند که در نیکی به فرزندان خود افراط می کنند و آنان را بیش از حد مصلحت مورد مهر و محبت خود قرار می دهند.1

در حدیث شریف “اکرمو اولادکم و احسنو آدابهم” رسول اکرم صلی الله علیه و آله به دو مطلب اشاره دارند:

اول اینکه فرزندان خود را مورد تکریم و احترام قرار دهید. دوم اینکه از محبت های افراطی و تکریم بیش از حد نسبت به آنها بپرهیزید ,زیرا محبت به کودک باید  بصورت کنترل شده باشد. چون “احسنوا آدابهم” یعنی آنها را به آداب خوب مؤدب سازید و شکی نیست که خودپسندی و از خود راضی بودن از آداب زشت و ناپسند و مذموم است و منشأ آن محبت های افراطی است.

کودکی که مورد تکریم بی حساب و محبت بیش از حد والدین قرار می گیرد ، در حقیقت گمراه شده و درباره خود به اشتباه می افتد و از واقع بینی باز می ماند، و پدر و مادری که با فرزند خود چنین رفتاری دارند بزرگترین دشمنی را به نام دوستی درباره اش اعمال می کنند و او را سیه روز و بدبخت می سازند.

تربیت فرزند،سید مهدی شمس الدین،قم، قرآن صاعد، 1394، صص97-98

1.تاریخ یعقوبی:53/3

در نظام اسلامی ،پول ومقام وجایگاه اجتماعی دارای کمترین ارزش است لذا خداوند از مردان وزنان فقیر در این زمینه حمایت می کند وبه آنها وعده ی وسعت می دهد . اگر فقیر وتنگدست باشند خداوند از فضل خود آنها را بی نیاز می کند .
اما از جمله معیارهای انتخاب همسر در قرآن که مربوط به مرحله ی قبل از تشکیل خانواده است؛
1 : عفت وپاکدامنی و ایمان اولین معیارهای انتخاب همسر :کسی از شما که توانایی ازدواج با زنان آزاده ی مؤمن عفیف را ندارد با کنیزان مؤمن وپاکدامن از بردگان که در اختیار دارند ازدواج کنند، به شرط آنکه پاکدامن باشند نه آشکارا مرتکب زنا شوند ونه دوست پنهانی بگیرند ودر ادامه مردان را نیز دعوت به پاکدامنی می کند .
2 : زنانی متواضع ومطیع وامانتدار همسران: زنان صالح وشایسته زنانی هستند که متواضع وفرمانبردار ومطیع شوهران وحافظ ناموس ومنافع وآبروی آنان در غیابشان باشند.
آیه ی شریفه علاوه بر اینکه حکم مربوط به شئون زوجیت وکیفیت معاشرت منزلی رابیان می فرماید معیارهایی را به مردان می دهد که آنها در شناخت همسر شایسته کمک می کند.
3 : زن ومرد از نظر اخلاقی باید به همدیگر نزدیک باشند: زنان ناپاک از آن مردان ناپاکند ومردان ناپاک نیز به زنان ناپاک متعلق اندوزنان پاک از آن مردان پاک ومردان پاک از آن زنان پاکند .1
آنچه در آیه ی شریفه آمده علاوه بر اینکه به یک سنت تکوینی اشاره می کند که ذره ذره ی موجوداتی که در ارض وسماء است جنس خود را همچون کاه وکهربا جذب می کنند.وهمه جا همنوعان سراغ همنوعان می روند آیه به مخاطبین پیام می دهد که هر دسته ای از مردم تنها با هم سنخان خود گرم وصمیمی هستند .2
لذا پییشنهاد اسلام این است که زوجین ومتولیان ازدواج آنها این اصل کلی را از یاد نبرند که :«کبوتر با کبوتر باز با باز» چرا که زن پاکدامن ومؤمن تحمل رفتارهای مردان بی قیدوناپاک را ندارد ومردمؤمن وپاک نمی تواند با زن ناپاک زندگی کند و از دیدگاه قران باید ویژگیهای اخلاقی زوجین به یکدیگر نزدیک باشد و اصل کفویت و همتایی در ازدواج رعایت شود.

از دیگر صفات همسر خوب می توان به عقل و هوش، دین داری، شرافت خانوادگی، سلامت از اعتیاد، تناسب سن اشاره کرد.

لازم به ذکر است ،سلامت جسم ملاك براي ازدواج نيست!

همچنین می توان موارد زیر را از موانع ازدواج ذکر کرد:

مشکلات خانوادگی، عدم تطابق فرهنگی، عدم وجود خواستگار مناسب، ترس از شکست، مشکلات عاطفی، تحصیلات، طلاق والدین، مشکلات اقتصادی.

قستی از پایان نامه خانم رضوان اكبري(طلبه مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون سلام الله علیها)

و کتابهای انتخاب همسر و مطلع عشق

1. . نور/26
2. ناصر مکارم شیرازی ،همان ، ج 14،ص424

قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم: اکرموا اولادکم و احسنوا آدابهم

رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: فرزندان خود را محترم بدارید و آنان را با آداب خوب و ملکات پسندیده پرورش دهید.

یکی از ارکان اساسی تربیت صحیح، احترام به کودک است. تکریم و احترام، کودک را یک انسان با شخصیت و مستقل بار می آورد، به او نشاط و امید می بخشد و برای پذیرش صفات پسندیده آماده اش می سازد. طبق تعالیم اسلامی و برنامه های علمی، پدران و مادران موظفند قولاً و عملاً کودک خود را محترم بشمرند .

مقصود از تکریم کودک این است که والدین، فرزند خود را یک انسان واقعی به حساب آورند، او را مانند سایر انسان ها محترم بشمرند، با وی مؤدب سخن گویند و سخنان او را گرچه کودکانه است مورد توجه قرار دهند در مواقع لازم راهنماییش کنند و با ادب به او امر ونهی نمایند، به علت کوچکی و ضعف قوا به وی زور نگویند، ستم نکنند، مورد تمسخر و تحقیرش قرار ندهند و خلاصه گفتار و رفتار پدر و مادر آنچنان باشد که طفل در محیط خانه احساس ایمنی و آرامش خاطر کند و باور کند که مانند سایر اعضای خانواده مورد توجه و احترام است و او را با دیده مهر و محبت می نگرند و با وی به گرمی و عطوفت برخورد می کنند.

نتیجه اینکه احترام به کودک از نظر دینی و علمی یکی از پایه های اساسی تربیت صحیح است. طفلی که شخصیتش مورد تکریم والدین قرار می گیرد و در محیط خانه احساس ایمنی و آرامش خاطر می کند، و زمانی که به ج.انی میرسد و در اجنماع وارد می شود خود را به شایستگی با جامعه تطبیق می دهد و با مردم به خوبی سازش می کند.

تربیت فرزند،سید مهدی شمس الدین،قم، قرآن صاعد، 1394، صص90-96